سیاست یک پرزیدنت

پوتین ایالات‌متحده را شوکه کرد. آن‌گونه که سی‌ان‌ان واکنش رئیس‌جمهوری روسیه را در قبال اخراج ۳۵ تن از کارکنان سفارت کشورش یک سورپرایز بزرگ می‌خواند. در حالی که باراک اوباما برای تنبیه روسیه ۳۵ نفر روس را از کشورش اخراج می‌کند پوتین تصمیم می‌گیرد که واکنش فوری به این اقدام رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده نشان ندهد. به گزارش رویترز، تنها ساعتی پس از انتشار اخباری مبنی بر اخراج دیپلمات‌های آمریکایی از مسکو، ولادیمیر پوتین تصمیم به عدم مقابله به مثل گرفته و منتظر خواهد ماند تا شاهد رفتار دونالد ترامپ با روسیه باشد.

کمتر از ۲۴ ساعت پس از تحریم‌های تازه آمریکا علیه حکومت ولادیمیر پوتین و اخراج ۳۵ تن از کارکنان سفارت روسیه از خاک آمریکا، رسانه‌ها از مسکو نیز که پیش‌تر وعده مقابله به مثل داده بود گزارش دادند که همین تعداد دیپلمات آمریکایی اخراج می‌‌شوند. پیشنهاد اخراج آمریکایی‌ها از روسیه از سوی وزارت امور خارجه این کشور داده شده بود، اما این پیشنهاد با مخالفت پوتین مواجه شد. باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا، روز پنج‌شنبه، دستور اخراج ۳۵ دیپلمات روس را از آمریکا صادر کرده و دو سازمان اطلاعاتی روسیه را نیز مورد تحریم قرار داد.

نهادهای اطلاعاتی و امنیتی آمریکا و بر همین اساس دولت باراک اوباما ولادیمیر پوتین را متهم می‌کنند که شخصا تلاش‌ها برای دخالت در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا را در سال ۲۰۱۶ از جمله حملات سایبری علیه دموکرات‌ها هدایت کرده است. روسیه و ولادیمیر پوتین این اتهام را رد کرده‌اند، با این حال اوباما روز پنج‌شنبه طبق وعده‌ای که داده بود عمل کرد و از اخراج ماموران اطلاعاتی روسیه از خاک آمریکا خبر داد.

دولت آمریکا دستور اخراج این ۳۵ نفر را که در سفارت روسیه در واشنگتن و کنسولگری این کشور درسانفرانسیسکو کار می‌کردند صادر کرده و به آنها ۷۲ ساعت برای ترک خاک آمریکا فرصت داده بود.

همچنین مقام‌های آمریکایی دو ساختمان متعلق به روسیه در نیویورک و مریلند را بستند. ساختمان متعلق به روسیه در مریلند یک ویلا است که دولت آمریکا معتقد است برای کارهای اطلاعاتی از آن استفاده شده است.

روز جمعه رویترز گزارش داد که روسیه نیز اعلام کرده است ۳۵ دیپلمات آمریکایی را از مسکو اخراج می‌کند، به علاوه اینکه دیپلمات‌های باقی‌مانده آمریکایی برای استفاده از یک ویلا و یک انبار در مسکو منع شده‌اند. اینها اقداماتی است که سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، به‌عنوان مقابله به مثل به ولادیمیر پوتین پیشنهاد کرده بود.

با این حال اکنون از مسکو خبر می‌رسد که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، گفته است که هیچ یک از دیپلمات‌های آمریکایی اخراج نمی‌شوند. پوتین در عوض گفته است که به انتظار آغاز کار دونالد ترامپ خواهد نشست و در آینده براساس رفتار و کردار ترامپ در برابر کشورش درباره اقدامات بعدی خود در چارچوب مناسبات آمریکا و روسیه تصمیم خواهد گرفت.

تصمیمی که مورد اقبال رئیس‌جمهوری منتخب ایالات قرار گرفته و در توییتی از این تصمیم پوتین تمجید می‌کند. ترامپ در توییتی در تایید حرکت پوتین نوشت که وی کار درستی انجام داده و برای همین است که می‌گوید وی (پوتین) فرد باهوشی است. این در حالی است که دونالد ترامپ هنوز به کاخ سفید نرفته و هنوز ۲۰ روز تا آغاز ریاست‌جمهوری او باقی‌مانده است، اما این برای چندمین بار است که ولادیمیر پوتین اشاره می‌کند چشم‌ انتظار آغاز به کار ریاست‌جمهوری ترامپ است.

ترامپ در دوران مبارزات انتخاباتی‌اش در چند نوبت حتی ولادیمیر پوتین را ستود و پوتین هم ابراز امیدواری کرده است که ریاست‌جمهوری ترامپ آغازگر فصلی نو در روابط آمریکا و روسیه باشد. اختلافات بین روسیه و آمریکا در سال ۲۰۱۴ به اوج خود رسید و اوباما به دلیل اینکه روسیه کریمه را ضمیمه خاک خود کرد آن را تحریم کرد، اما این اختلافات در حالی شدت گرفته که باراک اوباما و هیلاری کلینتون در سال ۲۰۰۹ تصمیم گرفتند از نو روابط با روسیه را تعریف کنند. حتی در آن زمان لاوروف وزیر امور خارجه این کشور و هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه سابق ایالات‌متحده در یک اقدام نمادین دگمه‌ای را با عنوان «Reset» فشردند تا نشان دهند پس از دوران جنگ سرد، دوران تازه‌ای در روابط دو کشور آغاز شده است، اما در دور دوم ریاست‌جمهوری باراک اوباما روابط این دو کشور سرد و سردتر شده است، به‌گونه‌ای که برخی از آن با عنوان جنگ سرد جدید یاد می‌کنند.

نفوذ روسیه به دیگر کشورها

با گزارش‌های سیا و اف‌بی‌آی این سوال پیش آمده است که آیا روسیه در امور دیگر کشورها نفوذ می‌کند؟ آیا روسیه در امور داخلی کشورها به انحای مختلف تاثیرگذار است؟

سوالاتی از این دست برخی را به این صرافت انداخته است تا راه‌های نفوذ روسیه را در داخل کشورها مورد بررسی قرار دهند. به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، روسیه با تطمیع می‌تواند در میان کشورها نفوذ خود را حفظ کند. در این میان کشور چک به‌عنوان یک نمونه مطرح شده است. کمک‌های شرکت‌های نفتی روسیه به میلوش زمان، رئیس‌جمهوری چک این شائبه را ایجاد کرده است که روسیه در میان دولتمردان چک نفوذ دارد. کارل رنداک، رئیس سابق اطلاعات چک در سال ۲۰۰۷ به نیویورک‌تایمز می‌گوید: «متاسفانه در جمهوری چک، برخی از مشاوران رئیس‌جمهوری و حتی نخست‌وزیر این کشور به روسیه متمایل هستند.

پس از تحریم‌های سال ۲۰۱۴، روسیه در تنگنای اقتصادی قرار گرفت، اما این میلوش زمان، رئیس‌جمهوری چک بود که به شدت از تحریم‌های اعمال شده انتقاد کرد. روسیه در این میان سعی می‌کند که ابتدا خود را به مشاوران برجسته نزدیک کند. یکی از مشاوران میلوش زمان، مارتین نجدلی است که رئیس مشاوران رئیس‌جمهوری چک است. او هم با پوتین و هم با دولتمردان پوتین ارتباط بسیار خوبی دارد. مارتین استروپنیکی، وزیر دفاع چک می‌گوید: روسیه به‌طور سیستماتیک به‌دنبال پر کردن فضای باز است و سپس سعی می‌کند آن فضا را به سود خود گسترش دهد.

تحلیلگران بر این باور هستند که روسیه سعی می‌کند نفوذ خود را در میان جنبش‌ها و افراد سیاسی بیشتر کند. حتی برخی از تحلیلگران بر این باورند که شوروی به‌طور اسمی از هم پاشیده است و هنوز کشورهای عضو اتحاد جماهیر شوروی زیر پرچم مسکو هستند. در این رابطه مارتین کراخ از موسسه بین‌المللی روابط خارجی در سوئد می‌گوید: روسیه همچنان مانند شوروی عمل می‌کند. روسیه همچنین راهکارهای دیگری را هم برای نفوذ بیشتر خود در دل غرب اروپا حفظ کرده است. سرمایه‌گذاری روسیه روی گروه‌های افراطی و دست راستی در این راستا ارزیابی می‌شود. ماری لوپن و سایر گروه‌های افراطی از طرق مختلف توانسته‌اند از روسیه وام‌های بلاعوض دریافت کنند. این گروه‌ها در واقع به دنبال نابودی اتحادیه اروپا هستند و این یکی از مهم‌ترین آمال سیاست خارجی کرملین است.