اروپایی‌ها فعلا مکانیسم ماشه را کلید نمی‌زنند

به گزارش فارس، خبرگزاری انگلیسی «رویترز» در مطلبی به نقل از دیپلمات‌های اروپایی مدعی شد نمایندگانی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا امروز (جمعه) گردهم می‌آیند تا راهی برای دور کردن ایران و آمریکا از تقابل پیدا کنند. یک دیپلمات ارشد اروپایی به رویترز گفت: «تمایل ایران به جلوگیری از افزایش بحران، برای ما مقداری زمان خریده است، اثر آن نیز کمی به آرام کردن اوضاع کمک می‌کند». این خبرگزاری با بیان اینکه اروپایی‌ها به شدت در تلاش هستند بر هر دو طرف تاثیر گذاشته و نقش میانجی را ایفا کنند، نوشت: «آنها همچنین می‌خواهند دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا را، که روز چهارشنبه از آنها خواسته بود از توافق هسته‌ای خارج شوند، قانع کنند که متحدان مصممی هستند و تهران نمی‌تواند آنها را فریب دهد».

یک دیپلمات فرانسوی به رویترز توضیح داد: «ما باید تلاش‌هایی را که همه برای کاهش تنش آنچه ایرانی‌ها انجام می‌دهند، هماهنگ و بیشینه کنیم، البته این موضوع برای آمریکایی‌ها هم صدق می‌کند. چیزی که بیشتر از همه نگران‌کننده است، اشتباه محاسباتی است».

رویترز در ادامه این گزارش ضمن اشاره به گام پنجم کاهش تعهدات برجامی ایران، ادعا کرد: « سه کشور اروپایی به همراه روسیه و چین... تمایل دارند پیام محکمی بدهند که این نقض‌های [برجام] غیرقابل قبول است. آنها توافق کردند روند قطعنامه [حل] اختلاف را در این توافق، آغاز کنند که نهایتا می‌تواند منجر به احیای تحریم‌های سازمان ملل بر تهران شود، اما در پی تنش‌های هفته اخیر و نگرانی از واکنش بد ایران، زمان‌بندی آن را به تعویق انداختند». استفاده از مکانیسم حل اختلافات برجام، می‌تواند زمینه‌ای برای استفاده طرف اروپایی از مکانیسم ماشه باشد که به بازگشت خودکار تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران منجر می‌شود.

این خبرگزاری اما مدعی است وزرای خارجه اتحادیه اروپا در نشست فوق‌العاده امروز فعلا از هرگونه واکنش دیپلماتیک سخت اجتناب خواهند کرد.

رویترز به نقل از دیپلمات‌های اروپایی نوشت: «ایران هیچ هدف یا ضرب‌الاجلی درباره غنی‌سازی اورانیوم اعلام نکرده است، پس این برای ما مقداری زمان فراهم کرد... تصمیم آغاز فرایند [حل اختلاف] گرفته شده اما احتمال اعلام آن در روز جمعه نیست». بر این اساس، دیپلمات‌های اروپایی با بیان اینکه نگرانی وجود دارد که آغاز فرایند حل اختلاف در امروز منجر به تنش ایران شود، می‌گویند: «ما صراحتاً گفته‌ایم که هدف ما از انجام این کار، حل اختلافات خود با نقض‌های ایران در چارچوب توافق هسته‌ای است. آغاز این فرایند، فعلا برای رفتن به سازمان ملل نیست». رویترز پیشتر هم گزارش داده بود اروپایی‌ها با هدف به عقب بازگرداندن گام‌های کاهش تعهدات برجامی ایران، مکانیسم مزبور را فعال می‌کنند اما برای احیای تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران که باعث فروپاشی کامل برجام می‌شود، عجله نمی‌کنند.  

*مکانیسم ماشه چیست؟

مکانیسم ماشه، بخش نهایی از ساز و کار حل اختلاف ذیل برجام است که می‌تواند قطعنامه‌های پیشین سازمان ملل را که بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ تعلیق شده بودند، باز گرداند. در حقیقت منظور از مکانیسم ماشه بخش پایانی همان «ساز و کار حل اختلافات» در بندهای ۳۶ و ۳۷ در برجام است. این ۲ بند از آنجا که رجوع به آنها می‌تواند به بازگشت خودکار تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران بینجامد، به «مکانیسم ماشه» معروف شده‌ است. بند ۳۷ برجام عنوان می‌کند: «متعاقب دریافت ابلاغ طرف شاکی، به نحو مشروح در فوق، به همراه توضیحی از تلاش‌های توأم با حسن نیت آن طرف برای طی فرآیند حل و فصل اختلاف پیش بینی شده در برجام، شورای امنیت سازمان ملل متحد می‌بایست منطبق با رویه‌های خود در خصوص قطعنامه‌ای برای تداوم لغو تحریم‌ها رای گیری کند. چنانچه قطعنامه فوق‌الذکر ظرف ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ به تصویب نرسد، سپس مفاد قطعنامه‌های سابق شورای امنیت سازمان ملل متحد مجدداً اعمال خواهند شد، مگر اینکه شورای امنیت سازمان ملل متحد به نحو دیگری تصمیم گیری کند».