طرح صیانت چراغ خاموش کلید خورد | نوری قزلجه: این طرح بیرون از مجلس طراحی و تهیه شد

هر چند وقت یک بار طرح صیانت به تیتر اصلی رسانه ها تبدیل می شود و موافقان در هر کجا که بتوانند، از آن دفاع می کنند.

مانند، حسن نوروزی، عضو کمیسیون قضائی که درباره طرح صیانت اخیرا گفته بود؛ «طرح صیانت طرح پشتیبانی از پایگاه‌های مجازی داخلی بود. من به عنوان نایب رئیس فراکسیون دفاع و پشتیبان فضای مجازی می‌گویم، ما باید پلتفرم‌های داخلی خود را تقویت کنیم. بحث سر تقویت برنامه‌هایی چون ایتا، سروش، بله و آی گپ بود. ما برای پلتفرم‌های خارجی احترام قائلیم؛ به شرط اینکه بنا به تخریب نباشد، اما طبیعتا باید کاری کنیم نمایندگی آنان در ایران مستقر شود.» 

اما، غلامرضا نوری قزلجه، نماینده مردم بستان آباد، درباره نمایندگی پلتفرم های خارجی در ایران، به قرن نو گفت: «در شرایط فعلی ما که تحت تحریم بوده و از نظر آن پلتفرم ها، ما در یک بازار کمتر از یک درصد هستیم، اصرار بر این موضوعات به معنی بستن آن پلتفرم ها است.»

وی معتقد است طرح صیانت به شکل کمرنگ درحال اجرا شدن است و تاکید می کند؛«طرح موسوم به صیانت در هر کجا که بخواهد بررسی شود، به نتیجه نخواهد رسید چرا که چهارچوب درست فکری ندارد.»

مشروح گفتگوی غلامرضا نوری قزلجه را در قرن نو بخوانید. 

*************** 

آقای نوری قزلجه! طی چند روز گذشته، برخی نمایندگان بیان کردند که هئیت رئیسه مجلس قول بررسی طرح صیانت در مجلس را داده است، مشخص نیست این طرح در مجلس بررسی می شود یا در شورای عالی فضای مجازی و ...

ارجاع طرح صیانت به شورای عالی فضای مجازی توسط رئیس مجلس، خیلی واضح و روشن نبود. به این معنا که روشن نبود آیا منظور واگذاری اختیارات و تصمیم گیری به شورای عالی فضای مجازی است یا ارجاع برای بررسی بیشتر طرح در این شورا است.

این دو مفهوم در این مکاتبه خیلی واضح نبود. من با واگذاری اختیارات به شورای عالی فضای مجازی مخالف هستم چرا که مرجع اصلی قانون گذاری در کشور، مجلس شورای اسلامی است و قوانین باید در مجلس وضع شوند. اما، بررسی بیشتر یک طرح توسط کارشناسان خوب است حال، این که نیت رئیس مجلس در این مکاتبه چه بوده است، در اقدام بعدی مشخص خواهد شد که طرح در مجلس بررسی می شود یا اختیار آن را به شورای عالی فضای مجازی می دهند. 

طرح صیانت با شکست رو به رو خواهد شد

در هر حال، طرح موسوم به صیانت در هر کجا که بخواهد بررسی شود، به نتیجه نخواهد رسید چرا که چهارچوب درست فکری ندارد. بنابراین، اگر با همان چهارچوب و محتوا، در هر کجا که مطرح شود با شکست رو به رو خواهد شد و قانون خوبی از آن در نمی‌آید؛ مگر آن که یک اصلاح اساسی روی این طرح انجام شود یا طرح دیگری در حوزه فضای مجازی با چهارچوب فکری درست ارائه شود.

یعنی طرح صیانت با محدود سازی، مسدودسازی، محدود کردن دسترسی ها و جرم انگاری ها شکل گرفته است. امروز اگر بخواهد درباره حوزه فضای مجازی طرحی ارائه کنند، باید در آن دسترسی به اینترنت آزاد و کم هزینه که جز حقوق اساسی مردم است، به رسمیت شناخته شود.

همچنین اگر جرمی هم تعریف می شود باید برای کسانی باشد که مانع این مسیر می شوند. اگر طرحی با این چهارچوب بخواهد شکل بگیرد، می تواند مراحل قانونی را سپری کند و به مردم و مسئولان کمک کند تا یک فضای مجازی قانونمند در کنار حفظ آزادی ها، گردش آزاد اطلاعات و حفظ حقوق اساسی مردم داشته باشیم.

 در چند روز گذشته، معاون آقای رئیسی مطلبی را درباره نمایندگی پلتفرم های خارجی در ایران مطرح کردند که از این اظهارنظر ایشان، به عنوان ضربه دولت به اینستاگرام نام برده شد.

بله، این یکی از مفاد طرح صیانت بود. یعنی طرح با این مقدمه شروع می شد و پس از چند ماه منجر به مسدودی آن پلتفرم می شد. 

همچین کاری امکان پذیر هست؟

در شرایط فعلی ما که تحت تحریم بوده و از نظر آن پلتفرم ها، ما در یک بازار کمتر از یک درصد هستیم، اصرار بر این موضوعات به معنی بستن آن پلتفرم ها است.

در شرایط فعلی و با تحکمی که در طرح صیانت بود، قطعا آن پلتفرم ها زیر بار اجرای آن نمی رفتند. یکی از شاکله های اصلی طرح صیانت که باید تغییر کند، تغییر رویکرد تقابلی به رویکرد تعاملی است. می توان با رویکرد تعاملی با این پلتفرم ها همکاری کرد، دفاترشان را دایر کرد منتهی نه با رویکرد تقابلی طرح صیانت. 

 آقای نوری، می توان این تحلیل را داشت که آقای قالیباف به دلیل این که نمی خواهند هزینه بدهند، طرح صیانت را به شورای عالی فضای مجازی ارجاع دادند؟ همچنین با توجه به این که انتخابات مجلس نزدیک است، نمایندگان نخواهند هزینه تصویب طرح صیانت را بدهند؟

هزینه دارد یعنی ضد مردمی است و اصولا نباید همچین طرحی تصویب شود. 

 اما گفته شده که طرح صیانت به صورت چراغ خاموش در حال اجرا است. 

بله، برخی موارد مانند محدود شدن دسترسی ها، کنترل پهنای باند و ابزاری که در طرح صیانت برای کنترل فضای مجازی و محدود شدن آن در نظر گرفته شده بود، فعال هستند و استفاده می شوند. ما زمانی که سرعت اینترنت و افزایش هزینه آن را مشاهده می کنیم متوجه می شویم که  برخی از موارد این طرح به صورت پررنگ یا کم رنگ اجرا می شود. 

موضع دولت درباره طرح صیانت چیست؟

طرح صیانت، سال گذشته که در مجلس مطرح شد، دولت جدید موافق آن بود، به جز بخشی از بدنه وزارت ارتباطات بقیه با این طرح همراهی می کردند. حتی در مجلس نیز هئیت رئیسه با این طرح همراهی می کرد و در جلسه غیر علنی که برگزار شد تا اصل ۸۵ را تصویب کردند؛ به دلیل حمایت از طرح صیانت بود. اما وقتی برخی هزینه و عواقب این طرح مشخص شد و با واکنش های اجتماعی رو به رو شدند، مخالف طرح صیانت شدند. 

آیا موافقان طرح صیانت موفق به تصویب آن می شوند؟

طرح صیانت که از بیرون مجلس سفارش شده بود اما، یک عده طرفدار هم داشت که هنوز دنبال موضوع هستند، اما، تصور من این است که نمایندگان اجازه تصویب همچین طرحی را در مجلس نمی دهند. 

منظور از بیرون مجلس چه کسانی هستند؟

اسامی آنان یادم نیست اما برخی از جوان در تلویزیون آمدند و به صورت روشن گفتند که ما طراحی کردیم. حتی زمانی که برای مناظره برنامه تهیه می کردند، در میان نمایندگان کسی پیدا نمی شد که بیاید از این طرح دفاع کند چون طراحی نکرده بودند.