قتل تاجر قبرسی چه ارتباطی با 'دولت پنهان' ترکیه دارد؟

قتل تاجری به نام خلیل فلیالی در قبرس شمالی باعث مطرح شدن ادعاهایی درباره رابطه او با "دولت پنهان" ترکیه شده است. گفته شده سه نفر از جمله یک مامور سابق پلیس بازداشت شده‌اند. رسانه‌های اپوزیسیون این قتل را با ماجرای یک تصادف در سال ۱۹۹۶ در ترکیه مقایسه کرده‌اند که باعث افشای روابط میان سیاستمداران و باندهای جرایم سازمان‌یافته شد.

ماجرا از چه قرار است؟

خلیل فلیالی، تاجر ترکی-قبرسی هشتم فوریه در قبرس شمالی که منطقه خودخوانده 'جمهوری ترک قبرس شمالی' خوانده می‌شود، کشته شد.

در گزارش‌هایی ادعا شده که او در کارهای غیرقانونی در ترکیه دست داشته و در همین زمینه با چهره‌های سیاسی صاحب‌نفوذ همکاری داشته است.

او از سال ۲۰۱۶ به اتهام "پول‌شویی بین‌المللی" و "تجارت مواد مخدر" در فهرست اشخاص تحت تعقیب دولت آمریکا بوده است. آقای فلیالی در زمان حیاتش این اتهام‌ها را رد می‌کرد.

وب‌سایت خبری مستقل 'دیوار' دهم فوریه گزارش داد که یک مامور سابق پلیس و "دو نفر از آدم‌های او" در ارتباط با تحقیق در زمینه قتل فلیالی در استانبول بازداشت هستند.

وبسایت خبری 'وطن' که طرفدار دولت ترکیه است، گزارش داده که نام این مامور سابق پلیس از دهه ۱۹۹۰ در گزارش‌های ادعایی مربوط به "دولت پنهان" ترکیه وجود داشته است.

عملیات بازداشت این سه نفر با همکاری پلیس قبرس شمالی انجام شده است. شبکه خبری 'تی‌۲۴' گزارش داده که ممکن است بازداشت‌شدگان به پلیس قبرس شمالی تحویل داده شوند.

واکنش‌ها چه بوده است؟

رسانه‌های نزدیک به اپوزیسیون و خبرگزاری‌های مستقل، پوشش گسترده‌ای از قتل آقای فلیالی داشته‌اند و نام او در دو روز پیاپی همراه با گمانه‌زنی‌ها درباره انگیزه قتل در توییتر هشتگ پرطرفدار بود.

روزنامه منتقد و چپگرای 'بیرگون' نوشته است "قتل سلطان شرط‌بندی و کازینو در قبرس شمالی نگاه‌ها را به سمت شبکه کثیف روابطی کشانده که مورد حمایت دولت است و پای آن به ترکیه کشیده می‌شود."

روزنامه 'کرار' که از محافظه‌کاران مخالف دولت حمایت می‌کند، در مطلب اصلی خود این اتفاق را با "رسوایی سوسورلوک" در ترکیه مقایسه کرده است. ماجرا مربوط به یک تصادف رانندگی در سال ۱۹۹۶ در منطقه سوسورلوک بود که باعث افشای روابط ماموران امنیتی حکومت و سیاستمداران با جرایم سازمان‌یافته در ترکیه شد.

کرار نوشت: "سوال‌هایی درباره روابطی مطرح شده که از جزیره [قبرس شمالی] تا ترکیه کشیده شده و یادآور دوره سوسورلوک است. ارتباط‌ میان تجارت-سیاست-مافیا بار دیگر در صدر خبرها آمده است."

این روزنامه همچنین ادعا کرده که قبلا نام خلیل فلیالی در گزارش‌هایی مربوط به "شرط‌بندی غیرقانونی و ویدئوهای اخاذی" آورده شده است.

احمد شک، نماینده اپوزیسیون 'حزب کارگران ترکیه' در توییترش نوشت: "وبسایت‌های غیرقانونی شرط‌بندی بخشی است که بوروکراسی امنیتی و قضایی و حتی کارکنان رسانه‌ها در آن دخیل هستند؛ جایی که در آن رشوه‌های چندمیلیون دلاری تقاضا می‌شود."

او که قبلا خبرنگار تحقیقی بوده، پیش‌بینی کرده که "جنگ باندها" افزایش خواهد یافت و همین‌طور "بحران اجتماعی، اقتصادی و سیاسی؛ درست مانند دوره سورسولوک."

تیمور سویکان، نویسنده و ستون‌نویس روزنامه بیرگون هم نوشته است: "قتل خلیل فلیالی تنها یک زلزله عظیم زیر دریا نیست، بلکه شرکای او در روی زمین هم خواهند لرزید. کارت‌ها دارند بُر می‌خورند [و بازی عوض می‌شود]."

مقام‌های ترکیه درباره اتهام‌ها علیه ارتباط با "دولت پنهان" یا سایر ادعاها درباره قتل خلیل فلیالی اظهارنظر نکرده‌اند.

از قبرس چه خبر؟

در همین حال مرگ فلیالی نظرها را به سوی نقش ادعایی "جمهوری ترک قبرس شمالی" در فعالیت‌های غیرقانونی و زیرزمینی جلب کرده است.

جمهوری ترک قبرس شمالی بعد از آن شکل گرفت که ترکیه شمال جزیره قبرس را در سال ۱۹۷۴ اشغال کرد. در حال حاضر فقط ترکیه این جمهوری را به رسمیت می‌شناسد.

در سال‌های اخیر دولت ترکیه به طور فزاینده‌ای جمهوری قبرس شمالی را وارد گردونه سیاسی خود کرده است. همانطور که بر اساس گزارش‌ها حزب حاکم عدالت و توسعه از انتخاب آرسین تاتار برای ریاست جمهوری قبرس شمالی در ۲۰۲۰ حمایت کرده بود.

آقای تاتار مرگ خلیل فلیالی را "غم‌انگیز" خوانده است.

جنگ موتلویاکالی، خبرنگار ترکی-قبرسی به وب‌سایت مستقل خبری میدیاسکوپ می‌گوید که نیروهای امنیتی قبرس شمالی کاملا تحت کنترل ترکیه هستند.

او اضافه می‌کند: "قبرس شمالی به طور روزافزون به جایی برای انجام کارهای کثیف تبدیل می‌شود و اعمال غیرقانونی در آن سازماندهی می‌شود."

'اورنسل'، روزنامه چپ‌های ترکیه و منتقد دولت، در یکی از مطالب اصلی روز دهم فوریه خود نوشته است: "فلیالی کشته شد، روابط کثیف قبرس دوباره در صدر موضوعات روز قرار گرفت."