روزنامه جهان صنعت نوشت: در فاصله کمتر از ۹ ماه مانده به انتخابات ریاستجمهوری در آمریکا، اکنون سوال مهم و اساسی به خصوص در غرب این است که با بازگشت دوباره ترامپ چه کنیم؟ آیا او شانس دوبارهای برای ورود به کاخ سفید پیدا میکند و اگر موفق شد، چه رویکردی برای دور دوم ریاستجمهوری ترامپ که قاعدتا متفاوتتر از دور اول او خواهد بود، باید اتخاذ کرد؟
در همین رابطه از هماکنون علاوهبر داخل آمریکا، مقامات مختلف اروپایی نیز به پیشتازی ترامپ در نظرسجیها واکنش نشان داده و بهطور کلی نگرانی خود را از بازگشت دوباره ترامپ پنهان نکردهاند. به عنوان مثال در حالی که اولاف شولتس صدراعظم آلمان در خرداد ماه امسال به صراحت گفته بود که به نظر انتخاب دوباره بایدن بسیار بهتر از روی کار آمدن مجدد ترامپ است، اخیرا در اظهاراتی گفته که آلمان باید خود را برای دور دوم ریاستجمهوری ترامپ آماده کند. از سوی دیگر در آذر ماه امسال نیز بوریس پیستوریوس وزیر دفاع آلمان که از او به عنوان یکی از گزینههای جدی صدراعظمی آینده این کشور یاد میشود، در خصوص عواقب و پیامدهای مخرب روی کار آمدن دوباره ترامپ هشدار داده و تاکید کرده بود: وقوع چنین سناریویی برای مناسبات فراآتلانتیکی میان اروپا و آمریکا فاجعهبار است.
علاوهبر این اخیرا ریچارد دیرلاو رییس سابق سرویس اطلاعات خارجی انگلستان (MI6) نیز هشدار داده، اگر ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ آمریکا پیروز شود، بهطور قطع به واسطه مواضعش نسبت به ناتو، برای امنیت ملی انگلیس مشکلساز خواهد شد. او که با شبکه خبری اسکاینیوز مصاحبه کرده، انتخاب ترامپ یک تهدید سیاسی محسوب میشود و من از این قضیه نگران هستم، زیرا ما تمام داراییهای خود را در حوزه دفاعی در سبد ناتو قرار دادهایم و با وجود جنگ اوکراین، اگر ترامپ پیروز شود، تعادل امنیتی و دفاعی برای اروپا نیز بر هم خواهد خورد.
همچنین هفته گذشته بود که شبکه خبری«سیانان» در گزارشی با اشاره به نگرانی شدید اروپاییها از بازگشت احتمالی ترامپ به کاخ سفید، آورده است: پیشتازی ترامپ در نظرسنجیها و بهخصوص پیروزی او در انتخابات درونحزبی جمهوریخواهان در ایالت آیووا باعث شده او دوباره به مرکز توجه اروپاییها تبدیل شود.
ترامپ یکبار در سال ۲۰۲۰ به اورسلا فوندرلاین رییس کمیسیون اروپا گفته بود، در صورتی که اروپا مورد حمله قرار بگیرد، هرگز از شما حمایت نخواهیم کرد.
در همین راستا و در شرایطی که جنگ روسیه و اوکراین، تهدیدی جدی و ژئوپلیتیکی برای اروپا محسوب میشود، شواهد نشان میدهد که ذخایر تسلیحاتی کشورهای عضو ناتو به دلیل حمایت نظامی از اوکراین خالی شده و روی کار آمدن ترامپ از هماکنون زنگ خطری برای کشورهای عضو ناتو و بهخصوص اتحادیه اروپا محسوب میشود. در واقع مساله اصلی این است که اروپاییها به فرض اینکه وقوع جنگ در این قاره بعید است، برای طی دهههای اخیر به پشتگرمی حمایتهای آمریکا از بودجه نظامی خود کاستهاند و حالا روی کار آمدن احتمالی ترامپ همانطور که کریستین لاگارد رییس بانک مرکزی اروپا تاکید کرده، تهدیدی جدی برای آنها محسوب میشود.
نگرانی شدید فعالان اقتصادی آمریکا
البته این نکته علاوهبر قدرتهای اروپایی، در داخل آمریکا نیز حرفوحدیثهای فراوانی ایجاد کرده است. در واقع در شرایطی که بایدن نامحبوبترین رییسجمهوری آمریکا در طول سالهای اخیر لقب گرفته است، وجود چالشهای مختلف داخلی و خارجی برای او و دموکراتها نظیر نحوه مدیریت جنگ غزه و نیز پرونده فساد پسرش باعث شده تا نگرانیها برای بازگشت دوباره ترامپ در خود ایالات متحده نیز برجسته باشد. در همین رابطه به تازگی مجله اکونومیست با انتشار گزارشی آورده است: وقتی ترامپ در انتخابات قبلی شکست خورد، بسیاری از مدیران شرکتهای بزرگ آمریکایی نفس راحتی کشیدند، اما حالا او با اختلاف ۳۰ امتیازی در انتخابات درونحزبی جمهوریخواهان در ایالت آیووا پیروز شده و سوال مهم این است که اگر دوباره به کاخ سفید باز گردد، چه اتفاقی قرار است رخ دهد؟ در واقع یک سوال مهم این است که در صورت پیروزی ترامپ و اگر او با روسیه معاملهای برای پایان دادن به جنگ اوکراین انجام دهد، چنین قضیهای چه آثار و پیامدهایی برای غرب خواهد داشت؟
از سوی دیگر بسیاری از اقتصاددانان معتقدند که دوره اول ترامپ از لحاظ اقتصادی، بسیار بهتر از آن چیزی بود که پیشبینی میشد به نظر میرسد رویکرد اقتصادی او همچنان بر کاهش مالیات و بدهی متمرکز باشد؛ امری که با توجه به تغییر شرایط اقتصادی آمریکا در طول دو سال گذشته، اهمیت زیادی خواهد داشت؛ یعنی هر چند در طول دو سال گذشته بانک مرکزی آمریکا تلاش کرده تورم را کاهش دهد و در این مسیر نیز تا حدودی موفق بوده، اما وضعیت بودجه دولت چندان مساعد نیست، چراکه مطابق با آمارهای ارائهشده در سال ۲۰۱۶ یعنی زمانی که ترامپ بر سر کار آمده، کسری سالانه بودجه معادل ۲/۳ درصد تولید ناخالص داخلی و بدهی دولت نیز ۷۶ درصد بوده است، اما حالا پیشبینیها حاکی از آن است که برای سال ۲۰۲۴ به ارقام به ترتیب به ۸/۵ و ۱۰۰ درصد برسد. از این رو اگر قرار باشد ترامپ دوباره سیاست کاهش مالیات را در پیش بگیرد، بانک مرکزی آمریکا ناچار است برای جبران این قضیه نرخ بهره را افزایش دهد که بهطور طبیعی بر هزینههای دولت در قبال کسبوکارها میافزاید.
علاوهبر این، شرکتهای آمریکایی از ایجاد محدودیتهای بیشتر در تجارت خارجی نیز خرسند نخواهند شد. تجربه نشان داده که تیم ترامپ ۶۰ درصد تعرفه برای واردات از چین را وضع کرده و با اعمال سیاست اخراج مهاجران به بازار کار شوک وارد کرده است، لذا هر چند ترامپ ثبات رفتاری پایداری ندارد، اما بسیاری از فعالان اقتصادی میگویند که یکی از نگرانیهای عمده آنها عدم اطمینانی است که در صورت بازگشت دوباره ترامپ گریبانگیر آنها خواهد شد.
این موضوع برای فعالان اقتصادی اروپایی نیز عامل نگرانی عمدهای شده است، بهطوری که چند ماه قبل نشریه پولیتیکو در گزارشی آورده است: ترامپ تهدید کرده در صورت بازگشت دوباره به کاخ سفید، ۱۰ درصد تعرفه روی کالاهای وارداتی از سراسر جهان اعمال خواهد کرد؛ امری که میتواند به میلیاردها دلار عوارض صادراتی برای کشورهای اروپایی ظرف مدت زمان محدودی منجر شود.
این موضوع از آنجا حائز اهمیت است که بایدن همزمان با روی کار آمدنش، تعرفههای واردات آلومینیوم و فولاد از اروپا را تعلیق کرد، اما اگر در آبان ماه سال آینده شاهد حضور ترامپ در کاخ سفید باشیم، خطر بازگشت یک جنگ تجاری شدیدتر میان آمریکا و اروپا وجود دارد. به همین دلیل است که پولیتیکو در گزارش خود اشاره میکند حتی فکر بازگشت ترامپ هم مقامات اروپایی و روسای شرکتها در این قاره را به وحشت انداخته است.
این در حالی است که همزمان با مساله اقتصاد، موضوع جنگ اوکراین و سیاست ریسکزدایی از اقتصاد چین نیز از چالشهای اساسی آمریکا و اروپا محسوبشده و مشخص نیست دورنمای بعد از نهم آبان ماه ۱۴۰۳ یعنی پس از برگزاری انتخابات ریاستجمهوری آمریکا قرار است چه روندی را در عرصه سیاسی و اقتصادی برای آمریکا و اروپا رقم بزند.
- 10
- 6
