عبدالله ناصری فعال سیاسی اصلاح‌طلب با اشاره به صحبت‌های دیروز روحانی و جهانگیری می‌گوید: در حال حاضر آماده‌ترین گام برای تحقق آشتی و همبستگی ملی بستن پرونده ۸۸ است. جامعه مدنی و نخبگان و کنشگران در سال ۸۸ هزینه پرداختند و سختی‌هایی را تحمل کردند و اگر این اتفاقات در گام اول به‌منظور آشتی ملی صورت نگیرد سایر اتفاقات، تصنعی است.
در ادامه مشروح گفت‌وگوی اعتمادآنلاین با این فعال سیاسی اصلاح‌طلب را می‌خوانید:
آقای روحانی شب گذشته در سخنرانی برای بهبود اوضاع کنونی کشور سه‌راه‌حل ارائه دادند و راه‌حل سوم ایستادگی در مقابل آمریکا و حل اختلافات میان جناح‌ها بود. همچنین آقای جهانگیری هم در سخنرانی خود آتش‌بس در داخل کشور را مطرح کردند، ارزیابی شما از این صحبت‌ها چیست؟
حتماً فضای آرام داخل که ناشی از رفتارهای تصنعی نباشد بلکه ناشی از یک نوع اراده حاکمیتی باشد که به آشتی ملی منجر شود و زمینه‌های گفت‌وگوی ملی را فراهم کند، حائز اهمیت است. این موضوع به معنای آن نیست که با آتش‌بس و تمهید آشتی ملی دیگر زبان نقد و انتقاد را کنار بگذاریم و پویایی را از اندیشه‌ورزی و نقد و ارزیابی رفتار کارگزاران نظام بگیریم. بلکه اگر این انسجام و وحدت ملی، تصنعی و تنها در بیان نباشد و نمود بسیار بارزی داشته باشد؛ حتماً در حوزه نخبگی و کنشگری جریانات سیاسی و چه در حوزه جامعه مدنی یک امیدواری بسیار بزرگی به دست می‌آید و بعد از ۴۰ سال نقطه عطفی در مناسبات اجتماعی توسط حکومت ایجاد می‌شود.
اما این کار لوازمی دارد و بخصوص اصلاح‌طلبان باید توجه کنند که اگر آشتی ملی محقق شد آثارش باید هر چه زودتر متجلی شود به معنای اینکه نمی‌توانیم بگوییم آشتی ملی؛ درحالی‌که افراد سیاسی به دیدارها دعوت می‌شوند و در برنامه تلویزیونی حضور پیدا می‌کند اما رهبران جریان اصلاح گری در حصر و شبه‌حصر باشند. باید باور کنیم که این نقطه عطف بعد از ۴۰ سال ایجادشده است. با پشتوانه ملی در سیاست خارجی و تنظیم روابط بین‌الملل بسیار قوی‌تر می‌توان ظاهر شد و این یک واقعیت است که کشورهای منطقه و کشورهای جهان و حتی مجامع بین‌المللی اگر وحدت ملی را ببینند حتماً با زبان دیگری با دیپلمات‌ها و مذاکره‌کنندگان ما مذاکره خواهند کرد، چون برای اولین بار چنین فضایی را می‌بینند. طبیعتاً دولت هم برای برنامه‌ریزی جدید اقتصادی و حل مشکلات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی حتماً می‌تواند در تعامل با نهادهای خارج از قوه مجریه هماهنگی داشته باشد و بسیاری از مشکلات را حل کند.
پس این صحبت‌ها را در جهت آشتی ملی می‌دانید؟
من فکر می‌کنم جز این معنا ندارد. یعنی اگر بیان این باشد که آشتی ملی در کار نباشد و زمینه‌های گفت‌وگوی ملی فراهم نشود و تنها در عرصه رسانه آتش‌بس شود این‌یک سازمان اجتماعی تصنعی را شکل می‌دهد که خیلی کارآمدی نخواهد داشت.
همان‌طور که شما هم به حصر اشاره کردید، چقدر اقداماتی مانند رفع حصر در شرایط کنونی در کنار گذاشتن اختلافات تأثیرگذار است و با توجه به اینکه آقای روحانی انتظار همراهی مردم را دارد چقدر در نظر گرفتن مطالبات مردم ازجمله رفع حصر می‌تواند منجر به انسجام ملی شود؟
متقابلاً دولت هم باید یکسری اقداماتی را در این راستا انجام دهد. دولت باید فضا را برای ورود اندیشه‌ها و استفاده از تجارب مختلف جریانات سیاسی، جامعه مدنی و نخبگان و حل مشکلاتش ایجاد کند. در حال حاضر بعد از ۴۰ سال جامعه و مهم‌تر از آن حکومت در سخت‌ترین شرایط قرارگرفته است. در حال حاضر شرایط ملی، بین‌المللی و منطقه‌ای در بدترین شکل قرار دارد بنابراین حتماً دولت باید به سهم خود زمینه‌ای برای ایجاد انسجام ملی فراهم کند.
من معتقدم برای برون‌رفت از این بحران در حاکمیت و جامعه مدنی توافق نانوشته ولی گویا و بسیار شفاف مانند زمانی که اراده برای برجام بود باید شکل بگیرد و اگر هم قرار باشد که نظام سیاسی و دولت از برجام خارج شود آثار و تبعاتی دارد که این آثار و تبعات باید توسط جامعه مدنی پذیرفته شود.
بنابراین به نظر می‌رسد گام اولی که از سوی حکومت باید شکل بگیرد ایجاد تفاهم میان احزاب سیاسی، جریانات سیاسی، شخصیت‌های سیاسی، نخبگان و ایجاد فضای باز رسانه‌ای است و از این طریق می‌توان جامعه را به‌مرور برای تنظیم مطالبات مردم با شرایط کشور آماده کرد. تنظیم مطالبات جامعه مدنی با موقعیت سیاسی اقتصادی و بین‌المللی ایران یک مقدار کار سخت اما شدنی است.
در این راستا در گام اول باید اعتماد اجتماعی را جلب کرد و گام دوم فضای آزاد اطلاع‌رسانی با پیش‌قراولی رسانه ملی و صداوسیما که بتوان برای افکار عمومی سخن گفت. اگر همه جریانات سیاسی و گرایش‌ها در صداوسیما حاضر شوند مردم به همبستگی اعتقاد پیدا می‌کنند و در این شرایط می‌توانند شرایط سخت را تحمل کنند.
اما نباید از یک نقطه غافل شد اینکه حتماً نسل مطالبه گر امروز با نسل مطالبه گر دهه اول انقلاب و دوران جنگ بسیار متفاوت است. اما نسل فهیمی است که می‌توان به‌مرور با واقعیت‌های اهداف جمهوری اسلامی آشنایشان کرد و قطعاً هم نظام سیاسی باید اراده‌ای برای حضور درصحنه جهانی و حل مشکلات خودش داشته باشد.
با توجه به مطالبه‌ای که مردم از سال ۹۲ تاکنون در خصوص رفع حصر دارند، می‌توان انتظار داشت که اولین قدمی که آقای روحانی که رئیس شورای عالی امنیت ملی هستند، اقدامی در جهت رفع حصر باشد تا حسن نیتشان را به مردم نشان دهند؟
حتماً باید این اتفاق بیفتد. در حال حاضر آماده‌ترین گام برای تحقق آشتی و همبستگی ملی بستن پرونده ۸۸ است. جامعه مدنی و نخبگان و کنشگران در سال ۸۸ هزینه پرداختند و سختی‌هایی را تحمل کردند و اگر این اتفاقات در گام اول به‌منظور آشتی ملی صورت نگیرد سایر اتفاقات، تصنعی است. دبیران احزاب، شخصیت‌های سیاسی اصلاح‌طلب و جریانات حزبی و مدنی همراه با اصلاحات باید به این نکته توجه کنند، اگرچه روند دیدارها و بازدیدها با حضور برخی از چهره‌های اصلاح‌طلب صورت می‌گیرد اما تداوم این روند بدون توجه به مطالبات اساسی‌تر اصلاح‌طلبان کشور که در رأس آن مسئله رفع حصر و رفع شبه حصر و بستن پرونده ۸۸ است، سایر اقدامات سودی ندارد. به‌عبارت‌دیگر حاکمیت باید یک نگاه طولی در تحقق آشتی ملی داشته باشد که گام نخست آن رفع حصر و شبه حصر است.
بنابراین باید اولین قدم یعنی رفع حصر را انجام دهند بعد انتظار همراهی مردم را داشته باشند؟
بله، باید جامعه اعتماد پیدا کند که به‌طور علنی کشور و حاکمیت اراده دارد که به یک تفاهم ملی برسد و گام نخست آن رفع حصر است. با رفع حصر می‌توان جامعه یعنی جامعه سیاسی و جامعه مدنی غیرسیاسی و مردم عادی که دغدغه آن‌ها اقتصادی و معیشتی است را امیدوار کنند و آن‌ها در این شرایط باور خواهند کرد که حکومت وارد فاز جدیدی می‌شود.
- 14
- 2
