دوحاشیه و یک متن

آن‌چه در ادامه می‌خوانید یادداشتی است در همین زمینه با عنوان « دو حاشیه و یک متن » که در ایسنا نوشته شده است:

«دیروزهم زمان با بازدید دریابان شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی از نمایشگاه مطبوعات که حدود ۵ /۱ ساعت به طول انجامید در هیاهوی خبرنگاران و مسئولین غرفه‌های مختلف که تلاش می‌کردند وی را برای بازدید از غرفه خود دعوت کنند به عادت همیشگی، سلول‌های خاکستری مغزم را به جذب حاشیه‌هایی که شاید به نگاه دیگران نیاید معطوف کردم.

دو حاشیه جالب توجه و اظهاراتی که خیلی سریع به تیتر بخش مهمی از رسانه‌های رسمی کشور،  برخی رسانه‌های خارجی و موضوع اصلی گفت‌وگوهای رسانه‌ای در فضای مجازی تبدیل شد.

راستش حاشیه‌ها برای من نتایج جالبی داشت که  غرور خبرنگاری‌ام را برای درک موضوعاتی که از دید دیگران پنهان مانده بود ارضاء کرد اما اظهارات شمخانی در مورد حصر،ذهن من را مثل هر فعال رسانه‌ای دیگر به خود مشغول کرد و تا حدودی بر حاشیه‌های جالب توجه بازدید او از نمایشگاه مطبوعات سایه انداخت.

اما دو حاشیه:

شمخانی در طول مسیربازدید از نمایشگاه، با لبخند همیشگی و روی گشاده که کمتر در مقامات نظامی شاهدش هستیم تقریبا هیچ درخواستی را برای حضور در غرفه‌ها، گرفتن عکس یادگاری و حتی گرفتن سلفی با دانش‌آموزان و بازدیدکنندگان مختلف بی‌پاسخ نگذارد. اما موضوعی که در این بین توجه خاص مرا به خود  جلب کرد این بود که برخلاف روال معمول بازدید شخصیت‌های رتبه اول کشور که با تعدادی محافظ مسلح در برنامه‌های مختلف حاضر می‌شوند، هیچکس از شمخانی محافظت نمی‌کرد و همه به راحتی به وی دسترسی داشتند.

برایم بسیار عجیب و غیرقابل باور بود که عالی‌ترین مقام امنیتی کشور بدون هیچ‌گونه حفاظتی در حال تردد، گفت‌وگو و خوش و بش در محیطی عمومی است. شک خبرنگاری ام اجازه نداد که موضوع را به سادگی باور کنم وحدس زدم که تیم حفاظت باید غیر محسوس باشند به همین دلیل تا پایان بازدید شمخانی و تا لحظه سوار شدن وی به خودرو برای خروج از نمایشگاه همراهش رفتم اما هیچ تغییری در وضعیت او ایجاد نشد و با یک خودرو به اتفاق یکی از معاونینش نمایشگاه را ترک کرد.

موضوع قابل توجه دیگر، حضور بدون دعوت شمخانی در غرفه روزنامه‌ها و رسانه‌های اقتصادی و تاکید وی برای نگارش دیدگاهش در دفتر یادبود نشریه بود.گویی تلاش داشت که به همه، این پیام را منعکس کند که اولویت اول کشور، اقتصاد ، معیشت و بهبود وضعیت زندگی مردم است. البته نوشته‌هایش در دفاتر یادبود به نوعی این پیام را تداعی میکرد آن‌جا که نوشت:"روزنامه ونشریه ای که تمرکز بر اقتصاد ومعیشت در این برهه از زمان دارد راه درست را می‌رود. اگراین راه درست رابا شفافیت وبدون سانسور وچالش وباراه حل ها نیز دنبال کند .توفیق استمرار موثر پیدا می کند.سعی کنید اینگونه باشید .این یک الزام امنیت ملی است."

و در دفتر یادبود نشریه اصفهان زیبا  نیز نوشت: اصفهان در جنگ، زیبایی آفرید، فراموش ناشدنی است .حسین خرازی ، احمد کاظمی ومرتضی قربانی ، سرداران جنگ تحمیلی. امروز کجایند سرداران توسعه ورفاه اصفهان، که رونق و رفاه را در کفه دیگر میزان انقلاب قرار دهند؟! این دو کفه با هم زیباست و اصفهان‌های کشورمان  را زیباتر می‌کند.

البته ذکاوت خبرنگاری من بیش از این نتوانست برای کشف رمز و راز این دو رخداد معنی دار کمکی نماید و از این رو  دل را به دریا زدم و با بخش رسانه‌ای دبیرخانه شورایعالی امنیت ملی تماس گرفتم و ضمن طرح این دو موضوع جویای دلایل شدم. توضیح ارایه شده بسیار قابل توجه بود؛  شمخانی مدت زیادی است که از محافظ استفاده نمی‌کند واین رویه را در مورد زیرمجموعه های دبیرخانه نیز اعمال کرده است.

دو دلیل برای اتخاذ این رویکرد ارایه شد؛ مناسب بودن شرایط امنیتی کشور و فقدان دلیل عقلی و شرعی برای استفاده از محافظ و ضرورت کاهش هزینه‌ها در شرایطی که کشور با تنگناهای اقتصادی جدی روبروست.  به عنوان یک خبرنگار اتخاذ این رویکرد از سوی دریابان شمخانی را قابل توجه و شایسته بیان و تقدیر می‌دانم.

...وآنگاه متن

بازدید دریابان شمخانی از نمایشگاه مطبوعات و اظهارت وی درارتباط با حصر را باید مهمترین رخداد نمایشگاه مطبوعات امسال و به نوعی بمب خبری عنوان کرد. صحبت‌های کوتاه و صریح شمخانی در مورد حصربه سرعت موجب شکل‌گیری اظهار نظرهای متفاوت و متضاد از سوی جریانات مختلف سیاسی شد.

از تکذیب حسین کروبی که  اعلام کردوضعیت حصر تغیری نکرده تا تاییدیه آقای دوستی که اخیرا در دیداری سه ساعته با آقای کروبی وضعیت ایشان را بسیار خوب توصیف کرد و بدنبال اظهارات اخیر شمخانی نیز با تایید سخنان او گفت:شمخانی حقیقت را بیان کرده وضعیت کاملا باگذشته فرق کرده است.

البته انعکاس گسترده وجهت‌دار اظهارات شمخانی از سوی برخی رسانه‌ها و بایکوت آن ازسوی برخی رسانه‌های دیگراز جمله رسانه ملی راز ورمز دیگراین رخداد است است که ترجیح می دهم قضاوتی در مورد آن نداشته باشم وداوری را به مردم واگذار کنم.

به عنوان یک فعال رسانه‌ای لازم می‌دانم به نکته‌ای مهم در مورد این رخداد صرف نظر از موضوع، گوینده ونوع واکنش مخاطبین اشاره کنم.

متاسفانه ویژگی‌های فضای مجازی و سرعت انتشار اخبار و تحلیل‌ها موجب شکل‌گیری نوعی استبدادخبری و اطلاعاتی در فضای ارزیابی مخاطبین نسبت به رویدادها وشکل گیری قضاوت‌های مختلف بدون توجه به مولفه‌های تاثیرگذار برتولید و انتشار خبر و ویژگی‌های منبع شده است.

بخش زیادی از اظهار نظرهای انتقادی منتشر شده در مورد سخنان شمخانی با صغرای تعریف و تمجید از شخصیت ، آزادگی سیاسی و اجتماعی و...وی شروع گردیده و به کبرای اعتراض رسیده است.

عدم تناسب صغری و کبرای منتقدین موجب شکل‌گیری این سئوال در ذهن مخاطب می‌شود که: اساسا برداشت انجام شده از سخنان شمخانی که مبنای قضاوت قرار گرفته دقیق و هوشمندانه است؟

شمخانی حدود ۴ سال قبل و پس از شروع کار به عنوان دبیر شورایعالی امنیت ملی در پاسخ به سئوالی در مورد رویکردش به پرونده حصر اظهار داشت: "من اهل حرف نیستم و مرد عمل هستم " امروز و پس از بیش از ۴ سال سکوت شمخانی در پرونده حصر و در شرایطی که فعالان سیاسی نزدیک به محصورین از تغییرات مثبت و قابل توجه در وضعیت و شرایط آن‌ها خبر داده و گشایش‌های امیدوارکننده را تایید می کنند ، شمخانی در سخنانی کوتاه گفت: "واژه حصر، واژه درستی نیست، آن‌ها هرکسی را اراده کنند می‌توانند ببینند".  

به عنوان عضوی از جامعه رسانه‌ای کشور و علاقه‌مند به منافع کشور، تقویت انسجام ملی را اساس‌ترین نیاز جامعه امروز می دانم از این رو ترجیح می‌دهم بدون هیچگونه قضاوتی در مورد مسئول اصلی‌ترین نهاد امنیت ملی در کشور که به شهادت مخالفین و موافقین اظهارات اخیرش فردی آزاده، مردمی و خوشنام است منتظر بمانم تا در آینده، ترجمان واقعی سخنان روز گذشته اش را در مقام مرد عمل مشاهده کنم.فقط همین!