زنان یک‌بار دیگر در یک قدمی وزیر‌شدن

 یک‌ بار دیگر خبرهای تازه برای وزیرشدن زنان؛ این‌بار از زبان زنی که در روزهای گذشته نامش برای رفتن به یکی از دو وزارتخانه‌ای که هنوز در دولت دوازدهم وزیر ندارند، جدی شده: الهام امین‌زاده، دستیار ویژه امور حقوق شهروندی در دولت یازدهم.

بعد از آن‌که در روزهای گذشته، چند نام برای معرفی به مجلس برای وزارت علوم مطرح شده، حالا و اینطور که پیداست الهام امین‌زاده، آنطور که خودش گفته، یکی از گزینه‌های جدی برای این وزارت است. از چند هفته پیش تا کنون نام «حسین سلیمی» رئیس دانشگاه علامه‌طباطبایی و «ضیاء‌هاشمی» سرپرست کنونی وزارت علوم در کنار الهام امین‌زاده برای سکانداری این وزارتخانه شنیده می‌شود و حالا امین‌زاده در گفت‌وگویی که با «ایلنا» داشته، گفته است برای این وزارتخانه برنامه نوشته است. این در حالی است که در زمان معرفی کابینه به مجلس، موضوع پیشنهاد زنان برای وزارت‌های مختلف سروصدای زیادی به پا کرد و درنهایت اما هیچ زنی به مجلس معرفی شد و در جلسه معرفی کابینه هم حسن روحانی، رئیس‌جمهوری گفت می‌خواسته زنان را به ‌عنوان وزیر معرفی کند اما به دلایلی «نشده است».

در آن‌ روزها و با این‌که رئیس‌جمهوری توضیح دقیقی از چرایی این اتفاق نداد، از گوشه‌وکنار به گوش می‌رسید که علما و مراجع با این موضوع مخالفت کرده‌اند اما حالا آنطور که امین‌زاده گفته، موضوع وزیرشدن زنان دوباره در حال جدی‌شدن است. او دیروز گفته «بعید است علما و مراجع مشکلی با وزارت زنان داشته باشند.»

دستیار ویژه رئیس‌جمهوری در حقوق شهروندی در دولت یازدهم در این‌باره گفته است: «می‌دانید که کار حقوقی کار مشخصا زنانه نیست که حضور بنده را مباح بدانند؛ بلکه یک کار عام است که هم مردان و هم زنان به آن مشغول هستند. با این حال چه در زمان تصدی پست معاونت حقوقی رئیس‌جمهوری و چه در دوره‌ای که دستیار ویژه رئیس‌جمهوری در امور شهروندی بودم، سفرهای متعددی به قم داشتم و در این سفرها نیز همواره با همراهی، همکاری و مساعدت مثبت و امیدبخشی از سوی مراجع روبه‌رو شدم.»

به‌ گفته او: «با توجه به این‌که دغدغه داشتیم مباحثی که در حوزه حقوق شهروندی دنبال می‌کردیم، از پشتوانه اسلامی-‌ایرانی برخوردار باشد و در داخل کشورمان و به ‌صورت بومی مشکلات را مرتفع کنیم، شاهد مساعدت بسیاری از سوی علما و مراجع بودم. از طرفی با توجه به این‌که در گذشته نیز سابقه وزارت زنان را در دولت‌های قبل داشتیم، بعید می‌دانم که علما و مراجع مخالفت خاصی با معرفی وزیر زن داشته باشند.»

امین‌زاده این را هم گفته که برای وزارت علوم برنامه‌ای مدون تهیه کرده‌ است: «برنامه مدونی را برای وزارت علوم آماده کرده‌ام. البته زمانی که رئیس‌جمهوری رسما در مورد گزینه مدنظرشان برای تصدی وزارت علوم به نتیجه نهایی برسند، در صورت لزوم این برنامه را تقدیم رئیس‌جمهوری خواهم کرد که با این همه، در این برنامه جامع مسائل مختلف آموزشی اعم از همین بحث پایان‌نامه‌های دانشجویی و سطح علمی دانشگاه‌ها را مورد ارزیابی قرار داده و برای حل برخی معضلات در این خصوص نیز همچون دیگر مسائل دانشجویان، دانشگاه‌ها و وزارت علوم اقدام خواهم کرد.»

او حرف‌های زیادی هم درباره وضع دانشگاه‌ها و دانشجویان ایرانی داشته است: «طبیعتا از سال‌ها قبل به‌ عنوان یک عضو هیأت علمی دانشگاه که در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا تدریس کرده‌ام، از نزدیک در جریان مشکلات دانشجویان هستم و در این مدت نیز به ‌عنوان یک استاد دانشگاه و در ادامه به‌ عنوان یک عضو کابینه دولت یازدهم رایزنی‌هایی برای حل این مشکلات داشته‌ام اما هنگامی که در حوزه تخصصی وزارت علوم وارد شویم، به شکل بهتری می‌توانیم مطالبات دانشجویان را دنبال کنیم.»

امین‌زاده در پاسخ به سوالی درباره وضع نامساعد رفاهی دانشجویان گفته است: «متاسفانه برنامه‌هایی که عمدتا ارایه می‌شود، یا به حوزه رفاهی دانشجویان می‌پردازد یا بحث رفاهی اساتید و یا مباحث مشابه برای کارکنان وزارت علوم و این در حالی است که طبیعتا باید این مهم را از هر ٣زاویه مورد توجه قرار داد.»

این عضو هیأت علمی دانشگاه تهران ادامه داده است: «یکی از مهمترین مسائل در بحث رفاهی دانشجویان و تشکل‌های دانشجویی، موضوع سنوات دانشجویان به‌ویژه در مقاطع تحصیلی ارشد و دکترا است که باید با تدبیری ویژه، به ‌نحوی این موضوع مدیریت شود که دانشجویان با دغدغه‌ای کمتر دوران تحصیل را پشت سرگذاشته و فارغ‌التحصیلی با خاطره‌ای خوب محقق شود.»

امین‌زاده درباره روابط خود با بعضی تشکل‌های دانشجویی هم گفته است: «با توجه به ارتباطی که به‌ طور نسبی با برخی تشکل‌های دانشجویی دارم، معتقدم باید از این ظرفیت‌های ارزشمند استفاده کرد. به بیان دیگر این ظرفیت‌های دانشجویی به‌ قدری ارزشمند و گرانبهاست که نه‌تنها در عرصه دانشجویی، بلکه در سطوح ملی نیز باید مورد توجه قرار گيرد و از این ظرفیت‌ها استفاده کنیم.»

دستیار ویژه رئیس‌جمهوری در حقوق شهروندی دولت یازدهم ادامه داده است: «در دولت قبل به وزارت علوم پیشنهاد کردیم که  ۲ واحد درس مهارت‌های زندگی و حقوق شهروندی برای تمامی دانشجویان تدریس شود که این پیشنهاد با استقبال دکتر فرهادی وزیر وقت علوم مواجه شد و هم‌اکنون نیز سیلابس درسی آن نیز مشخص شده تا این واحد درسی در دوره کارشناسی برای تمامی دانشجویان سراسر کشور ارایه شود.»

به ‌گفته او: «معتقدم دانشجویان می‌توانند در پیشبرد حقوق شهروندی بسیار موثر باشند و واقعیت این است که اگر بتوانیم مباحث حقوق شهروندی را به دانشجویان منتقل کنیم، این گروه از نخبگان جامعه می‌توانند به ‌خوبی در راستای احقاق این حقوق عمل کرده و حامل پیام حقوق شهروندی در سطح روابط دولت-شهروند، شهروند-‌دولت و شهروند-‌شهروند خواهند بود و این ده‌ها‌ هزار دانشجوی سراسر کشور می‌توانند در بحث فرهنگ‌سازی در موضوع حقوق شهروندی نیز بسیار تأثیرگذار باشند.»

امین‌زاده با اشاره به فعالیت تشکل‌های سیاسی و صنفی در دانشگاه‌های سراسر کشور گفته است: «می‌توان برنامه‌هایی متنوع برای فعالیت این تشکل‌های دانشجویی ارایه کرد که لازمه آن ملاقات حضوری با دانشجویان و استماع مطالبات آنها از سوی وزیر پیشنهادی علوم است و در دوره فعالیت خود از ظرفیت‌های این تشکل‌های دانشجویی استفاده کنند.»

گزینه احتمالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اطلاعات در پاسخ به سوالی درباره علت پاسخگونبودن سرپرست فعلی این وزارتخانه درباره برگزاری جلسه استماع مطالبات دانشجویان با تشکل‌های دانشجویی و همچنین در واکنش به فضای ناامیدی و منفی در میان دانشجویان به‌ دلیل پاسخگونبودن سرپرست وزارت علوم هم گفته است:  «هر مدیری دیدگاه خاص خود را دارد و هر یک از گزینه‌های مطرح برای تصدی مسئولیت این وزارتخانه نیز دیدگاه‌های خاص خود را دارند و طبیعتا به‌عنوان مثال من نمی‌توانم دیدگاهم را به مدیران دیگر تحمیل کنم.»

درصورت تصدی وزارت علوم، استماع مطالبات دانشجویان را ادامه می‌دهم

امین‌زاده در ادامه گفته است: «با این همه شخصا چه به‌ عنوان یک عضو هیأت علمی دانشگاه و چه در زمانی که در کابینه در بحث حقوق شهروندی مسئولیت داشتم‌ و پیش از آن، زمانی که معاون حقوقی رئیس‌جمهوری بودم، با تشکل‌های دانشجویی در استان‌های مختلف در تماس بودیم و همچنین با بسیاری از فعالان رسانه‌ای و سیاسی که عمدتا از دانشجویان بودند نیز تشکیل جلسه می‌دادیم و قطعا در صورتی که قرار باشد به ‌عنوان وزیر علوم خدمت کنم، همین رویکرد را با نگاهی خاص‌تر ادامه خواهم داد؛ چراکه آن زمان به‌ عنوان دستیار حقوق شهروندی به آن دانشجویان به‌ عنوان فعالان رسانه‌ای یا سیاسی نگاه می‌کردم اما در شرایط جدید طبیعتا جایگاه دانشجویی این افراد را مد نظر قرار خواهم داد و به‌ طور کارشناسی و دقیق‌تر موضوع را از این حیث پیگیری خواهم کرد.»

او با اشاره به این‌که دیدگاه‌های مختلفی درمیان گزینه‌های وزارت علوم وجود دارد، گفته که هر یک از گزینه‌های تصدی وزارت علوم از دیدگاه خود نسبت به تهیه برنامه راهبردی در این وزارتخانه اقدام خواهد کرد. این عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در واکنش به این‌که با توجه به تعداد بیشتر دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دختر نسبت به دانشجویان پسر در دانشگاه‌ها و در پاسخ به این پرسش که آیا تبعیض علیه زنان در بازار کار به‌ویژه در سطح کلان مدیریتی صرفا ناشی از مسائل فرهنگی است یا به نحوه آموزش دانشجویان نیز ارتباط دارد، گفته است: «به‌ عنوان یک مدیر زن که با وزارتخانه‌ای روبه‌رو هستم که تعداد دانشجویان دختر آن بیشتر است و تعداد فارغ‌التحصیلان دختر نیز بیش از پسران است، توجه ویژه‌ای به این مسأله خواهم داشت.»