دور اول مذاکرات وین به پایان رسید اما نتیجه خاصی از آن بیرون نیامد مگر آنکه غربی‌ها متوجه شدند موضع ایران واحد است و باید صرفا بر رفع تحریم‌ها بحث کنند.
غلامعلی رجایی، فعال و تحلیلگر سیاسی، درباره این دور از مذاکرات وین به «نامه‌نیوز» گفت: «واقعیت این است که آمریکایی‌ها در عمل به مذاکرات برگشته‌اند و دیگر فرقی نمی‌کند در اتاق مذاکرات نشسته باشند یا اتاق بغلی مهم این است که دیدیم اروپایی‌ها بدون نظر آمریکا سخنی نمی‌گفتند. حالا زمان آن رسیده است که ایران و آمریکا به عنوان دو کشوری که سرنوشت مذاکرات در گرو تصمیم آنهاست، تجدیدنظر کنند و واقعا بخواهند که به نتیجه برسند».
او ادامه داد: «هم در آمریکا و توسط ترامپ و هم‌فکرانش تندروی شد و هم در ایران برخی نیروهای افراطی برجام را در مجلس آتش زدند و سعی کردند فضا را ملتهب کنند اما به نظرم امروز هم ایران می‌خواهد به نتیجه برسد هم آمریکا زیرا آمریکا یک ایرانِ عصبانی در منقطه را نمی‌خواهد و ایران هم نمی‌خواهد با تحریم‌ها ادامه مسیر دهد».
این فعال سیاسی بیان کرد: «امروز همان‌هایی که روزگاری مذاکرات را به مثابه خیانت می‌دانستند، موافق مذاکره شده‌اند و معلوم شد که فقط می‌خواستند روحانی نتیجه نگیرد اما امروز مهم‌تر از اینها تأمین منافع ملی است و خوشحالیم که حتی همان نیروها هم گویا منطقی فکر می‌کنند».
او تصریح کرد: «به نظر می‌رسد که مذاکرات چندماه طول خواهد کشید اما مواضع طرفین تعدیل می‌شود».
رجایی در پایان در پاسخ به این پرسش که آیا مواضع شخصی مذاکره‌کنندگان ایرانی بر نتیجه مذاکرات تأثیرگذار خواهد بود یا خیر، گفت: «مواضع و دیدگاه‌های شخصی تیم مذاکره‌کننده حتی آقای باقری کنی به عنوان عضو ارشد تیم مذاکره، هیچ تأثیری در نتیجه نهایی نخواهد داشت زیرا در موضوع برجام حتی دولت تصمیم‌گیره نیست چه رسد به تیم مذاکره‌کننده اما فرای همه این بحث‌ها من فکر می‌کنم برجام احیا خواهد شد».
***
فریدون مجلسی: ایران نمی تواند برای دنیا تعیین تکلیف کند
دولت رئیسی همان طور که گفته بود به مذاکره نه نگفت و تیم دیپلماسی خود را که از قضا تیم عریض و طویلی بود راهی وین کرد. مذاکرات در دور اول انجام و کار به مشورت با پایتخت‌ها رسید. طرف ایرانی پیش نویس‌های خود را داده و منتظر اعلام نظر طرف مقابل است. غربی‌ها اما مواضع بدبینانه‌تری دارند مثل مکرون حتی نسبت به شروع دور بعدی هم ابراز تردید کرده بود.
سوال اصلی در شرایط فعلی که به نظر می‌رسد برای پیش‌بینی و تحلیل زود باشد، این است که توپ در زمین کیست؟ طرف غربی یا ایران؟
فریدون مجلسی، دیپلمات پیشین معتقد است که تا وقتی مشکلات گسترده اقتصادی ناشی از تحریم در ایران باشد، توپ در زمین ما است. او در گفت‌وگو با «نامه نیوز» گفت: «شرایط بدبینانه نیست. به هرحال اگر در ایران اراده‌ای برای رسیدن به تفاهم نبود، این همه زحمت به خود نداده و مذاکرات را شروع نمی‌کردند، با یک تیم چهل نفره نرفته و وارد گفت‌وگو نمی‌شدند.»
وی افزود: «تیم ایران در آنجا هم قدری قدرت‌نمایی‌های متعارف کرده‌اند اما جواب مثبتی گرفته نشده است. اکنون دیگر باید دید که مشکلات مردم و مملکت چیست و چطور می‌توان به حل آن کمک کرد، اگر لازمه حل مشکلات دادن امتیازاتی در قبال خطاهایی که در زمان احمدی‌نژاد درباره انرژی هسته‌ای رخ داد و پنهان‌کاری‌هایی که شد؛ است ناچار به پذیرش و تحمل این هستیم. آنها هم اگر متقابلا ببینند که ایران به عرصه اقتصاد بین‌المللی برمی‌گردد، امتیازاتی خواهند داد و تحمل خواهند کرد.»
مجلسی تاکید کرد که «در این مرحله احتیاج به عقلانیتی است که امیدوارم وجود داشته باشد و موثر واقع شود.»
این کارشناس مسائل بین‌المللی در پاسخ به اینکه تفاوت مواضع طرف ایرانی و غربی به چه خاطر است؟ گفت: «تفاوت در مواضع ایران و طرف‌های غربی برجامی ناشی از آن است که تیم ایران از طیفی است که در داخل کشور هر کاری خواسته کرده و حالا تصور می‌کند در عرصه بین‌المللی نیز هر پیشنهادی بدهند، باید پذیرفته شود درحالی که اینطور نیست. جهان می‌گوید شما مشکل دارید و اگر خواهان حل آن هستید باید شرایط ما را بپذیریند. به عقیده آنها ایران وارد پروسه تولید بمب اتمی شده و به همین دلیل باید مجازات شود. در واقع در برجام مجازات نهفته است اگرنه چرا برجام با ترکیه، فیلیپین، تایلند و ... ندارند؛ برای آنکه آنها ان پی تی را نقض نکرده‌اند.»
وی افزود: «در شرایط فعلی ما هستیم که تنها و با مشکلات بسیاری مواجه هستیم و نمی‌توانیم برای حل دنیا تعیین تکلیف کنیم و فکر کنیم که توپ را در زمین آنها انداخته‌ایم. توپ تا وقتی که مشکلات ایران باقی است در زمین ایران است.»
***
منصور حقیقت پور: پشت صحنه مذاکرات وین، «سعید جلیلی» است
منصور حقیقت پور، نایب رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نهم درباره مذاکرات اخیر احیاء برجام و افزایش قیمت دلار در روزهای اخیر گفت: هنوز برای قضاوت درباره مذاکرات زود است، افزایش قیمت دلار هم عادی است و پیش از این هم جامعه تاثیرات منفی را از مذاکرات گرفته و این مساله ای طبیعی است.
منصور حقیقت پور نماینده ادوار و عضو سابق کمیسیون امنیت ملی درباره تفاوت های بین تیم مذاکره کننده در دولت قبل و دولت سیزدهم به ریاست باقری کنیبه جمهوریت گفت: ترکیب تیم مذاکره کننده متفاوت از ترکیب قبلی است و روش هایی که در پیش گرفته اند نیز با روش های تیم قبلی فرق دارد، به نظر می‌رسد در گذشته تسلط بیشتری نسبت به رقبا و مقابلین مذاکره، در بین تیم مذاکره کننده وجود داشت.
وی با اشاره به هدف گذاری تیم مذاکره کننده فعلی برای مذاکرات وین نیز تاکید کرد: این دوستان برای مذاکرات اهدافی را تعیین کردند که دسترسی به آن ها سخت است و برای مذاکرات باید اهدافی مد نظر قرار بگیرد که قابل وصول باشد .
در مذاکرات دیپلماسی «چشم انداز» با «هدف» تفاوت دارد
مشاور رییس مجلس دهم با تاکید بر این که « باید دقت کرد که در مذاکرات دیپلماسی ، چشم‌انداز با هدف تفاوت می کند»، افزود : نباید نگاه چشم اندازی به مذاکرات داشت ، بلکه باید نگاه هدف محور داشت آن هم اهداف قابل تحقق تا با رسیدن به آن اهداف اثر آن در جامعه دیده شود.
جلیلی و باقری کنی از یک حوزه ایدئولوژیک و یارغار هم هستند
وی در پاسخ به سوال جمهوریت درباره تکرار تجربه تکیه بر چشم انداز در مذاکرات هسته ای در دوران سعید جلیلی نیز گفت: آقای باقری کنی و آقای جلیلی از یک حوزه فکری و یارغار هم هستند و تردیدی نیست که آقای جلیلی در پشت صحنه در حال هدایت کار است.
حقیقت پور خاطر نشان کرد: ارزش های انقلاب برای ما هم مهم است و برای حفظ آن هر تلاشی می کنیم اما مذاکره سیاسی بده و بستان است ، اگر جز این بود شخص مقام معظم رهبری که از همه ما ارزشی تر است بحث انعطاف را در قالب «نرمش قهرمانانه» مطرح نمی‌کردند.
رفع تمامی تحریم های بعد از انقلاب هدفی آرمان‌گرایانه است
نایب رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نهم همچنین گفت: دوستان مذاکره کننده در یک هدف کلی رفع تمامی تحریم های بعد از انقلاب را در دستورکار قرار دادند ، این بسیار مساله ای آرمانی و البته خوب است اما آیا قابل وصول است؟!
وی ادامه داد: هر خوبی را نمی توان جزء اهداف قرار داد بلکه باید روی اهداف قابل وصول در چهارچوب برجام تمرکز و آن ها را ارائه و اصرار کرد نه این که اهدافی مطرح شود که با توجه به مختصات روابط سیاسی و اقتصادی ما با غرب قابل دسترس نباشد.
در قرارداد با چین نباید به “به به و چه چه” بسنده کنیم
حقیقت پور در پاسخ به سوال جمهوریت درباره موضع گیری روز گذشته حسینی معاون پارلمانی دولت سیزدهم مبنی بر این که « اگر نتیجه مطلوب پیش آمد که بهتر اما اگر هم توافق نشد به سمت شرق می‌رویم و می‌توانیم از این بخش، منافع خودمان را به دست بیاوریم»، گفت: گفته های ایشان در جای خود قابل توجه است اما باید توجه کرد ما امروز حدود سه سال است که قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین را امضا کردیم اما چقدر جلو رفتیم؟
وی در اینباره خاطر نشان کرد: از این ۴۵۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری قید شده در سند بین ایران و چین، چقدر آن وارد مملکت شده که این گونه صحبت می کنیم.
حقیقت پور درباره میزان تحقق اهداف این سند تاکید کرد: باید واقع بین باشیم از ۴۵۰ میلیارد دلار ، یک میلیارد آن را نهایی و اجرایی کردیم . پاکستان تنها در یک بندر ۴۵ میلیارد دلار از سرمایه چین استفاده کرده است، عربستان سالانه ۱۰۰ میلیارد دلار از سرمایه‌های چین استفاده می‌کند یعنی ۱۰۰ میلیارد دلار توافقنامه اقتصادی بین عربستان و چین دایر است و نزدیک به ۷۵ میلیارد دلار امارات با چین کار می کند اما ما چقدر استفاده کردیم؟
وی همچنین خاطرنشان کرد: درست است که دنیا بسیار بزرگتر از چیزی است که به نظر آمریکا می رسد و بدون شک ایران می تواند با شرق ارتباط گرفته و از ظرفیت شرق استفاده کند اما معنای آن قطع ارتباط با دنیا نیست چرا که با هر جایی که تامین منافع ما را تضمین کنند ، می توانیم کار کنیم
رییس کمیته معادن در قرارداد ایران و چین با بیان این که «خود بنده در حال پیگیری کار توافق هستم اما بیش از عملیاتی و اجرایی شدن مسائل، کار به «به به و چه چه» محدود شده است، گفت: این که آقای حسینی ایده ارتباط با چین را مطرح می کنند بسیار خوب است، اما باید سوال پرسید چقدر با جزئیات و مراحل پیشرفت کار در زمینه توافق بین ایران و چین آشنا هستند و از آن اطلاع دارند.
منصور حقیقت پور خاطرنشان کرد: باید اجازه دهیم تیم مذاکره کننده، مذاکرات خود را در هفته آتی انجام دهد، ما آرزوی موفقیت داریم و هرکسی بتواند برای مردم قدمی بردارد ما دست آن ها را می بوسیم.
- 10
- 4
