محمد‌جواد ظريف در يك گفت‌وگو سخني درباره پولشويي به زبان آورد و برخي از اين اظهارات وزيرخارجه كشورمان به شدت عصباني شدند و از همان ساعات نخستين شروع به تخريب و هجمه عليه رييس دستگاه ديپلماسي كشور كردند. طيفي كه از اين اظهارات ظريف خونش به جوش آمده بود، براي مردم ايران شناخته شده است و همه مي‌دانند كه سياست‌هاي اين جريان وابسته به چه تفكري است و چه راهبردي را دنبال مي‌كند. طيفي كه در موضوعات مختلف مانند برقراري برجام، مذاكره با كشور‌هاي جهان، حل مشكلات با دولت‌هاي غربي از طريق مذاكره و ديگر راه‌هاي مسالمت‌آميز مشكل دارند و همواره با استفاده از قدرت و رسانه‌اي كه دارند در تلاش هستند هر مخالفي را زير ضرب‌هاي خود بكوبند.
بعد از انتشار خبر ارائه استيضاح محمدجوادظريف به هيات رييسه، جريان‌هاي مختلف در كشور به اين نوع انتقام‌گيري با استفاده از ابزار استيضاح واكنش نشان دادند و اين رويه را زير سوال بردند و حتي برخي از شخصيت‌هاي سياسي اعتراض كردند كه استفاده‌هاي شخصي و جناحي از استيضاح مي‌تواند جايگاه مجلس را زير سوال ببرد. بعد از حواشي ايجاد شده استيضاح وزير به كميسيون امنيت‌ملي ارجاع شد و حشمت‌ا... فلاحت پيشه، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نيز از بررسی استیضاح وزیر خارجه در جلسه علنی یکشنبه آینده( یازدهم آذر) این کمیسیون خبر داد و تاکید کرد که کمیسیون با رعایت بی‌طرفی نظرش را اعلام می‌کند.درهمين راستا به سراغ نايب‌رييس كميسيون امنيت ملي و سياست‌خارجي مجلس رفتيم تا نظر وي را در اين باره‌جويا شويم.کمال دهقانی فیروز آبادی در گفت‌وگو با«قانون» مسائلي را درباره اين استيضاح مطرح كرد كه در ادامه‌مي‌خوانيد.
به نظر شما چرا محمدجوادظریف این روزها زیر ضرب مخالفان رفته است؟
در پاسخ به این سوال در ابتدا باید بگویم که استیضاح کردن و سوال پرسیدن از هر یک از مسئولان دولتی حق قانونی یک نماینده در مجلس است. یعنی اصل ۸۹ قانون اساسی به نمایندگان این اجازه را داده و تشریفات اجرای استیضاح نیز طبق ماده ۲۲۰ آيین نامه داخلی مجلس به تصویب رسیده است. به همین دلیل تعدادی از نمایندگان از این ابزار برای بهتر شدن امور نظارت بر فعالیت های اجرایی و به منظور از بین بردن نقص در مسئولیت های اجرایی استفاده می‌کنند. برهمین اساس بود که مساله استیضاح ظریف نیز مطرح شد و این استیضاح به منظور رفع نواقص اوضاع مطرح شد و برای بهتر شدن وضعیت، این مساله مورد توجه عده ای از نمایندگان قرار گرفت.
در این زمینه اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد و من نیز جزئی از مخالفان این استیضاح هستم. حالا نمایندگانی که خواستار استیضاح وزیر امور خارجه هستند، ۱۱ مورد را برای این موضوع مطرح می‌کنند که یکی از این موارد، اتهام پولشویی به نظام جمهوری اسلامی و دیگری مربوط به عدم تامین منافع ملت ایران در قراردادهای منعقد شده یعنی برجام است.
در کل از زمانی که لوایح چهار قلو وارد مجلس شد، اختلاف نظرهای زیادی میان نمایندگان ایجاد شد و چون این موضوع به FATF مربوط می شد، این بحث مورد توجه بسياري از نماینده ها قرار گرفت و موافقان و مخالفانی برای FATF تشکیل شد، این اظهارنظرهای مخالف و موافق باعث شد تا مجلس توجه فراواني به سیاست خارجی داشته باشد و در نتیجه بحث چگونگی عملکرد ظریف روی کار آمد. مخالفان به ظریف گفتند که چرا باید با وجود امضای برجام آمریکا بار دیگر ما را تحریم کند و به این ترتیب بود که چگونگی عملکرد ظریف در سیاست خارجی زیر ذره بین مخالفان رفت و طرح استیضاح وي مطرح شد.
شما به عنوان يكي از اعضاي كميسيون امنيت ملي و سياست‌خارجي فکر می‌کنید دلایل استیضاح وزیر امور خارجه تا چه حد محکم و قابل دفاع است؟
من خودم مخالف با استیضاح ظریف هستم و به افرادی که خواهان این بحث هستند و نقض برجام توسط آمریکا را یکی از علت‌های این استیضاح مطرح می‌کنند، می‌گویم که ظریف در زمینه سیاست امورخارجه به خوبی عمل کرده و این دیوانگی از سوی ريیس جمهوری آمریکا بوده که باعث از بین رفتن برجام شده است. همان‌گونه که در زمان جنگ تحمیلی، این صدام بود که برای ما مساله ساز شده بود و کسی نیروهای مسلح را مورد نکوهش قرار نمی داد، چرا که نیروی های مسلح به وظیفه خود به خوبی عمل می کردند و برای حفظ کشور جانفشانی می‌کردند.
بحث ظریف نیز در امور خارجه و برجام همین‌گونه است. او صلابت خود را در برجام به خوبی نشان داد و به همگی ثابت کرد که دیپلمات حرفه‌ای است و از اقتدار کافی برای این مساله برخوردار است. اما حالا که ترامپ از برجام خارج شده، چطور باید ظریف را متهم کرد.
به نظر شما نتیجه استیضاح رييس دستگاه ديپلماسي كشورمان چه خواهد شد؟
این مساله هفته آینده در کمیسیون امنیت ملی مطرح می شود و فکر می‌کنم وقتی به صحن مجلس برسد، نتیجه خوبی از آن گرفته شود. بسیاری از نمایندگان به آن رای نخواهند داد، ولی اصل مطلب یعنی پولشویی را به جای استیضاح مورد توجه قرار خواهند داد. زیرا پولشویی موضوعی است که در بیشتر کشورها از جمله آمریکا و سويیس نیز وجود دارد و در ایران نیز این مساله مانند بسیاری از کشورها معضلی است که باید مورد توجه قرار بگیرد. در ایران است که فقط مساله پولشویی مورد حساسیت قرار می‌گیرد و مبنایی می‌شود برای اینکه عده ای بگویند که پولشویی وجود دارد و عده ای نیز بگویند که وجود ندارد.
اما در واقع این مساله در ایران نیز همچون بسیاری از کشورها وجود دارد، بنابراین فکر می‌کنم که یکی از جنبه‌های مثبت این استیضاح توجه بیشتر به قوانین در زمینه پولشویی است، زیرا قوانین مربوط به آن دارای نواقصی است که با روی کار آمدن بحث استیضاح مورد توجه قرار خواهد گرفت و این نواقص رفع خواهند شد.
فکر می‌کنید این استیضاح سبب محبوب‌تر شدن وزیر امور خارجه نخواهد‌شد؟
درباره این موضوع باید روز بعد از استیضاح صحبت کرد و این تحلیل بیشتر به کار رسانه‌ها مربوط است تا ارزیابی کنند. اما باید گفت که برای ما اشخاص مهم نیستند که در مساله استیضاح بگوییم محبوب‌تر یا تخریب می شوند. این مساله برای قانونگذار اهمیتی ندارد. آنچه که برای ما اهمیت دارد، توجه به نقص قوانین است که باید تلاش کنیم اگر نقایص قانونی وجود دارد، آن‌ها را رفع کنیم.
آیا استفاده‌های بی مورد از اهرم استیضاح، جایگاه مجلس را تخریب می کند؟
بي‌شك این چنین است. اگر سوالات نمایندگان برای استیضاح کردن به جا نباشد، یا در زمان مناسبی طرح استیضاح صورت نگیرد و تنها به دلیل مسائل جزئی باشد، استیضاح منجر به تخریب جایگاه مجلس می شود. اگر استیضاح به دلیل مسائل فردی باشد و ربطی به مسائل کلان کشور نداشته باشد، یا حتی نماینده ای به دلیل اینکه دل خوشی از وزیر ندارد، بحث استیضاح را مطرح کند، مجلس آسیب می خورد. سوال نماینده از وزیر باید تحقیقی باشد در زمینه اینکه سیستم اجرایی کشور به خوبی عمل می کند یا خیر؟ باید نماینده تحقیقی انجام دهد تا پرده از نقاط ضعف کشور برداشته شود و برای از بین بردن این ضعف ها عمل کند. در این صورت استیضاح می‌تواند نتیجه بخش باشد.
اما اگر استیضاح برای تسویه حساب های شخصی مطرح شود، این ابزار نظارتی شأن و جایگاه خود را از دست خواهد داد. نماینده باید پاسخگوی مردم باشد و در زمینه مسائل اجرایی کشور تنها به منافع کشور فکر کند.استیضاحی که به جا باشد باعث ایجاد فرصت خواهد شد و این مساله موجب می‌شود تا افراد حرف خود را بگویند و برای پیشرفت اهداف نظام از روحیه و فرصت تصمیم گیری بهتری برخوردار باشند.
فاطمه‌آقايي فرد
- 15
- 4
