پایان ماموریت عباس موسوی پس از مصاحبه جنجالی با خبرنگار بی‌حجاب آذربایجانی

روزنامه توسعه ایرانی نوشت: هرچند که در روزهای پایانی تعطیلات نوروز، بیشتر اخبار پیرامون تسخیر و تسلط بر فضاهای شهری از جمله ساخت مسجد در پارک قیطریه و یا موج تایید و تکذیب بوستان‌های کشور در روز سیزدهم فروردین گذشت؛ اما جریان انقلابی با کمک بازوهای رسانه‌ای خود توانست، سید عباس موسوی، سفیر ایران در جمهوری آذربایجان را به بهانه مصاحبه با خبرنگار زنی که به زعم آنها پوشش مناسب نداشت، مورد آماج انتقادات قرار دهد تا جایی که پس از این موج انتقادی، وزارت خارجه پایان ماموریت آقای سفیر را اعلام کرد.

سفیری بازمانده از دوران ظریف 

سید عباس موسوی سفیر ۵۳ ساله ایران در جمهوری آذربایجان از سال ۱۳۷۵ وارد دستگاه دیپلماسی کشور شد اما پله‌های رشد و ترقی را در دولت حسن روحانی و زمان صدارت محمد جواد ظریف در وزارت امور خارجه طی کرد.

در سال ۱۳۹۸ به مدیرکلی اطلاع‌رسانی و امور سخنگویی مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه منصوب شد اما در همان سال ارتقا پیدا کرد و تا سال بعد در سمت معاون وزیر امور خارجه، سخنگو و رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه به فعالیت پرداخت. 

در حالی‌که پیش‌بینی می‌شد این سمت را تا پایان دولت یازدهم عهده‌دار باشد در یک ارتقای سریع در سال ۱۳۹۹ به عنوان سفیر فوق‌العاده و تام‌الاختیار جمهوری اسلامی ایران در جمهوری آذربایجان منصوب شد.

با آغاز دولت ابراهیم رئیسی بسیاری انتظار داشتند که وزارت امور خارجه به ماموریت او در جمهوری آذربایجان پایان دهد، اما تحولات قفقاز و تنش‌های متناوب تهران و باکو باعث شد که تغییری در سطح سفیر رخ ندهد. 

عباس موسوی در تمام این سال‌ها مورد هجمه و انتقاد جریان‌های حامی دولت و منتقدان ظریف بوده و آنها او را سفیری از جنس این دولت نمی‌دانستند. در حالی که ماموریت او در مردادماه ۱۴۰۲ پایان یافته بود اما به دلیل حساسیت‌های منطقه‌ای این ماموریت تا فروردین امسال تمدید شد. 

گفته می‌شود فرآیند انتخاب سفیر جدید از مدت‌ها قبل در وزارت امورخارجه نهایی شده بود و گروه‌های انقلابی با علم به این موضوع با یافتن بهانه‌ای تلاش کردند این جابه‌جایی را به نام خود و البته مشی انقلابی دولت سیزدهم فاکتور کنند.

جنجال‌های یک مصاحبه در سفارت

انشار فیلم‌ها و عکس‌های مصاحبه سفیر ایران با یک خبرنگار آذربایجانی در داخل سفارت، واکنش شدید و هماهنگ رسانه‌های اصولگرا را  به دنبال داشت.

خبرگزاری تسنیم در مطلبی با عنوان «اقدام عجیب سفیر ایران در باکو؛ برای عزت ایران استعفا دهید» نوشت: «مصاحبه سفیر جمهوری اسلامی ایران در باکو با یک خبرنگار خانم در جمهوری آذربایجان با واکنش‌های منفی بسیاری از ناحیه دوستداران ایران و‌ جمهوری اسلامی مواجه شده است. این گفتگو در داخل سفارت ایران در باکو صورت گرفته است؛ به لحاظ حقوقی، داخل سفارت هر کشور، از نظر رعایت مقررات و قوانین و مناسبات، به مثابه خاک آن کشور محسوب می‌شود و مسئولان سفارت‌های کشورمان می‌توانند، و البته بهتر است بگوییم، باید آداب ایران اسلامی را رعایت کنند.»

این رسانه مساله حجاب نداشتن خبرنگار آذربایجانی را بهانه این انتقاد قرار داد و نوشت: «خبرنگار خانم، بدون حجاب، و  بدتر از آن، با ظاهری حتی پایین‌تر از پوشش عرفی رسمی خانم‌ها در  کشورهایی که رعایت حجاب الزام قانونی نیست، در این گفتگو ظاهر شده است که نوعی اهانت به مناسبات درون خاک ایران محسوب می‌شود. اما این اهانت را متاسفانه بدون واکنش سفیر ایران انجام داده است.» 

این رسانه البته در شیطنتی غیرحرفه‌ای تصویر پرچم ایران از پشت سفیر را حذف کرد و مساله گذاشن پرچم آذربایجان پشت سر خبرنگار و پاسخ‌های سفیر به سوالات را مورد نقد قرار داد و تاکید کرد: «غیر از اشکالات بسیار فرمی، مصاحبه جناب سفیر با ایرادات فراوان محتوایی هم روبرو بوده است؛ به نحوی که آقای موسوی سوالات جهت‌دار و مشکل‌دار خبرنگار خانم را نه تنها با پاسخ‌های درخور و درست و از موضع عزت و حقیقت پاسخ نداده، بلکه به نوعی از موضع متهم و پذیرش ضعف برخورد کرده است.»

این یادداشت در پایان از عباس موسوی خواسته به دلیل این خطای بد و نیز از آنجا که در مصاحبه خود نشان داده شاید نمی‌تواند به درستی از مواضع جمهوری اسلامی ایران دفاع کند، جای خود را به فرد دیگری بدهد.

با انتشار این یادداشت موج جریان‌سازی علیه سفیر هم به صورت هماهنگ به راه افتاد. کاربری انقلابی در شبکه ایکس نوشت: «یک ساعت ماندن عباس موسوی در مسند سفارت ایران در باکو حماقت محض است که با هیچ عملی جبران نمی‌شود. وزارت امور خارجه منتظر چیست؟»

البته وزارت امور خارجه هم منتظر نماند و تنها یک روز پس از این درخواست، خبرگزاری‌های ایرنا، تسنیم و مهر در متنی مشترک به نقل از یک منبع آگاه در وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران نوشتند که ماموریت عباس موسوی به عنوان سفیر جمهوری اسلامی ایران در«باکو پایان یافته است.»

فراموشکاری مدافعان دیپلماسی انقلابی

نداشتن حجاب خبرنگار آذربایجانی، مهمترین عامل حمله یکپارچه رسانه‌های اصولگرا به سفیر ایران بود. پایگاه خبری بولتن نیوز که از رسانه‌های تندرو اصولگرا است، رفتار سفیر در آذربایجان را «اعتبار زدایی از موضوعات اعتقادی و باوری در ذیل تعریف نظام سیاسی ایران» دانست.

با این حال برخی رسانه‌ها به این مدعیان یادآور شدند که در سال  ۱۴۰۱ ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه که به همراه وزیر خارجه این کشور به تهران سفر کرده بود، تصویری با پوشش عجیب از خود زیر عکس سردار سلیمانی منتشر کرده بود.» و آنها به بی حجابی سخنگوی وزارت خارجه‌ روسیه در داخل ساختمان وزارت خارجه در تهران هیچ اعتراضی نداشته‌اند. 

قبل از او هم اظهارات سفیر روسیه در تهران در مصاحبه با روزنامه ایزوستیا چاپ مسکو هیچ واکنشی از سوی رسانه‌های انقلابی و اصولگرا به دنبال نداشت. او گفته بود که من بار‌ها و باصراحت به ایرانی‌ها گفته‌ام که دو مساله عمده مانع ورود شهروندان روس و نه تنها گردشگران به ایران می‌شود. یکی مساله دستورالعمل پوشش زنان است که امروزه حجاب حتی در گرما در همه جای این کشور، اجباری است و دیگری اینکه مشروبات الکلی ممنوع است.

همچنین سال گذشته در اتفاقی مشابه، عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در داخل سفارت ایران در روسیه با دو خبرنگار روس مصاحبه کرد که تصاویر منتشر شده از این گفت‌وگو نیز نشان داد که یکی از دو خبرنگاری که در داخل سفارت ایران در روسیه با وزیر ارتباطات مصاحبه کرده، کاملا بی‌حجاب بوده است. رسانه‌های اصولگرا البته هیچ واکنشی به جناب وزیر نشان ندادند و تنها مدیرکل روابط عمومی این وزارتخانه به دلیل بی‌احتیاطی در مراقب از انتشار این عکس در تبعیدی خوش یمن از وزارتخانه به سوی روابط عمومی هلدینگ خلیج فارس کوچ کرد.

برخورد مومنانه ویژه خواص اصولگرا!

ماجرای رسوایی زمین‌های حوزه علمیه امام خمینی، آزمون مواجهه جریان انقلابی با مساله عدالت و مبارزه با فساد بود. البته آنها ترجیح دادند که از کنار این مساله به سادگی بگذرند و حتی در روزهای اخیر این گذشت در حال تبدیل به طلبکاری از منتقدان و افشاگران هم شده است.

«برخورد مومنانه»، کلیدواژه انقلابیون برای سرپوش گذاشتن و فروکاستن مطالبه‌گری در برخورد با این حادثه بوده است. اما حوادثی همچون برخورد با سفیر ایران در آذربایجان نشان داد که این برخورد مومنانه نه برای همه که تنها متعلق به خواص اصولگرا است و آنها در مواجهه با آنانی که در دایره گروه خود نمی‌بینند، هیچ ابایی از برخوردهای متضاد و دوگانه ندارند.

عمادالدین باقی، فعال سیاسی با اشاره به تصویر موسوی حین مصاحبه در سفارت ایران در آذربایجان و اعلام پایان مأموریت او؛‌ به انتقاد از این رفتار متضاد پرداخت و نوشت: «پس برخورد مومنانه چه شد؟ آن فقط برای خواص است؟ بله، اهمیت این عکس از فقر، تورم، دروغ، فساد، اختلاس، سوء مدیریت، خرافه‌گویی و... بیشتر است.»

طهمورث حسینی