هلیکوپتر روسی Mi-26؛ بزرگ ترین هلیکوپتر جهان که در ۴۰ سالگی همچنان یکه تاز است

نزدیک به ۴۰ سال پس از ساخت اولین نمونه، هلیکوپتر باربری غول پیکر Mi-26، که ناتو از آن با نام «Halo» یاد می کند، هنوز هم بزرگ ترین هلیکوپتری است که تاکنون در جهان ساخته شده و مشتریان بسیاری نیز دارد. هلیکوپتر Mi-26 که توسط کمپانی «Russian Helicopter» از زیر مجموعه های غول صنعتی روسی «Rostec» ساخته شده، بیش از هر هلیکوپتر در غرب می تواند پرسنل و بار حمل می کند، حتی بیشتر از Chinook و Sea Stallion آمریکایی. این هلیکوپتر غول پیکر حتی به عنوان مدل پایه برای ساخت هلیکوپترهای باربری قدرتمند  Advanced Heavy Lift ‪(AHL)‬ که نمونه ای ساخت مشترک روسیه و چین است مورد استفاده قرار گرفته است.

کمپانی تولید کننده، در حال نوسازی نمونه های قدیمی Mi-26 برای ارتش روسیه، بازاریابی نسخه Mi-26T2V و مشاورزه با غول هوانوردی AVIC  چین برای ساخت هلیکوپتر سنگین جدید AHL است. هلیکوپتر Mi-26 اولین بار در سال ۱۹۸۰ در دوران اتحاد جماهیر شوروی طراحی و ساخته شد. این پرنده هلیکوپتری بسیار غول پیکر با بدنه ای به طول ۱۱۰ فوت (بیش از ۳۳٫۵ متر) در حالت عادی و طول حداکثری ۱۳۱ فوت (نزدیک به ۴۰ متر) در حالت باز شدن و چرخیدن پروانه ها بود. هلیکوپتر «Halo» می توانست تا ۲۲ تن بار را از زمین بلند و منتقل نماید.

کابین بار عظیم آن ۳۹٫۶ فوت (بیش از ۱۲ متر) طول و ۱۰٫۶ فوت (بیش از ۳٫۲ متر) عرض دارد با رمپ عقبی برای بار کردن و خالی کردن تجهیزات و خودروهای چرخدار. همچنین این هلیکوپتر می تواند ۸۲ سرباز یا بیش از ۱۰۰ غیرنظامی را در خود جای دهد. Mi-26 شغل نامتعارفی نیز داشته است. از این پرنده در طول اشغال افغانستان توسط اتحاد جماهیر شوروی در دهه ۱۹۸۰ برای حمایت از عملیات های ضد پارتیزانی و تامین تجهیزات مورد نیاز ارتش سرخ در روی زمین استفاده می شد. در سال ۱۹۸۶، هلیکوپتر Mi-26 برای پرتاب شن، گل و لای و دیگر مواد حمایتی روی نیروگاه هسته ای چرنوبیل که دچار انفجار شده بود به کار گرفته شد.

آن دسته از Mi-26 هایی که در این عملیات شرکت داشتند به دلیل آلودگی به مواد رادیو اکتیو دیگر هیچگاه به پرواز درنیامدند. بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، هلیکوپترهای «Halo» در نبردهای تاجیکستان، ارمنستان، آذربایجان، گرجستان، چچن و داغستان نیز مورد استفاده قرار گرفتند. در سال ۲۰۰۲، یک Mi-26 توانست یک هلیکوپتر باربری سنگین CH-47 Chinook آمریکایی سقوط کرده در گَردیز، افغانستان را به پایگاه هوایی نیروهای آمریکایی در بگرام منتقل کند. نسخه جدید Mi-26T2V این هلیکوپتر را از عصر آنالوگ به دوران دیجیتال منتقل کرده و با کاهش فضای خدمه، امکان نصب سیستم ها و تکنولوژی های جدید مسیریابی و ارتباطات روی آن را میسر ساخته است.

کامپیوترها و پنل های ورود داده جدید جایگزین ابزارهای آنالوگ شده و یک سیستم مسیریابی اینرسیال لیزری جدید، جی پی اس و سیستم مسیریابی ماهواره ای روسی GLONASS نیز روی آن نصب شده که امکان حذف مسیریاب انسانی نسخه قدیمی هلیکوپتر Mi-26 را میسر می سازد. دیگر بهینه سازی های دیجیتال حذف جایگاه مهندس پرواز است. هلیکوپترهایی که برای خدمات نظامی مورد استفاده قرار می گیرند نیز دارای برجک سنسور الکترو اپتیکال، گیرنده های اخطار موشک، اختلالگرهای مادون قرمز و یک لانچر منور برای منحرف کردن موشک های هدایت شونده مادون قرمز هستند. نمونه مدرن روسی-چینی AHL از Mi-26 کوچکتر بوده و ظرفیت باری آن تنها ۱۵ تن است که ۷ تن کمتر از نمونه روسی است اما با داشتن قابلیت انجام عملیات در مناطق کوهستانی مرتفع چین مانند تبت و ژین جیانگ، می تواند کارآیی نمونه قدیمی روسی را داشته باشد.

در ارتفاعات بالا موتور هلیکوپتر نیز مانند موتور خودروهای کوچک با کاهش کارآیی و قدرت روبرو می شود زیرا با افزایش ارتفاع، میزان اکسیژن در دسترس نیز کاهش می یابد. هلیکوپتر جدید AHL بدون شک در ارتش آزادی بخش خلق چین به کار گرفته خواهد شد، جایی که هم سرزمین های تایوان در برد آن بوده و هم می تواند ۵۰ سرباز یا تعدادی خودرو سبک را به میدان نبرد رسانده و سپس برای بارگیری و سوختگیری مجدد به سرزمین اصلی چین بازگردد.