بوش و اوباما علیه ترامپ

باراک اوباما و جورج‌بوش، روسای‌جمهوری سابق آمریکا سیاست‌ها و عملکرد ترامپ را مورد انتقاد شدید قرار دادند. باراک اوباما که برای نخستین‌بار از زمان پایان دوره ریاست‌جمهوری‌اش وارد مبارزات انتخاباتی شده، در سخنانی در جمع هواداران حزب دموکرات در نیوجرسی از رأی‌دهندگان آمریکایی خواست تا آنچه را که وی «سیاست تفرقه» خواند، نفی کنند. وی گفت که این سیاست «دموکراسی آمریکا را تهدید می‌کند.» جورج‌بوش هم در یک سخنرانی در همایش «گفت‌وگوی ملی در مورد آزادی، بازار آزاد و امنیت» که توسط موسسه بوش در نیویورک برگزار شده بود، تلویحا به انتقاد از سیاست‌های دونالد ترامپ پرداخت و گفت: «قلدری و تعصب در فعالیت‌های سیاسی، زمینه را برای رشد خشونت و تعصب فراهم می‌آورد.»

به گزارش سی.ان.ان، باراک اوباما و جورج دبلیو بوش، روسای پیشین آمریکا با شکستن عرف سکوت و عدم دخالت در مورد رئیس‌جمهوری فعلی، به‌طور جداگانه انتقادات شدیدی را علیه ساکن اصلی کاخ سفید

مطرح کردند.

پرزیدنت ترامپ اما، ظاهرا اهمیتی به این مسائل نمی‌دهد. او سیاست اصلی خود را براساس سرزنش و ملامت روسای‌جمهوری پیشین و تخریب سیاست‌های این دونفر و همچنین سنت‌گرایانی که رفتار ترامپ را موجب از بین‌رفتن جایگاه رئیس‌جمهوری می‌دانند، چیده است.

درحالی که بوش و اوباما، بدون آن‌که نامی از دونالد ترامپ بر زبان برانند یا به سخنان جنجالی اخیر وی در مورد چهار سرباز آمریکایی که همین ماه در عملیاتی در نیجر کشته شدند و ترامپ، «اوباما و روسای‌جمهوری پیشین»را مقصر دانسته بود، اشاره‌ای بکنند، در مورد سیاست‌های ترامپ هشدار دادند.

در نیویورک جورج‌بوش با محکومیت شدید ناسیونالیسم پوپولیستی ترامپ و همچنین محکوم‌کردن «نظریه‌های توطئه» وی از سیاست‌های او در مورد «حمایت‌گرایی داخلی» و مخالفت با «ارزش‌های بازار آزاد و تجارت آزاد» انتقاد کرد. جورج‌بوش گفت: «فراموش کرده‌ایم که همیشه سیاست حمایت‌گرایی داخلی، جنگ، بی‌ثباتی و فقر از راه رسیده است.» بوش همچنین در مورد عواقب «قلدری و تعصب» در زندگی عمومی هشدار داده است.

گرچه او نامی از ترامپ نبرده، اما کار سختی نبود که متوجه شویم روی سخن او، در یکی از شدیداللحن‌ترین سخنرانی‌هایش در مورد سیاست از زمانی که در ‌سال ٢٠٠٩، کاخ سفید را ترک کرده، چه کسی است. وی هشدار داد: «قلدری و تعصب در فعالیت‌های سیاسی همیشه نگرش و منش ملی را شکل می‌دهد، زمینه را برای رشد خشونت و تعصب فراهم می‌آورد و حس مصالحه و آموزش معنوی کودکان ما را تضعیف می‌کند. تنها راه برای حفظ ارزش‌های مدنی، رعایت آنها در زندگی شخصی و اجتماعی است.»

بوش که از‌ سال ٢٠٠١ تا ٢٠٠٩ رئیس‌جمهوری آمریکا بود و در آن زمان به داشتن سیاست‌های راست‌گرایانه شهرت داشت، در سخنرانی خود بر اهمیت حضور مهاجران و تداوم تجارت جهانی تأکید کرد. جورج‌بوش گفت: ما شاهد بوده‌ایم که ملی‌گرایی افراطی به قوم‌گرایی انجامیده، ما آن تحرکی را که مهاجرت همواره برای آمریکا به ارمغان آورده، به فراموشی سپرده‌ایم.»

سخنرانی باراک اوباما ساعاتی پس از سخنرانی جورج‌بوش ایراد شد. اوباما در نخستین مبارزات انتخاباتی پس از ریاست‌جمهوری‌اش که برای حزب دموکرات آغاز کرده، در مورد سیاست‌های ترامپ هشدار داده است. طی هفته‌های آینده، انتخابات محلی در دو ایالت نیوجرسی و ویرجینیا برگزار می‌شود و باراک اوباما به نفع نامزدهای حزب دموکرات در این انتخابات تبلیغ می‌کند. رئیس‌جمهوری سابق ایالات متحده آمریکا پس از گذشت هفته‌ها که رفتار و گفتار دونالد ترامپ را زیر نظر داشته و می‌بیند که سیاست‌های ترامپ، همه دستاوردهای مهم دوران ریاست‌جمهوری او ازجمله توافق اتمی با ایران و بیمه مقرون‌به‌صرفه «اوباماکر» را تضعیف می‌کند، زبان به انتقاد گشوده است.

اوباما پس از گذشت ٢٧٣روز از آغاز ریاست‌جمهوری ترامپ با اشاره به خشونت‌های نژادپرستانه در «شارلوتزویل» ویرجینیا و محکوم‌کردن طرفداران برتری نژادی سفیدپوست‌ها از «سیاست‌های تفرقه‌آمیز سابق» انتقاد کرد.

اوباما گفت: «بعضی از سیاست‌هایی که درحال حاضر شاهد آنها هستیم، همان‌هایی هستند که فکر می‌کردیم به خواب ابدی سپرده‌ایم، اما حالا مثل این است که داریم به ٥٠‌سال قبل برمی‌گردیم. حالا قرن بیست‌ویکم است نه قرن نوزدهم!»

باراک اوباما با اشاره به سیاست‌ها و تاکتیک‌های ترامپ برای پیروزی در انتخابات گفت: «ما با کسانی مواجه شده‌ایم که می‌کوشند مردم را به خشم بیاورند، وجهه کسانی را که نظرات متفاوتی دارند، مخدوش کنند و هیجان بیهوده ایجاد کنند؛ چراکه با این کار، منافع سیاسی کوتاه‌مدتی را کسب می‌کنند.» باراک اوباما بدون این‌که نامی از دونالد ترامپ به زبان بیاورد، گفت: «ما با تکرار گذشته رشد نمی‌کنیم، باید از گذشته درس گرفت. او اضافه کرد: «ما سیاست تفرقه، سیاست ترس و زورگویی را رد می‌کنیم و به سیاستی روی می‌آوریم که می‌گوید همه افراد به شکل یکسان مهم هستند، همه استحقاق برخورداری از عزت و ارزش‌ها را دارند- سیاست امید.»

شکی نیست که اوباما و بوش، هر دو از رفتارهای غیرمعمول ترامپ ناامید شده‌اند. این دونفر کاملا نسبت به سخنان خود و پیام‌هایی که انتقال دادند، آگاه هستند. هر دوی آنها از این‌که چطور مسند ریاست‌جمهوری را به‌عنوان یک مسند کوتاه‌مدت می‌بینند که متکی بر اعتماد عمومی مردم است و نه ابزاری برای رسیدن به منافع شخصی، سخن گفتند.

در مقابل ترامپ به نظر می‌رسد که با کنوانسیون‌ها، پروتکل‌های ریاست‌جمهوری کاملا بیگانه است. منتقدان او، دایما از این مسأله شکایت دارند که ترامپ به مقام ریاست‌جمهوری آسیب می‌رساند.

با وجود سخنان دو تن از روسای‌جمهوری پیشین آمریکا نسبت به ترامپ، او هنوز هیچ واکنشی به این حرف‌ها نشان نداده است. گرچه نمی‌توان پیش‌بینی کرد که او در توییتر نیز ساکت بنشیند.

درحالی ‌که چنین انتقادهای واضح و بی‌پرده‌ای از سوی روسای‌جمهوری پیشین آمریکا نسبت به رئیس‌جمهوری فعلی این کشور صورت گرفته، می‌توان این سخنان غیرمعمول را به‌عنوان هشداری در نظر گرفت که حاکی از وضع غیرعادی سیاسی آمریکا پس از روی کارآمدن ترامپ است.

«آنا ناوارو» استراتژیست و تحلیلگر جمهوریخواه با اشاره به سنت پیشین روسای‌جمهوری آمریکا که پس از پایان دوره‌شان، معمولا خود را از درگیری‌های سیاسی با رئیس‌جمهوری وقت کنار می‌کشند، گفته است: «اما دیگر کافی است!»

خانم ناوارو به سی.ان.ان گفته است: «بسیاری از مردم ناامید شده‌اند. بسیاری از قلب‌ها از غصه شکسته است. دیگر زمان آن به صحبت‌کردن و عمل‌کردن و موضع‌گیری رسیده است.» فشارهای سیاسی انتقادات بوش و اوباما محدود است. روسای‌جمهوری پیشین آمریکا دیگر قدرت نفوذی که پیشتر داشته‌اند را ندارند. با این اوصاف اما، برای طرفداران ترامپ و احتمالا شخص خود او، ظهور مجدد باراک اوباما و جورج‌بوش، نه به معنای سرزنش سیاست‌های او، بلکه به معنای اعتباربخشیدن بیشتر به ترامپ باشد.

برای طرفداران ترامپ، چه چیزی بهتر از این می‌تواند باشد که دو رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا از دو حزب مختلف، دولت و سیستم ناقص سیاسی را هدف قرار داده‌اند؟

انتقادات بوش و اوباما، همچنین سهم ناخواسته هر دوی آنها در کمک به روی کارآمدن ترامپ را نشان می‌دهد. بیش از یک‌دهه‌ونیم از جنگی که بوش آغاز کرد، می‌گذرد. حمله نظامی به عراق و پایگاه‌هایی که هیچ‌گاه در آنها، سلاح‌های کشتار جمعی پیدا نشد. امری که به روی کارآمدن ترامپ و حامیان انزواطلب او کمک کرد. (انزواطلبی به معنای نگاه به داخل کشور و اولویت قراردادن مردم کشور در مقابل با سیاست‌های خارجی و مداخله در سایر کشورها).

باراک اوباما اقتصاد کشور را از بدترین بحران مالی ٧٠‌سال گذشته آمریکا که در اواخر دوره دوم ریاست‌جمهوری بوش به وقوع پیوست، نجات داد؛ اما بازیابی اقتصادی‌ای که اوباما در پیش گرفته بود، منجر به نادیده‌گرفته‌شدن بسیاری از کارگران صنعت‌های سنتی شد؛ خصوصا در ایالت‌های غربی میانه که همین امر موجب شد که ساکنان این مناطق، نویدهای اقتصادی ترامپ را بپذیرند و زمینه پیروزی او رافراهم آورند.