وقتی در روز هفدهم خرداد ماه خبر حمله تروریستی به مرقد حضرت امام و مجلس در صدر اخبار جهان قرار گرفت، در مجلس سنای آمریکا طرحی مورد بررسی بود که ایران را به اتهام حمایت از تروریسم تحریم کنند. مرکز قانونگذاری کشور ازسوي تروریستها مورد حمله قرار گرفته و هنوز در ساختمان مجلس مشغول تیراندازی بودند و از سرنوشت محاصرهشدگان خبر صحیحی روی خروجی خبرگزاریها مخابره نشده بود که ٩٧ نفر از سناتورهای آمریکايی طرحی را مورد بررسی قرار داده بودند که نتیجه بررسی طرح مورد بحث، تحریم ایران به بهانه حمایت از تروریسم بود.
سناتور برنی سندرز، رقیب انتخاباتی هیلاری کلینتون و یکی، دو سناتور دیگر خواستار آن شدند که به احترام جانباختگان حملات تهران، بررسی طرح به تاریخی دیگر موکول و از دستور جلسه خارج شود، اما دیگر سناتورها خصوصا سناتور باب منندز که اتفاقا دموکرات و همحزبی سناتور برنی سندرز و سناتور ایالت نیوجرسی و یکی از پیشنهاددهندگان لایحه تحریم بود، اصرار در بررسی طرح داشتند. سرانجام مصوبه تحریم جدید ایران به بهانه فعالیت موشکی و حمایت از تروریسم در سنا مورد بررسی قرار گرفت و با ٩٧ نفر رأی موافق و دو رأی مخالف به تصویب رسید. ماه گذشته نیز قانون «مقابله با اقدامات بیثباتساز ایران» در کمیته روابط خارجی سنای آمریکا مورد مذاکره قرار گرفته و با اکثریت آرا تصویب شده بود. تعجب آنجاست که طرح سنا علیه ایران به بهانه حمایت از گروههای تندرو خاورمیانه وقتی مورد بررسی سناتورهای مجلس سنای آمریکا قرار داشت که حوادث تروریستی تهران خبر اول رسانههای جهان بود. جای تعجب است چگونه سناتورهای آمریکايی به این واقعیت تلخ توجه نکردند که هنوز خون بیگناهان در مرکز قانونگذاری ایران شسته نشده است. وضع خاورمیانه هماکنون در شرایط خاص و ویژهای قرار دارد. عراق در شرف پاكشدن از عناصر داعشی است و اشغال موصل رو به پایان است، اما سوریه وضع دیگری دارد. هرچند بشار اسد توانسته مواضع خود را تحکیم کند و داعش در تنگنا قرار گرفته، اما حضور کشورهای مختلف در خاک سوریه و حمایت آنان از گروههای معارض، آینده پیشروی سوریه را در هالهای از ابهام فروبرده است. ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا، در اولین سفر خارجی خود از میان صدها کشور و از میان دهها شریک تجاری و همپیمان خارجی که به آمریکا سفر کرده و به دیدار رئیسجمهور جدید شتافته بودند، راهی عربستان شد و دولت عربستان هم برای او سنگتمام گذاشت. طرفه اینکه دولت عربستان مجموعهای از کشورهای اسلامی را زیر یک سقف گرد آورد تا لابد زحمت سفر رؤسای کشورهای اسلامی به واشنگتن را کم کند و وقت ترامپ را هم نگیرد. دولت سعودی که بویی از دموکراسی نبرده و نه ردپا، بلکه حضور مستقیم اين كشور در همه حملات تروریستی از برجهای تجارت جهانی گرفته تا حمایت از هسته مرکزی همه گروههای تروریستی هویداست، کشور دوست و برادر آمریکا میشود و ایران، کشور حامی تروریسم بینالملل نامیده میشود؛ درحالیکه در ٣٨ سال گذشته ایرانیان در هیچ عملیات تروریستیاي حضور نداشتهاند. بعد از سفر ترامپ به عربستان و فعالشدن آمریکا در سوریه، ناگهان برنامهها تغییر میکند و اولین هسته عملیات تروریستی داعش در ایران خون دهها بیگناه را بر زمین میریزد.
داعش نیز شیوه عملیاتی خود را در ایران تغییر داده است، بهنوعی که در بادی امر با تکیه بر عملیات مشابه منتسب به داعش این شبهه به وجود میآید که عملیات تهران از دیگر گروهها سر زده است چون داعش به قصد ایجاد رعب و وحشت و ناامنکردن اجتماعات عملیات انتحاری را در اماکن پرجمعیت انجام میدهد و بیشتر با انفجار و انتحار است که باعث کشتهشدن بیگناهان میشود. داعش کمتر از سلاح استفاده میکند تا هم مانع از بازداشت عوامل ترور شود و هم تأثیرگذاری عمل انتحاری بالا برود. عملیاتی از نوع آنچه در تهران اتفاق افتاد، از نوع عملیاتی نبود که موردنظر داعش در سرزمینهای اسلامی باشد، بلکه از نوع عملیاتی است که داعش در اروپا انجام میدهد. در اروپا موضوع انتحاری پاسخ موردنظر را در پی ندارد، بلکه با اسلحه و حمله به اجتماعات است که مورد توجه قرار میگیرد. داعش در حمله به ایران از شیوه عملیات اروپايی استفاده کرد. حال پرسش این است؛ وقتی داعش با تغییر شیوه عملیاتی، گروههای انتحاری خود را به داخل کشور اعزام كرده و به دو کانون مهم؛ یکی مرقد حضرت امام و دیگری مجلس حمله برده و ١٧ نفر از فرزندان این آب و خاک را به شهادت رسانده و بیش از ٥٠ نفر را زخمی کرده است، چرا سنای آمریکا به روح همبستگی با یک ملت تن نداده و عرف حقوقی را رعایت نکرده است؟ سناتورهای آمريكايي که مشغول بررسی طرح تحریم ایران بودند از حمله تروریستی به تهران خبر داشتند. حتی برنی سندرز، سناتور دموکرات، درخواست میکند بهلحاظ حملات تروریستی به تهران، طرح تحریم ایران مدتی مسکوت باشد، اما ٩٧ نفر از ٩٩ سناتور مجلس سنای آمریکا، ایران را که مورد هجمه تروریستها قرار گرفته به اتهام حمایت از تروریسم مورد تحریم قرار میدهند. چه باید کرد؟ دنیای عجیبی است؛ وقتی بر بزرگترین اقتصاد دنیا، موجود غیرقابلپیشبینیاي مانند ترامپ حکومت میکند، وقتی ٩٧ سناتور آمريكايي که باید الفبای سیاست را بدانند و به اوضاع کشوری که در مورد آن قانونگذاری میکنند اشراف داشته باشند، بهگونهای دیگر عمل میکنند عجیب نیست کشور مورد حمله تروریستها را حامی تروریسم معرفی کنند.
نعمت احمدي . حقوقدان
- 15
- 1