فلسفه وجودی تاسیس بنیاد مستضعفان که در سال ۵۷ آغاز بهکار کرد، خدمت به قشر محروم و کم برخوردار جامعه و رفع محرومیت بود تا ضمن این که اقشار ضعیف و فرودست از رفاهی نسبی برخوردار شوند، از فاصله طبقاتی نیز جلوگیری شود. اما نگاهی به برخی از فعالیتهای این بنیاد این ذهنیت را ایجاد میکند که گویا این بنیاد عریض و طویل نه تنها در هدفاش که دستگیری از مستمندان است، چندان موفق نبوده و اقشار آسیبپذیر به قدر کافی از ثمرات آن برخوردار نبودند، بلکه حتی در مواردی به ابزاری برای ثروتاندوزی برخی از افراد متمول جامعه تبدیل شده است. واگذاری املاک و ساختمانهای چندهزار متری به بهانههای مختلف به افراد بانفوذ آن هم در مناطق بالاشهر پایتخت که قاعدتا مستمندی آنجا زندگی نمیکند، نمونهای از تخطی این بنیاد از اهداف اولیه است.
افشاگری فتاح
همین چند وقت پیش بود که پرویز فتاح، رئیس بنیاد مستضعفان در یک برنامهای تلویزیونی از واگذاری املاک و ساختمانهای میلیاردی متعلق به این بنیاد به افرادی سخن گفت که سالهاست در راس نظام پستهای کلیدی را در دست داشتند و قاعدتا جز افراد فرودست و محروم جامعه به شمار نمیروند. او از ملک۲۰۰میلیارد تومانی که در خیابان فرشته و برای مدرسه فرهنگ در اختیار حداد عادل است سخن گفت، آن هم با اجارهای که به روز نبوده و در آن ملاحظه شده است.
وی همچنین به ملک ۱۸۰۰متری در ولنجک که سالهاست در اختیار احمدینژاد و نزدیکانش قرار داشته و هنوز هم هست، اشاره کرد. ملک ۱۲طبقهای در منطقه نیاوران که در اختیار مرکز تحقیقات استراتژیک و مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی است، نیز بخشی از افشاگری فتاح بود، علاوه بر این سه مورد، فتاح به موارد دیگری از املاک و مستغلات بنیاد مستصعفان اشاره کرد که در دست افراد، نهادها و جریانهای سیاسی خاصی بوده یا هنوز هم هست. اگرچه چند روز بعد از افشاگری فتاح، وی سخنانش را تکذیب، توجیه و از افرادی که نام برده بود، عمیقا عذرخواهی کرد، اما موضعگیری فتاح و عذرخواهی وی نمیتواند بر واقعیت موجود که همان چنبره زدن برخی از افراد بانفوذ بر دارایی این بنیاد که قرار بود از آن مستضعفان باشد، پرده افکند. به همان نسبتی که بنیاد مستضعفان در خدمت اغنیا قرار گرفته به همان نسبت خدماتدهیاش به فقرا کم شده است. مثال روشن این ادعا داستان روستای «ابوالفضل» از توابع استان خوزستان است، که این روزها خبرساز شده است.
۳۰۰ خانوار روستای ابوالفضل در آستانه بیسرپناهی
روستای ابوالفضل در حد فاصل بین شهرک زردشت و پدافند کیانشهر اهواز قرار دارد. ساکنان این روستا بیش از ۳۰سال است که در آنجا سکونت دارند، اما از یک سال پیش بنیاد مستضعفان با ادعای تملک و حق مالکیت اراضی این روستا، اهالی آن را مجبور به تخلیه خانههای خود و ترک روستا کرده است و اکنون ۳۰۰ خانوار ساکن این روستا که بنیه مالی قوی هم ندارند، ترس از دست دادن خانههایشان را دارند. یکی از اهالی روستای ابوالفضل که نخواست نامش فاش شود، به همدلی گفت: «بیش از ۲۰سال است در این روستا ساکن هستیم، ۲۰سال پیش که اینجا ساخت و ساز کردیم، هیچ نهادی به این موضوع اعتراض نکرد، ولی حدود یک سال است که بنیاد مستضعفان ادعای مالکیت زمینهای این روستا را دارد. اگر زمینهای اینجا ملک بنیاد بوده است، چرا ۳۰ سال پیش که کلنگ ساخت این روستا را به زمین زدند، اعتراض یا ادعایی نکرد، چگونه بعد از ۳۰ سال یادش افتاده است که زمین این روستا ملک اوست.»
وی افزود: «بیشتر ساکنان این روستا در هیچ کجای ایران ملک یا زمینی ندارند، اگر از اینجا رانده شوند، کجا بروند؟ واقعا هدف این بنیاد کمک به مستضعفین است یا مستضعفتر کردن آنها!؟ چرا که هم اکنون که بسیاری از خانوارهای این روستا که سرپناهی هم دارند، از لحاظ مالی ضعیف و ناتوان هستند و از عهده مخارج روزانه خود برنمیآیند، اگر سرپناهشان هم از آنان گرفته شود، در این ایام کرونا و در این شرایط اسفناک اقتصادی به کی و چه سازمانی پناه ببرند؟ به بنیاد مستضعفان که آنان را آواره و بیسرپناه کرد! این ساکن روستای ابوالفضل به دستگیری مردان روستا به خاطر اعتراض به تخلیه خانههایشان اشاره کرد و گفت: «با مردان روستا که در مقابل تخریب خانههای خود مقاومت کردند، مانند جانیها برخورد کردند و آنان را دستگیر کردند و برای آزادیشان نیز وثیقههای میلیونی درخواست کردند که تهیه آن خارج از توان این مردم است.» وی افزود:«حتی اگر ادعای مالکیت بنیاد مستضعفان بر این روستا را درست فرض کنیم و اگر واقعا بنیاد مستضعفان به دنبال رسیدگی به امور مستضعفان و محرومیتزدایی است، مردم این روستا واجد شرایط زیر پوشش قرار گرفتن این بنیاد و مستحق دریافت کمک از این نهاد حمایتی هستند و باید در اولویت باشند. نه این که خانههایشان را تصرف کنند و آنان را آواره و بیسرپناه رها سازند. وظیفه بنیاد توانمند کردن مردم و رفع محرومیت است نه مستضعف و محروم ساختن آنان، این اقدام بنیاد در روستای ابوالفضل مصداق مستضعف کردن مردم است نه تلاش برای رفع آن!»
در ادامه واکنشها به موضوع روستای ابوالفضل، رئیس مجمع نمایندگان خوزستان به مهر گفته است که پیگیر مشکل این اهالی بودیم، مقرر شد تا ملاقاتی با فتاح رئیس بنیاد مستضعفان کشور داشته باشیم که قطعاً یکی از مهمترین موضوعات این دیدار حل مشکل اهالی روستای ابوالفضل اهواز است که نتایج آن نیز اعلام میشود. بنیادی که سنگ بنای تشکیل آن بر پایه فرمان امام خمینی(ره) در اسفند ماه سال ۵۷ بود، به اعضای آن ماموریت داد تا تمام اموال منقول و غیرمنقول سلسله پهلوی(بنیاد پهلوی) به نفع مستمندان و کارگران و کارمندان ضعیف مصادره کند. اما اکنون کاخهای خاندان پهلوی و بسیاری از املاکهای مصادرهای در اختیار افراد بانفود یا نهادها و جریانهای سیاسی قرار گرفتند و محرومین و مستضعفان که هدف این بنیاد بودند تا حدود زیادی به فراموشی سپرده شدند. اکنون بعد از بیش از ۴۰سال از تاسیس بنیاد مستضعفان این سوال در ذهن افکار عمومی نقش بسته است که بنیاد مستضعفان برای چه اهدافی راهاندازی شده بود؟ آیا واقعا بنیاد مستضعفان،آن گونه که از اسمش پیداست، بنیادی برای مستضعفین است؟
- 20
- 3