مدت‌هاست كه بر سر فرمان شوراي نگهبان براي لغو عضويت يكي از اعضاي شوراي شهر يزد، حواشي مختلفي در كشور ايجاد شده‌است. در همين راستا يكي از رسانه‌هاي كشور به تازگي درباره لغو عضويت سپنتا نيكنام با آيت‌ا..يزدي عضو شوراي نگهبان گفت‌وگو كرده كه آيت ا... يزدي در آن به مباحث جالبي اشاره مي‌كند.
وي درباره مساله نيكنام، تقصير را به گردن علي لاريجاني، رييس مجلس شوراي اسلامي انداخته‌است! يزدي درباره افرادي كه سعي در تشويش فضا دارند نيز گفته كه شوراي نگهبان به وظايف خود در چارچوب قانون اساسي عمل كرده است.
اين عضو شوراي نگهبان در پايان نيز به رييس قوه مقننه توصيه كرده‌است كه اگر قصد دارد براي خدا كاري كند قانون انتخابات را اصلاح كند. گويي اين مباحث پينگ‌پنگي پاياني ندارد و با توجه به اظهارات متفاوت بين مخالفان و موافقان تعليق عضويت نيكنام بايد منتظر بمانيم تا مشاهده كنيم كه اين مساله در نهايت به كجا ختم خواهدشد.
براي تحليل نوع عملكرد فقهاي شوراي نگهبان «قانون» سراغ آيت‌ا... محسن غرويان رفته تا نظرات او را درباره تعليق عضو شوراي شهر يزد جويا شود كه در ادامه نظرات ايشان را در اين باره مي‌خوانيد.
از لحاظ شرعي و فقهي ديدگاه شما نسبت به مساله سپنتا نيكنام چيست؟
به‌هر حال به اعتقاد بنده اين موضوع وجوه مختلفي دارد. هر كسي از يك وجه به آن نگاه مي‌كند و از آن منظر يك حكمي را صادر مي‌كند. براي مثال آقاي كدخدايي، سخنگوي شوراي نگهبان مي‌گويد كه شوراي شهر شان حكومتي دارد و به استناد قاعده نفي سبيل خاطرنشان كرده‌اند كه نبايد عضو شوراي شهر غيرمسلمان باشد.
از ديدگاه‌هاي متفاوتي به اين مساله نگاه شده‌است. آنچه بنده در مصاحبه‌ها به آن اشاره كرده‌ام اين است كه مساله مذكور منظر و وجه ديگري نيز دارد و مانند مراجعه بيمار مسلمان به پزشك غيرمسلمان است. در آنجا مسلمان نزد پزشك مي‌رود و پزشك غيرمسلمان او را معالجه مي‌كند و نسبت به بيماري فرد نسخه اي را براي او مي‌پيچد. مراجعت به اين فرد غيرمسلمان از لحاظ تخصص و كارشناسي اش است. عضو شوراي شهر مي‌تواند يك كارشناس در حوزه شهري و خدمات باشد.
مردم مسلمان بنا به تخصصي كه اين فرد غيرمسلمان داشته با آراي خودشان او را وارد شوراي شهر كرده‌اند. مردم او را به عنوان خبره و كارشناس مسائل شهري برگزيده‌اند. اگر از اين باب به مساله نگاه كنيم هيچ مشكل فقهي و شرعي ايجاد نخواهدشد و مساله قابل حل است.
در اين ميان موضوع راي مردم مطرح مي‌شود و مردم به شخصي راي داده‌اند. مردم‌سالاري ديني كه مقام معظم رهبري به آن بارها اشاره كرده‌اند معنايش اين است و مردم حق انتخاب شخصي را دارند و نظرشان اين است كه اين فرد مي‌تواند براي شهرشان كارآمد باشد. اين‌گونه نيست كه يك عضو زرتشتي شوراي شهر يزد بتواند اسلام را از بين ببرد يا در مخالفت با اسلام بايستد.
شورا، شوراي اسلامي شهر و روستا ناميده مي‌شود و با ورود يك عضو غيرمسلمان قاعده آن غيراسلامي نخواهدشد و شورا طبق موازين دين اسلام همچنان عمل خواهدكرد. علي لاريجاني، رييس مجلس شوراي اسلامي صحبت خوبي را مطرح كرد كه شوراي شهر، اسلامي است حتي اگر يك عضو زرتشتي در آن حضور داشته‌باشد.
شوراي اسلامي شهر و روستا به اين معنا است كه طبق قوانين و موازين اسلامي عمل كند نه اينكه بايد تمامي اعضاي آن مسلمان باشند.همان‌گونه كه مجلس شوراي اسلامي نيز نام اسلامي را يدك مي كشد ولي چند نفر از اقليت‌هاي ديني به‌عنوان نماينده در آن حضور دارند و در تصويب قوانين جمهوري اسلامي شركت مي‌كنند.
اگر از آن منظر به مساله نگاه كنيم حضور اقليت‌ها در مجلس شوراي اسلامي بايد از اشكال بيشتري برخوردار باشد.در حالي‌كه حضور نمايندگان اقليت در مجلس ايرادي نداشته و ندارد. بنده فكر مي‌كنم كه بحث خوبي پيش آمده‌است و از ديدگاه‌هاي مختلف درباره قضيه نظر داده مي‌شود و هركسي از وجهي كه نگاه مي‌كند از همان وجه، نظري را به زبان مي‌آورد.
نتيجه به كجا منتهي خواهد شد؟
در نهايت بايد ببينيم كه مجمع تشخيص مصلحت نظام يا شوراي حل اختلاف قوا چه نظري خواهد داد و اگر آنجا مساله حل نشد براي فصل‌الخطاب نهايي به مقام معظم رهبري رجوع كنيم.
اين مساله به ديدگاه مردم نسبت به نظام ضربه نخواهد زد؟
به نظر بنده اين قبيل تصميمات در نهايت از ديد مردم جنبه مثبتي نخواهدداشت. به‌هر حال ما از آزادي صحبت مي‌كنيم و شعار آزادي بيان، فكر و دين را مطرح مي كنيم. در كشور ما اديان مختلف وجود دارد. در يك شهر يك فرد زرتشتي با آراي مردم به شوراي شهر راه يابد و مهم‌تر از همه اين نكته كه مسلمانان اين فرد را براي عضويت در شوراي شهر داراي صلاحيت و شايستگي دانستند. يك دوره اين شخص در شورا بوده و اگر بخواهيم در اين دوره او را از شورا بيرون كنيم چهره خوبي از اسلام منعكس نخواهدكرد.
شما به عنوان عضوي از جامعه حوزوي كشور، نظر اهالي حوزه را در اين زمينه چگونه مي‌بينيد؟
بنده اظهارنظري نديدم. آقايان بيشتر سكوت كرده و در اين باره اظهارنظر خاصي نمي‌كنند؛ سكوت نيز موضوعي را نشان نمي‌دهد. برخي از آقايان در اين مسائل وارد شدند كه اين دوستان نيز نظرات متفاوتي دارند. بنده معتقدم اين بحث ادامه‌دار خواهد شد. به عنوان يك بحث فقهي و علمي چنين شرايطي براي اظهارنظر مفيد است و افراد از ديدگاه‌هاي مختلف درباره آن نظراتي را مطرح مي‌كنند.
در مجلس يك ديدگاه و در شوراي نگهبان ديدگاه ديگري حكمفرما است. در بين فعالان سياسي و اهالي حوزه نيز رويكرد‌هاي متفاوتي مطرح شده‌است. به‌تازگي شنيده ام كه شخص رييس جمهور گفته كه اين مساله يك راهكار خوبي برايش پيدا خواهدشد.
از نظرات حضرت امام(س) چه نتيجه‌اي استنباط مي‌شود؟
هر شخصي نيز به اقتضاي اينكه كدام نظر امام(س) به رويكردش نزديك‌تر است آن نظر را انتخاب مي‌كند. حضرت امام(س) فرموده اند كه ميزان راي ملت است. از اين نظر كلي امام(س) مي توانم استنباط كنم كه ايشان در مسائل شهري به راي اكثريت مردم نگاه كرده‌اند. بحث يهوديت، مسيحيت يا مسلمان در اينجا مطرح نشده‌است.
در اموري كه براي عموم مطرح است براي مثال در شهر تهران كه يك طرح راه‌سازي يا غيره تدوين مي شود، اين طرح شامل همه مردم با مذاهب مختلف است. در مسائل شهري بيشتر بحث‌هايي از اين دست مطرح است. امام(س) فرمودند كه ميزان راي ملت است.
از مجموع ديدگاه حضرت امام(س) نيز اين‌گونه استنباط مي‌كنم، به خصوص نسبت به مسائلي كه جنبه مذهبي ندارد. بحث پزشك كه در ابتدا عرض كردم نيز شامل اين موضوع مي‌شود. وقتي به پزشك مراجعه مي كنيم كسي از ما درباره دين و اعتقادمان سوال نمي‌كند. بسياري از مراجع براي درمان به اروپا و آمريكا رفته‌اند در آنجا سوال از دين و مذهب نمي‌كنند، از دانش و علم پزشك استفاده مي‌كنند.
بين حضور اقليت‌ها در شوراي شهر و مجلس شوراي اسلامي چه تفاوتي وجود دارد؟
تفاوتي وجود ندارد. از نظر بنده مجلس به مراتب مهم‌تر است. مجلس جايگاه قانون گذاري و مقننه دارد ولي در شوراي شهر پيرامون مسائل خدماتي فعاليت مي‌شود. اين حساسيت به بحث جنبه هاي سياسي و حاشيه‌اي مي‌دهد.
- 15
- 6
