بازداشت در فصل کرونا/ از کاپیتان داماش تا فعالان رسانه‌ای

با شیوع کرونا در کشور، خبر رسید که ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضاییه دستور داده است تا زندانیانی که امکان آزادی آن‌ها فراهم است از مرخصی استفاده کنند؛ خبری که باعث خوشحالی فعالان حقوق بشر در ایران شد.

افرادی که سیستم قضایی ایران را می‌شناسند می‌دانند تعداد زیادی از زندانیان می‌توانند با گذاشتن وثیقه از مرخصی استفاده کنند، اما این امکان معمولا برای اکثر زندانیان سیاسی و امنیتی فراهم نیست. در مورد زندانیان سیاسی ظاهراً روند معکوس صورت گرفته و نه تنها اکثر آن‌ها نتوانستند از زندان مرخصی بگیرند بلکه بعضی افرادی که به نحوه مدیریت مبارزه با کرونا انتقاداتی مطرح کرده بودند نیز بازداشت شدند.

بازداشت مهدی حاجتی

به گزارش رویداد۲۴ در روزهای گذشته مهدی حاجتی عضو شورای شهر شیرازبه خاطر انتقاد از مدیریت بحران ویروس کرونا به زندان بازگشت. زهره رستگاری همسر مهدی حاجتی گفته پنجشنبه حوالی ساعت ۱۴ همسرم مقابل منزل بازداشت شد و در حکمی که بازداشت‌کنندگان همسرم به ما نشان دادند دلیل این اقدام نشر اکاذیب اعلام شد.

رستگاری همچنین گفته این اتهام جدای از اتهامات قبلی بود که به همسرم وارد شده است و پرونده قبلی نیز اکنون در حال بررسی مجدد است.

اشاره همسر مهدی حاجتی به توییت‌های همسرش بوده که در انتقاد به عدم قرنطینه شهر قم و گسترش ویروس کرونا منتشر شده بود. گویا دادستان فارس این توییت‌ها مصداق نشر اکاذیب اعلام کرده است.

محمد مختاری کاپیتان داماش گیلان

محمد مختاری کاپیتان تیم داماش گیلان از دیگر چهره‌های شناخته شده است که در این چند روز به خاطر انتشار پستی پرحاشیه در فضای مجازی علیه مدیریت بحران کرونا در کشور و با حکم قضایی دادستان استان گیلان توسط سازمان اطلاعات سپاه قدس گیلان بازداشت شده است. 

این خبر اولین بار در حساب اینستاگرامی باشگاه داماش گیلان منتشر شد و بازتاب زیادی در جامعه داشت. برخی کاربران در توییتر هشتگ «محمد مختاری صدای ماست» را در حمایت از این بازیکن فوتبال راه انداختند و البته برخی نیز معتقد به توهین آمیز بودن جملات او بودند.

حسین دهباشی روزنامه نگار

حسین دهباشی از روزنامه‌نگاران و مستندسازان شناخته شده ایران است که روزگاری سازنده فیلم‌های انتخاباتی حسن روحانی در دوره اول ریاست جمهوری او بود، با این حال او در سال‌های بعد دولت روحانی را دولتی ناکارآمد خواند.

دهباشی در سال‌های اخیر برنامه‌ای اینترنتی با عنوان «خشت خام» تهیه می‌کرد و فعالیت زیادی در توییتر داشت. دهباشی نیز از چهره‌های شناخته‌ شده‌ای است که به خاطر اظهاراتش درباره مدیریت بحران کرونا احضار شده است.

گفته شده دلیل احضار حسین دهباشی، توییت‌های او درباره عدم قرنطینه قم و گسترش ویروس کرونا به خاطر این اقدام بوده که آنها مصداق توهین شناخته شده است.

حسین دهباشی اخیرا در یکی از توئیت‌های منتشره خود نوشته بود: «تاریخ را فاتحان می‌نویسند. امّا سهم من هم -بمانم یا نمانم- باشد این گواهی به آیندگان، که اگر بعدها پرسیدند که چرا ۲۲استان از این گربه‌ی مظلوم جغرافیا چنین تا پای مرگ بیمار شد، نوشته باشم به خاطر خودخواهی [...]هایی که به اعتبار [...]‌هایشان زور گفتند و نگذاشتند قم قرنطینه شود.»

مصطفی فقیهی مدیر سایت انتخاب

مصطفی فقیهی صاحب امتیاز سایت خبری انتخاب به خاطر توییتی که تعداد جان باختگان تشکیک کرده بود، احضار شده است. او در توییتی خطاب به نمکی وزیر بهداشت نوشت حالا که آمار واقعی مرگ‌ومیر را نمی‌گوید، او واقعیت را اعلام می‌کند.

در این توییت تعداد فوتی‌ها به خاطر کرونا چندین برابر آمار رسمی اعلام شد. لحظاتی بعد فقیهی این توییت را پاک کرد. با این حال او روز بعد به خاطر تشکیک در آمار وزارت بهداشت و نشر اکاذیب به دادسرا احضار شد.

به گزارش رویداد۲۴ تعداد بازداشتی‌ها در دوران شیوع کرونا بسیار وسیع‌تر از این چند چهره معروف بوده است. فرماندهان سپاه، دادستان‌ها و فرماندهان نیروی انتظامی در شهرهای مختلف در روزهای شیوع ویروس کرونا در ایران تعداد زیادی از افرادی که درباره ویروس کرونا در ایران صحبت کردند و خبر دادند را بازداشت کرده بودند.

رویداد۲۴ در روزهای گذشته چند تن از پرستارانی که برای نخستین بار از شیوع ویروس کرونا در ایران خبر داده بودند و به زندان افتادند را پیدا کرد اما آنها گفتند به خاطر وضعیتی که در دوران بازداشت داشتند، تمایلی به مصاحبه ندارند.

افراد مختلفی در کردستان، سبزوار، استان مازندران، استان فارس، قم و آذربایجان غربی توسط نهادهای امنیتی به خاطر اطلاع‌رسانی درباره ویروس کرونا بازداشت شدند.

به جز پرستاران و فعالان رسانه‌ای، چند فعال دانشجویی نیز در روز‌های کرونایی بازداشت موقت شدند. امیرحسین علی بخشی و ضیا نبوی مشهورترین چهره‌های بازداشت شده بودند. خبرگزاری تسنیم نام این افراد را شایعه‌ساز نامید و نوشت ۲۴ نفری که شایعه درست کردند، بازداشت شدند.

در حالی که آمار‌های دولتی در خصوص مبتلایان و کشته شدگان تناقض زیادی دارند و رسانه‌های عمومی نیز نتوانستند همه مردم را برای مقابله با کرونا قانع کنند، تمایلی به همکاری با فعالان سیاسی و مدنی هم برای بسیج فراگیر مقابل ویروس کرونا دیده نمی‌شود.

از سوی دیگر در حالی که کاربران ارزشی توییتر به صراحت در صفحات مجازی آرزوی مرگ نفر دوم کشور را می‌کند، یا زمانی که این بیماری شیوع پیدا کرد معتقد بودند وزیر بهداشت به خاطر کاهش مشارکت مردم در انتخابات این شایعه را راه انداخته، با آنها هیچ برخوردی صورت نگرفته است، اما ممکن است اگر فردی به روش‌های حاکمیتی برای مدیریت کرونا انتقاد کند و یا به بعضی از خطا‌های دستگاه‌های امنیتی و نظامی اعتراض کند، قوه قضاییه خیلی سریع به او واکنش نشان ‌دهد.

نیرو‌های تندرو معتقدند، چون سلبریتی‌ها و بازیگران و فوتبالیست‌ها در ایران حقوق می‌گیرند، باید در راستای منافع آن‌ها در فضای مجازی فعالیت کنند، بنابراین این جریان انتشار مطالب انتقادی را نمی‌پذیرد و گاها به برخورد‌های تند متوسل شود.