۵ ساعت تاریک در قلب نیویورک؛ کـار، کـار روس‌هاست؟

بخشی از نیویورک روز شنبه در تاریکی مطلق رفت. تاریکی مطلق در منهتن یادآور یکی از شوخی‌های سریال معروف «دوستان» (Friends) است که برای چندین ساعت منهتن با خاموشی روبه‌رو شده و هر کسی در بخشی از این منطقه گیر افتاده بود. حالا گویا آن اپیزود بی‌کم و کاست به واقعیت پیوسته است. در این زمینه رویترز گزارش داد که روز شنبه پس از انفجار یک ترانسفورماتور برق، بخش وسیعی از منهتن به تاریکی مطلق فرو رفت. فروشگاه‌ها، سینماها و تئاترهای برادوی و مترو جزو آسیب‌پذیرترین نقاط این خاموشی به‌حساب می‌آیند. گزارش حکایت از این دارد که موردی از مرگ یا زخمی شدن کسی ثبت نشده است. این خاموشی از ساعت یک ربع مانده به ساعت ۷ عصر شروع شد و بعد از ۵ ساعت مجددا برق وصل شد. آندرو کومو، فرماندار نیویورک در یک کنفرانس خبری گفت: «من در سطح شهر چرخیدم و اکثر جاها برق‌شان وصل شده است، اما هنوز همه‌جا برق برقرار نیست.»

اوایل نیمه شب برق مجددا وصل شد، اما بیشتر کسب‌وکارها در آن روز آسیب دیدند. جان مک-آوی، مدیر اجرایی «کان ادیسون» گفت که بیش از ۷۳ هزار خانه و کسب‌وکار روز شنبه برق نداشتند. نیمه‌های شب وقتی برقآرام آرام وصل می شد صدای فریاد خوشحالی مردم در اقصی نقاط این شهر شنیده می‌شد. مک‌آوی گفت: «علت این خاموشی گسترده نامشخص است. به‌نظر نمی‌رسد که به‌خاطر بار زیاد شبکه بوده باشد.» یکی از شاهدان رویترز می‌گوید که از بخش شمال غربی منطقه حول و حوش ساعت ۷ صدای انفجار شنیده است و سخنگوی آتش‌نشانی منطقه نیز با تایید مطلب گفت که آتش‌نشانان در آن منطقه حضور داشته‌اند. پیاده‌روهای میدان تایمز که در این وقت سال به‌دلیل جاذبه توریستی‌اش مملو از گردشگر است در اواخر شنبه با جمعیتی روبه‌رو شد که به‌دلیل تعطیلی تئاترهای برادوی به خیل جمعیت پیوسته بودند.

در گزارش‌ها آمده بود که چراغ‌های منطقه نزدیک «هال میوزیک رادیو سیتی» نیز خاموش بود و تاریکی مطلقی حاکم شده بود.  برای اینکه حال و هوای مردم عوض شود، گروه‌های موسیقی به سطح خیابان آمدند و به اجرای زنده موسیقی پرداختند. با خاموش شدن برق‌ها در منهتن، مدام صدای آژیر خودروهای پلیس و آتش‌نشانان شنیده می‌شد. در برخی از نقاط شهر نیز به‌دلیل خاموشی ترافیک‌های طولانی در خیابان‌ها برقرار شده بود. با از کار افتادن مترو نیز درخواست‌ها برای تاکسی و سایر وسایل حمل‌ونقل غیربرقی افزایش یافته بود. پیش از این هم در سال ۲۰۱۲ در چنین سطحی نیویورک یک خاموشی گسترده را به خود دیده بود.

در سال ۲۰۰۳ هم کل منطقه شمال شرق آمریکا یک روز کامل در خاموشی به سر برده بود.  یک خاموشی گسترده هم در اوج گرمای ۱۳ ژوئیه در سال ۱۹۷۷ در نیویورک رخ داد که شهر را به شکل اساسی تکان داد و به شورش و درگیری منجر شد. برق‌ها تا روز بعدش هم وصل نشده بود.

روز شنبه نیز برق مصادف با سالگرد آن خاموشی قطع شد. مردم حاضر در خیابان می‌گویند که مدام از سوی خانواده‌شان با این پیغام روبه‌رو می‌شدند که آیا حالشان خوب است یا نه؟ برای اینکه موضوع تحت کنترل قرار گیرد، فرمانداری نیویورک ۱۰۰ پلیس ایالتی و سربازان گارد ملی را روانه خیابان‌های نیویورک کرد تا اوضاع ترافیک را تحت کنترل در آورند. در ساعت ۹ که تاریکی مطلق حاکم شد مردم برای اینکه بتوانند اوضاع را تا حدی کنترل کنند، چراغ‌های موبایل‌هایشان را روشن کردند. عمده کسانی که به مشکل برخورده بودند، افرادی بودند که در لحظه خاموشی در آسانسورها گیر افتاده بودند. مترو نیز پس از خاموشی اعلام کرد که قادر به خدمات‌رسانی نیست.

بیل د.بلاسیو شهردار نیویورک که در زمان خاموشی در شهر نبود و برای کارزار انتخاباتی ریاست‌جمهوری دموکرات‌ها به آیووا رفته بود در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان گفت که مدام با نیروهای پلیس در ارتباط بوده برای مسائل ضدتروریستی با آنها صحبت کرده و گفته بود که نیروها در حالت آماده‌باش بودند. بلاسیو درباره خاموشی گسترده گفت: «تا جایی که من اطلاع دارم مشکل مکانیکی بوده است.» به محض اینکه شهر به خاموشی رفت مردم وارد خیابان‌ها شدند و ناگهان هشتگ «blackoutnyc» تبدیل به ترند شد. صدای آمبولانس‌ها و آتش‌نشانان هم نشان می‌داد که روز سختی را از سر می‌گذرانند. جف اومالی که در ایستگاه سنترال پارک گیر افتاده بود، گفت که بیش از یک ساعت درون قطار مانده بودند. اومالی ۵۷ ساله تصریح کرد که زمان گرفته و ۷۵ دقیقه در درون قطار مانده بودند. او گفت که در این مدت در تاریکی مطلق بودند. گاهی اوقات مردم برای اینکه راه خروجی پیدا کنند؛ چراغ‌های موبایلشان را روشن می‌کردند اما از ترس اینکه باتری آن تمام شود، زود خاموش می‌کردند. روزنامه نیویورک‌تایمز هم در گزارشی نوشت: در همان دقایق اولیه خاموشی مغازه‌ها، افراد داخل مغازه را سریعا بیرون کردند و برادوی هم جزو معدود روزهایش بود که این‌چنین تاریک و ساکت بود.

اما ساعت به ۱۰ که نزدیک شد آرام‌آرام برق‌ وصل شد تا اینکه در نیمه‌های شب برق کل منطقه مجددا وصل شد. جان مک‌آوی گفت که تحقیقات درباره این خاموشی ادامه خواهد داشت. به گفته وی، باید علت دقیق آن مشخص شود. کومو، فرماندار نیویورک در گزارش اولیه خود گفت که انفجار در یک بخش از نیروگاه برق منطقه موجب سرایت آتش به دیگر نقاط شده است. کومو تصریح می‌کند که وی ابتدا مسائل امنیتی را رفع و رجوع کرده و سپس به سراغ علت خاموشی رفته است.  همزمانی خاموشی روز شنبه با مسائل سیزدهم ژوئیه در سال ۱۹۷۷، این ترس را در برخی از مسوولان شهری به‌وجود آورده بود که ممکن است مجددا هرج و مرج شهر را در برگیرد.  خاموشی گسترده از آن رو موردتوجه برخی قرار گرفته است که اخیرا نیویورک‌تایمز فاش کرده بود که آمریکا یک بدافزار طراحی کرده که قادر است به سیستم برق روسیه حمله کند و کل شهر مسکو را به خاموشی فرو ببرد.

این شایعه شنبه شب به‌طور گسترده‌ای در میان مردم رواج یافته بود که شاید این خاموشی در نتیجه حملات هکرهای روسی باشد. پیش از این نیز در ۲۳ ژوئیه سال ۲۰۱۸، نیویورک‌پست در گزارشی به قلم کریس پرز نوشته بود که شاید هکرهای روسی بتوانند موجبات خاموشی سراسری را در آمریکا فراهم کنند. پیش‌تر مقامات فدرالی آمریکا اذعان کرده بودند که هکرهای روسی توانسته‌اند به درون اتاق‌های کنترل برق در آمریکا نفوذ کنند. در آن سال گزارش شده بود که دو گروه عمده روسی به‌نام‌های «Dragonfly» و «Energetic Bear» پشت این حملات قرار دارند.

در آن سال روزنامه وال استریت ژورنال نوشت که نقشه ترافیک هوایی برخی از شهرهای آمریکا و سایر جایگاه‌های خدماتی آمریکا به دست هکرها افتاده است. در سال ۲۰۱۷ هم گزارش‌های مشابهی در آمریکا منتشر شد که هکرهای روسی پشت برخی از خرابکاری‌ها هستند.  داستان روز شنبه اما از آنجایی دارای اهمیت است که نیویورک‌تایمز در گزارش ماه پیش فاش کرد که به دستور ترامپ، آمریکا بدافزاری تهیه کرده است که می‌تواند روسیه را با خاموشی‌های گسترده روبه‌رو کند. حالا این احتمال وجود دارد که روسیه دست به اقدام متقابلی زده باشد.

هر چند که برخی از گزارش‌های اولیه حکایت از این دارد که این خاموشی به‌دلیل نقص مکانیکی بوده است، اما برخی دیگر احتمال خرابکارانه بودن آن را رد نمی‌کنند. منهتن یکی از نقاط مهم شهر نیویورک است و خرابکاری‌هایی از این دست، در آن می‌تواند ضرر مالی و جانی به‌بار آورد. به‌عنوان مثال خاموشی باعث مختل شدن حرکت متروها در این شهر شد و برخی از مسافران نزدیک به دو ساعت در درون قطارها گیر افتاده بودند. مقامات حمل‌ونقل متروپولیتن به نیویورک‌تایمز گفتند که خاموشی کل سیستم مترویشان را با اختلال مواجه کرده بود. خاموشی گسترده موجب شد تئاترهای مهمی همچون مولن روژ، تئاتر موزیکال «Hadestown»، هری پاتر و علاء‌الدین و همچنین کنسرت بزرگ جنیفر لوپز خواننده معروف پاپ لغو شوند و نبود خودروهای حمل‌ونقل عمومی ترافیک بی‌سابقه‌ای بر این منطقه تحمیل کند.