علی‌اکبر صالحی: اگر زمانی که رهبری موافقت کرد مذاکره دوجانبه با آمریکا را سریعا آغاز می‌کردیم و همراهی می کردند اصلا به برجام نمی‌رسیدیم

وزیر خارجه پیشین ایران در گفت و گو با شرق گفت: در کشور ما برخلاف توصیه‌های اخلاقی و دینی، نگاه سوءظن مطلوب‌تر است. سیاست خارجی بر اساس اعتماد بنا نمی‌شود.

من در جده بودم که ریختند سفارت انگلستان را اشغال کردند. بعد از اینکه ما با زحمت دوباره روابط را با انگلیس برقرار کرده بودیم و تنها سه ماه بود که به ایران سفیر فرستاده بودند. شما وقتی از دیوار سفارت انگلیس بالا رفتند، روزنامه‌های آن زمان را بخوانید، دو سه روز قبل از این اتفاق و یکی دو هفته بعد از آن، خیلی چیزها دستگیرتان می‌شود.

در کشور ما آرای متفرق زیاد است و افراط و تفریط داریم.

همان‌طور که در طرف مقابل یک عده تکفیری هستند و واقعا اعتقاد دارند اگر شیعه را بکشند به بهشت می‌روند، یک عده هم در کشور ما متقابلا معتقدند نباید و به مصلحت نیست با اینها (عربستان سعودی) رابطه داشته باشیم، البته جایگزینی هم ندارند و نمی‌گویند باید چه کنیم.

فرصت خوبی را از دست دادیم. اگر ما زمانی که مقام رهبری موافقت فرمودند مذاکره دوجانبه با آمریکا را سریعا آغاز می‌کردیم و دوستان دیگر همراهی می‌کردند و مذاکره را پیش می‌بردیم که اصلا به برجام نمی‌رسیدیم. دو سال فرصت داشتیم.

آمریکایی‌ها برای اینکه دست بالاتر را در انتخابات پیش‌رو پیدا کنند، آمادگی داشتند که طبق یک مذاکره معقول، زودتر این مسئله را به‌عنوان یک پرونده مهم بین‌المللی حل کنند و آن را روی میز بگذارند و بگویند ما یک پرونده مزمن بین‌المللی (که آنها می‌گفتند پرونده هسته‌ای ایران و من اسمش را می‌گذارم پرونده ساختگی هسته‌ای) را حل کردیم و مطمئن شوند که انتخابات را برنده می‌شوند، اما ما نتوانستیم از این فرصت استثنایی حُسن استفاده را بکنیم.

فکر مذاکره با آمریکا ابتدا به‌ ساکن از طرف ما نبود. این فکر از خود آمریکایی‌ها بود که آمدند به عمانی‌ها گفتند به ایرانی‌ها بگویید حاضریم با شما مذاکره دوجانبه داشته باشیم و این مسئله را زودتر حل کنیم.