تاثیر اقدام موشکی ایران در معادلات منطقه

حمله موشکی ایران به مواضع داعش در دیرالزور و با موشک میان‌برد، از آنجا که برای نخستین‌بار صورت گرفته است و از سویی پس از حمله تروریستی اخیر داعش به تهران، به‌طور مستقیم و برای نخستین‌بار ایران پس از کشورهایی مانند روسیه و فرانسه مواضع داعش را مورد هدف قرار داد، به مفهوم دور تازه‌ای از مبارزه ایران با گروه تروریستی داعش است، زیرا گرچه ایران در سوریه پایگاه نظامی دارد، اما حمله موشکی ایران به موضع داعش پس از حمله تروریستی این گروه به تهران که به نظر با درخواست بشاراسد انجام شد به مفهوم مرحله جدید و ابعاد گسترده‌ای از مبارزه ایران با گروه تروریستی داعش است.

بر این اساس هنگامی که ایران وارد فاز موشکی علیه داعش در استان دیرالزور سوریه می‌شود، گامی فراتر از کمک‌های مالی، تسلیحاتی، مستشاری و ارزشی برمی‌دارد. در حقیقت مقابله با تروریست‌ها وارد فاز جدید شده است. اما زمانی که حملات تهران به داعش مورد آماج فعالیت سایر کشورها قرار بگیرد پاسخی فرامرزی خواهد بود.

حملات ایران در سوریه به موضع داعش می‌تواند به عنوان پاسخی برای سایر کشورهای منطقه با توجه به کنش‌ها و تحرکات ضدایرانی‌شان مانند عربستان تعبیر شود، زیرا اتحاد و وحدت نظامی عربستان با اعضای کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس مانند قطر، کویت، عمان، امارات و... که از ابتدا مدنظر بود، علیه ایران شکل نگرفت. از سویی سه کشور عمان، قطر و کویت هیچ ‌نقشی در همکاری و اتحاد اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس علیه ایران نداشتند. بنابراین ائتلاف ضد ایرانی در میان کشورهای خلیج‌فارس شکست خورد.

به همین دلیل به نظر می‌رسد این پیام بیش از عربستان و امارات که به دنبال تنش با ایران هستند، علاوه بر داعش، هشداری به رژیم اسرائیل و آمریکا بود. اما با این‌همه پرسشی به میان می‌آید مبنی بر اینکه اقدام ایران چه تاثیری در معادلات سیاسی و بین‌المللی منطقه خواهد داشت؟

باید اذعان داشت که با توجه به سفر اخیر ترامپ به عربستان و تحریک این کشور از سوی آمریکا علیه ایران، اقدام موشکی تهران در معادلات منطقه و مواضع برخی کشورها مانند عربستان و آمریکا بی‌تاثیر نخواهد بود. به همین دلیل مواضع عربستان به‌ویژه آمریکا نسبت به تهران و مسائل منطقه به موضع و استراتژی ایران در آینده بازمی‌گردد. از سویی، این مهم به نوع و کیفیت روابط ایران با آمریکا و عربستان و همچنین دو کشور مذکور با تهران در آینده‌ای نزدیک بستگی دارد.‌

در حقیقت باید مشاهده کرد که آیا روابط ایران با عربستان به‌ویژه آمریکا تعارض‌آمیز خواهد بود یا همان‌طور که دکتر روحانی در نظر دارد ایران به دنبال یک گفت‌وگوی سازنده در راستای منافع کشور با همه کشورها حتی آمریکا است. بنابراین اقدام موشکی ایران علیه داعش می‌تواند تعابیر گوناگونی دربرداشته باشد، اما تاثیر این اقدام در تحولات سیاسی در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای به استراتژی آتی ایران و نوع برخورد جریان‌های مخالف دولت روحانی درباره چگونگی ارتباط با سایر کشورها بستگی خواهد داشت.

داود هرمیداس‌باوند