فاز تازه پرونده رضا ضراب/ اتهام جاسوسی به رضا ضراب

به گزارش فرارو،ترکیه اموال رضا ضراب، شاهد اصلی پرونده رسیدگی به نقض تحریم‌های آمریکا علیه ایران را توقیف می‌کند.

فاز تازه ماجرای 

دادستانی استانبول دستور توقیف اموال رضا ضراب و خانواده او را در راستای تحقیق قضایی در مورد این تاجر طلا صادر کرده است. بنابه این گزارش رضا ضراب از سوی دادستانی استانبول به «جاسوسی» متهم شده است. علاوه بر دارایی های رضا ضراب اموال ۲۲ فرد دیگر از جمله دختر او نیز توقیف خواهد شد.

رضا ضراب که دارای تابعیت ایرانی و ترکیه ای است روز چهارشنبه در جلسه دادگاهی در نیویورک رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه را به صدور مجوز یک تراکنش مالی در راستای کمک به ایران برای دور زدن تحریم های آمریکا متهم کرد.

او در حالی این ادعا را علیه رئیس جمهور ترکیه مطرح کرده که رجب طیب اردوغان در سخنانی تخطی ترکیه از تحریم‌ها علیه ایران را رد کرد. یک سخنگوی دولت ترکیه هم این پرونده را "توطئه‌ای" علیه ترکیه توصیف کرد.

اردوغان روز پنچشنبه (۳۰ نوامبر) در جلسه‌ای با مقام‌های حزب حاکم عدالت و توسعه گفت: "ما خلاف تحریم‌ها عمل نکردیم. حکم دادگاه هرچه که باشد، ما کار درست را کردیم."

او در عین حال افزود: "ما هیچ تعهدی به آمریکا ندادیم، دنیا فقط آمریکا نیست و ما در زمینه تجارت و انرژی با ایران رابطه داریم."

از سوی دیگر بنعلی ایلدیریم، نخست وزیر ترکیه روز جمعه ضمن ابراز امیدواری به «ترک اشتباه» از سوی رضا ضراب در زمینه همکاری با دادستانان آمریکایی تاکید کرد هدف پرونده قضایی رسیدگی به نقض تحریم های ایران در آمریکا اعمال فشار بر ترکیه و اقتصاد این کشور است.

نخست وزیر ترکیه اظهار داشت: «پرونده قضایی دیگر جنبه حقوقی ندارد و کاملا سیاسی شده است. تنها هدف آن نیز تحت فشار قرار دادن ترکیه و اقتصاد آن است.»

پرونده رسیدگی به اتهامات گروهی از مسئولان ارشد بانکی ترکیه که مظنون به نقض تحریم های آمریکا علیه ایران هستند به تنش در روابط واشنگتن و آنکارا دامن زده است. دو کشور در بسیاری از موضوعات از جمله جنگ در سوریه و حضور فتح الله گولن، از مخالفان دولت ترکیه در ایالات متحده اختلاف نظر دارند.

پرونده نقض تحریم های وضع شده علیه ایران علاوه بر ابعاد سیاسی می تواند با جریمه بانک های ترکیه از سوی مقامات آمریکا جنبه های اقتصادی نیز پیدا کند.

دادستانان آمریکایی ۹ نفر را به دست داشتن در دور زدن تحریم‌های ایران از طریق بانک‌های ترکیه متهم کرده‌اند، از این میان رضا ضراب و هاکان آتیلا، از مدیران بانک هالک، تنها متهمانی هستند که بازداشت شده‌اند.

از دیگر متهمان مهم این پرونده «محمد ظفر چاغلایان» وزیر سابق اقتصاد ترکیه است.

رجب طیب اردوغان از ابتدای بازداشت ضراب نگرانی خود را اعلام کرد. شاید بخشی از نگرانی رئيس جمهوری ترکیه اعترافات احتمالی رضا ضراب علیه شرکای خود در ترکیه باشد. ضراب از حامیان اردوغان بود و سال ۲۰۱۲ نیز که ضراب و پنجاه نفر دیگر به جرم قاچاق دستگیر شدند، این اردوغان بود که به کمک او آمد.

هاکان آتیلا اتهاماتش را رد کرده است، اما رضا ضراب با پذیرفتن اتهامات ش با دادستانان آمریکایی همکاری می‌کند.

رضا ضراب، روز پنج‌شنبه در جریان محاکمه در دادگاه از دو بانک ترکیه‌ای، «واقف بانک» و «زیرات بانک» نیز به عنوان دو موسسه پولی درگیر کمک به تهران برای دور زدن تحریم‌ها نام برد. پیش از این، خود وی و «هالک بانک» متهمان اصلی این پرونده به شمار می‌رفتند

اما «واقف بانک» ترکیه می‌گوید هرگز هیچ گونه پیوندی با ادعاهای مطرح شده در دادگاه رضا ضراب در آمریکا نداشته است. مسئولان واقف بانک در یک بیانیه که روز جمعه در استانبول منتشر شد اعلام کردند که این بانک ترکیه‌ای همواره مراقب بوده است تا «بر اساس قوانین» عمل کند. در پی اظهارات ضراب علیه واقف بانک ترکیه، سهام این بانک در بازار بورس استانبول ۱.۶ درصد سقوط کرد.

ضراب می گوید با رشوه به یک وزیر ترکیه‌ای و با ترتیب دادن معاملات طلا و تجارت صوری مواد غذایی، امکان مبادلات مالی بین‌المللی را برای ایران فراهم کرده است.

در مقابل شهادت ضراب، «آتیلا» مدیر هالک بانک ترکیه این اتهامات را رد کرد و وکیل او، ضراب را متهم کرد برای فرار از زندان، روی به دروغگویی آورده است.

ضراب روز چهارشنبه در دادگاه مدعی شد بعد از چند معامله با نهادهای ایرانی، با مقام های ارشد ایران دیدار داشت. او ضمن اشاره به نام محمود بهمنی رئیس بانک مرکزی، به ملاقات با محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری وقت ایران نیز اشاره کرد.

نام رضا ضراب در ایران به همراه بابک زنجانی تاجری که در سالهای اخیر به ثروت رسید، مطرح شد. رسانه‌ها او را شریک زنجانی معرفی کردند که به او برای انتقال پول فروش نفت ایران در دوره احمدی نژاد کمک می کرد.

ضراب سال ۲۰۱۶ به همراه دوستان خود سفری به میامی ایالت فلوریدای آمریکا داشت که توسط آمریکا دستگیر شد. 

در هفته های اخیر چندبار محاکمه ضراب در نیویورک تعویق افتاده بود و به تازگی نیویورک تایمز فاش کرد که او با مقام های دادستانی توافق کرده در ازای تخفیف در مجازات، علیه سایر متهمان پرونده دور زدن تحریم های ایران شهادت بدهد.

اعترافات ضراب در ایران بازتاب گسترده ای داشته است، اما  پوشش رسانه ای این پرونده در ترکیه محدود بوده است و برخی رسانه های حامی دولت، این پرونده را دسیسه «دشمنان» ترکیه دانسته اند.

مایکل موکاسی دادستان سابق کل آمریکا و رودی جولیانی شهردار سابق نیویورک که از نزدیکان دولت دونالد ترامپ محسوب می شود، از جمله وکلای رضا ضراب هستند.

پیش از این گزارش هایی درباره لابی گسترده جولیانی، سیاستمدار جمهوری خواه برای حل پرونده ضراب منتشر شده بود.

رضا ضراب کیست؟ 

رضا ضراب متولد سال ۱۳۶۲ در تبریز است (برخی منابع می گویند او متولد باکو است)، او فرزند حاج حسین ضراب تاجر قدیمی بازار امیر تبریز است. رضا ضراب تابعیت ایران، جمهوری آذربایجان و ترکیه را داراست.

نام ضراب نخستین بار در سال ۲۰۱۲ در رابطه با تحریم‌های بین المللی علیه ایران مطرح شد؛ زمانی که همراه با برخی دیگر از متهمان پرونده مالی افراد نزدیک به دولت رجب طیب اردوغان، نخست وزیر وقت ترکیه برای مدتی بازداشت و سپس آزاد شد.

 ضراب در سال ۲۰۱۲ و در جریان توقیف یک محموله طلا که قرار بود به ایران منتقل شود، توسط پلیس بازجویی شد.

 در آن زمان سلیمان اصلان (رئیس بانک خلق)، مصطفی دمیر (شهردار منطقه فاتح استانبول و عضو حزب حاکم عدالت و توسعه)، پسر معمر گولر (وزیر کشور که نیروی پلیس هم زیر نظر او اداره می شود)، پسر ظفر چاغلایان (وزیر اقتصاد) و پسر اردوغان بیرقدار (وزیر محیط زیست و شهرسازی) از جمله کسانی بودند که در رابطه با این پرونده بازداشت شدند.

 او در ترکیه بازداشت شد، متهم به پرداخت میلیون‌ها دلار رشوه به نزدیکان دولت ترکیه بود، اما می‌گفت که معاملات شمش طلا ترکیه با ایران توانسته میلیاردها دلار کسری بودجه ترکیه را جبران کند و همچنین کمک کرده تا با تبدیل پول حاصل از فروش نفت و گاز به شمش طلا و انتقال آن به ایران به اقتصاد ایران کمک کند. 

این یکی از اتهالمات رضا ضراب بود او در سال ۲۰۱۲ با اتهامات دیگری در حوزه مسکن و همچنین ساخت هتل در بافت تاریخی روبه رو شده بود. اتهاماتی که هیچ گاه دادگاهی برای آن تشکیل نشد.

نام رضا ضراب با پرونده بابک زنجانی مفسد اقتصادی مشهور که محکوم به اعدام شده است، گره خورده است. در سالهای گذشته رسانه های می گفتند که رضا ضراب شریک تجاری بابک زنجانی بوده است.

گفته می شد ضراب در سال ۲۰۱۲ نزدیک به هزار کیلوگرم طلا به یکی از شرکت های بابک زنجاتنی فروخته است. همچنین اخباری درباره پرداخت بیش از ۵میلیون لیر از سوی یکی از شرکت های رضا ضراب به شرکتی وابسته به بابک زنجانی منتشر شده بود. 

با این حال زنجانی اعلام کرده بود که فقط چند دقیقه او را دیده و معامله یا همکاری با او نداشته است.

ضراب از جهتی دیگر نیز در رسانه های ایران شهرت فراوانی دارد. همسر او ابروگوندش است، خواننده مشهور موسیقی پاپ در ترکیه. ضراب در سال ۲۰۱۰ با ابرو ازدواج کرد.  ابرو گوندش پس از ازدواج سفری به ایران داشت و تصاویری از حضور او در کرج منتشر شد. حتی در آن زمان اخباری از دیدار گوندش با اسفندیار رحیم مشایی، دست راست محمود احمدی نژاد منتشر شد که در همان زمان تکذیب گردید.

اخبار حاکی از این است که حاصل ازدواج "اِبرو" و "ضراب" یک دختر است. دختری با نام "آلارا، که اکنون گفته می شود اموال او نیز توقیف شده است.