سراج چيست؟ سراج کيست؟

آشنا در دو توييت دراين‌باره نوشته است: سازمان فضاي مجازي سراج داراي چه ماهيت حقوقي است؟ نقش حاکميتي دارد؟ دولتي است؟ خصوصي است يا سازمان مردم‌نهاد؟ وابسته به چه نهاد يا مؤسسه‌اي است؟ از چه سالي آغاز به فعاليت کرده است؟ چه فعاليت‌هايي انجام مي‌دهد؟ مهم‌ترين دستاوردهاي فعاليتش تاکنون چه بوده است؟

او در توييت بعدي اين سؤالات را مطرح کرده است: اين مؤسسه بيشتر ماهيت تجاري دارد يا فرهنگي يا امنيتي؟ بودجه آن چقدر است و از چه محلي تأمين مي‌شود؟ ساختار اداري و تشکيلاتي آن چگونه است؟ چگونه عضوگيري مي‌کند و داراي چه شرايط استخدامي است؟ مسئول آن با حکم چه کسي تعيين مي‌شود؟ اين مؤسسه داراي چه تجهيزات و تأسيساتي است؟

انتقادات اميني

آشنا بعد از آن لينکي از تازه‌ترين سخنان منصور اميني، مسئول اين سازمان، را منتشر کرده است. منصور اميني در اين سخنان که گويا در اجلاسيه‌اي موسوم به فضاي مجازي و گردهمايي تخصصي فعالان فضاي مجازي خراسا‌ن‌جنوبي با موضوع «ايثار، جهاد و شهادت»، مطرح شده، در انتقاد از دولت گفته است: متأسفانه دولت سابق و دولت فعلي به هيچ‌کدام از تدابير رهبري در حوزه فضاي مجازي در لايه‌هاي مختلف اهميت ندادند.

بنا بر اين گزارش، مسئول سازمان فضاي مجازي سراج، با ابراز تأسف از نبود پيام‌رسان اساسي برای رفع نيازهاي مردم، بيان كرد: جوانان خلاقي در اين عرصه داريم که حتي در اين زمينه کار هم کرده‌‌‌اند، اما متأسفانه مورد حمايت قرار نگرفته‌اند.

منصوري همچنين ضمن گلايه از وزير ارتباطات با بيان اينکه با شعار و حرف کاري پيش نمي‌رود، اعلام کرد: متأسفانه وزير ارتباطات نيز از روزي که بر سر کار آمده، به سمت بومي‌سازي نرفته است.

مسئول سازمان فضاي مجازي سراج وضعيت لايه‌هاي زيرساخت و خدمات در حوزه فضاي مجازي را اسفناک توصيف کرده و در ادامه انتقاداتش گفته است: تأمين زيرساخت فقط در دست دولت و وزارت ارتباطات است که جوانان خلاق ايراني را کمک نکرده و به‌عنوان يک پروژه ملي به موضوع پيام‌رسان‌هاي ايراني اهميت ندادند.

او بعدا خطاب به حوزه‌هاي علميه گفته است: چرا حوزه‌هاي علميه، مراجع و علماي دين در بحث فقه آينده فضاي مجازي، فلسفه و نحوه مواجهه با اين فضا آينده‌نگري نمی‌کنند و کار عميق انجام نمي‌دهند؟

او ضعف فعالان مجازي انقلابي را توليد محتوا برشمرده و گفته است: اگر آنها افرادي مانند مسيح علي‌نژاد را دارند که به نظام جمهوري اسلامي و حجاب هتاکي مي‌کند، در مقابل اين ما نيز خواهران حزب‌اللهي و انقلابي زيادي داريم که بايد خود را نشان دهند و نمونه بارز اين مهم، کتاب «من زنده‌ام» معصومه آباد است. اميني در پايان خطاب به فعالان فضاي مجازي گفته: کار جبهه‌اي و آتش‌به‌اختياري که رهبري فرمودند را فراموش نکنيد.

سراج و سپاه

در اولين جست‌وجو درباره سازمان سراج با سايت اين سازمان مواجه مي‌شويد که صفحه اصلي آن تبليغات اين سازمان براي برگزاري دوره‌هاي نهج‌البلاغه است، بعدي مطلبي درباره حضرت ابوالفضل است و در نهايت هم اپليکيشنی قرآني را براي کودکان معرفي مي‌کند.

سايت سازمان سراج در مردادماه سال ۹۵ و با حضور سردار نجات، معاون فرهنگي سپاه پاسداران و همچنين کميل خجسته، کارشناس مسائل فضاي مجازي و منصور اميني، رئيس سازمان فضاي مجازي سراج رونمايي شد. خبرگزاري ايکنا در خبر مربوط به اين رونمايي نوشته بود که اين رونمايي در سومين اجلاس فعالان شاخص جبهه فضاي مجازي انقلاب اسلامي (فصل وصل) صورت گرفته است. فصل وصل عنواني است که برخی توييتري‌ها براي تجمعات خود در فضاي حقيقي انتخاب و تا به حال نشست‌هاي متعددي را هم برگزار کرده‌اند.

سراج چيست؟

در توضيح اين سازمان درباره فعاليت‌هايش در سايت به فعاليت‌هاي خودجوش فرهنگي اشاره شده و آمده است: اولين ويژگي منحصربه‌فرد کار خودجوش فرهنگي کم‌هزينه‌بودن است. آنها منتظر هماهنگ‌شدن يک ساختمان شيک و مبله با خدمات کامل و امکانات درجه‌يک نمي‌شوند. با همان امکاناتي که در دست دارند در يک مسجد يا خانه يکي از اعضا جمع مي‌شوند و در توان خود براي رساندن گفتمان انقلاب به گوش هم‌محلي‌ها تلاش مي‌کنند... انقلابي‌بودن مهم‌ترين ويژگي است که جناح فرهنگي مؤمن را از ساير کارهاي خودجوش يا به قولي NGOها جدا مي‌کند تفکري که ريشه در وجود اين مجموعه‌ها دارد و به وسيله بخش‌نامه‌ها، تحميلي نيست.

مؤمنيني که کار خودجوش مي‌کنند هرچه مي‌گويند يا مي‌سازند حرف دلشان است و اين نکته مهمي است چراکه هرچه از دل برآيد لاجرم بر دل نشيند... اما اين گروه‌هايي که خود عمل‌کننده هستند يا به تعبيري در جنگ نرم عمليات انجام مي‌دهند نياز به چه چيزي دارند؟ چطور مي‌شود آتش توپخانه‌هاي فرهنگي را در يک جهت متمرکز کرد؟ افسران جنگ نرم در چه ميعادگاهي بايد باهم آشنا شوند، حرف هم را بشنوند و براي عمليات مشترک آماده شوند؟ نبود چنين محل تجميع مشترکي يکي از کمبودهاي اصلي مجموعه‌هاي خودجوش فرهنگي در کشور بود که باعث شد در چند دهه گذشته خيلي زود اين مجموعه‌ها کوچک و کوچک‌تر شوند و بعد از مدتي افرادشان هم کار انفرادي را به کار جبهه‌اي ترجيح بدهند. اين دغدغه‌اي بود که جز با حمايت سازمان‌هاي انقلابي مرتفع‌شدني نبود.

يکي از سازمان‌هايي که تلاش کرد اين دغدغه را به يک سياست تبديل کند، سازمان فضاي مجازي سراج بود که در قدم اول با شناسايي اين مجموعه‌ها و آشناسازي آنها با يکديگر راه ارتباط و هم‌فکري بين فعالان انقلابي را باز کرد و با حمايت بدون دخالت سعي کرد اين مجموعه‌ها را توانمند کند و در نهايت با ايجاد هماهنگي بين اين مجموعه‌ها، اقدام‌هاي مشترک‌ زيادي را در قالب يک امت واحده فرهنگي هدايت کند. در يک جمله مأموريت اصلي سازمان فضاي مجازي سراج، کمک به تحقق اهداف و چشم‌اندازهاي انقلاب اسلامي در فضاي مجازي با استفاده از ظرفيت مجموعه‌هاي خودجوش مردمي فعال در اين عرصه است».

اين توضيحات سازمان سراج است که به کليات بسنده کرده و اشاره به نحوه حمايت از اين سازمان نکرده است. سازمان سراج چند زيرمجموعه با اين عناوين دارد: مدرسه سراج، سراج‌گيم، مرکز آموزش، سامانه يادگيري الکترونيکي، ميزباني وب، باشگاه باران، محتوا نشر، نمايشگاه رسانه‌هاي ديجيتال انقلاب اسلامي، مراکز سازمان، مرکز سرويس و خدمات نرم‌افزاري، مرکز بازي و سرگرمي، مرکز چندرسانه‌اي و تلفن همراه، مرکز داده، مرکز رسانه‌هاي تصويري، مرکز رسانه‌هاي اينترنتي، مرکز آموزش، مــــرکز سواد فضاي مجازي، آينده‌پژوهي و فعاليت‌هاي گروهي.اين مؤسسه، داراي دفاتر استاني در استان‌هاي آذربايجان شرقي، آذربايجان غـربي، اردبيل، اصفهان، البرز، ايـلام، بوشهر، چهارمحال و بختياري، خراسان جنوبي، خراسان رضوي، خراسان شمالي، خوزستان، زنجان، سمنان، سيستان و بلوچستان، فارس، قـزوين، قم، کردستان، کرمان، کرمانشاه، کهگيلويه‌و‌بويـراحـمد و گلستان است.

تعامل با آستان قدس

منصور اميني که صاحب اکانتي به همين نام در توييتر است و محتواهايي در مخالفت با دولت و نقد سياست خارجي و داخلي دولت منتشر مي‌کند، در جريان گشايش دفتر اين سازمان در خراسان رضوي به حمايت‌هاي توليت آستان قدس اشاره کرده و گفته بود: بايد با تعامل سازنده از ظرفيت آستان قدس رضوي در دوره جديد مديريتي خود که نويد روزها و تحولات خوبي را نيز مي‌دهد استفاده کرد، چراکه رويکرد توليت جديد اين مجموعه در صورت تحقق سبب به‌وقوع‌پيوستن اتفاقات بسيار بزرگي در عرصه فرهنگ کشور خواهد شد.

اميني کار در شهر مشهد و استان خراسان رضوي را داراي برکات زيادي دانسته و گفته بود: در بحث انتخابات اخير مجلس شوراي اسلامي و مجلس خبرگان رهبري، شاهد ورود افراد ارزشي و ولايت‌مدار بوديم و اين موضوع در شوراي اسلامي شهر و به ‌تبع آن در شهرداري مشهد به‌عنوان يکي از مهم‌ترين دستگاه‌هاي تأثيرگذار مشهود است. او همچنين با اشاره به الزاماتي که بايد در حوزه فضاي مجازي به آنها توجه کرد، گفته بود: بايد يک تصوير مناسب از اتفاقات آينده داشته باشيم و در همين راستا افق فضاي مجازي تا سال ۲۰۲۰ در اين مجموعه ترسيم شده است.

از منصور اميني اطلاع دقيقي در دسترس نيست. در جست‌وجوها هم بيشترين مطلبي که از او ديده مي‌شود، مطالب مرتبط با فضاي مجازي است که در سايت‌هاي اصولگرا نشر و بازنشر داده شده است. طبيعتا پاسخ به سؤال‌های حسام‌الدين آشنا درباره ماهيت مؤسسه و حتي اينکه از چه زماني تأسيس شده، بودجه آن از کجا تأمين مي‌شود و سؤال‌هایی ازاين‌دست بي‌پاسخ مانده است.