خیمه اصولگرایان بر ۱۶آذر

هر ساله با نزدیک شدن ۱۶ آذر بحث‌هایی در رابطه با برنامه‌ تشکل‌ها و حضور چهره‌های سیاسی در دانشگاه‌های مختلف کشور صورت می گیرد. در روزهای گذشته دانشگاه آزاد اسلامی فهرست صد نفره‌ای از سخنرانان مورد تایید خود برای حضور در مراسم ۱۶ آذر به تمامی واحدها ارسال کرد و در این فهرست خبری از چهره‌های اصلاح‌طلب نبود و اکثریت افراد ذکر شده در فهرست با جریان اصولگرا به خصوص جبهه پایداری در ارتباط بودند. این موضوع در برخی از رسانه‌ها انعکاس پیدا کرد و از نگاه جناحی مسئولان دانشگاه آزاد انتقاد کردند.

در دوران ریاست مرحوم آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در راس دانشگاه آزاد گفتمان بر فضای این دانشگاه‌ تسلط داشت اما پس از رحلت وی و با انتصاب علی‌اکبر ولایتی، این فضای آموزشی وارد مرحله جدیدی شد و همواره بحث‌هایی در خصوص تسلط یک جناح خاص بر دانشگاه آزاد مطرح می‌شد.بخش عمده‌ای از این انتقادها در رابطه با کنار گذاشته شدن برخی از چهره‌های اصلاح‌طلب بود.

فشارهای رسانه‌ای در خصوص فهرست سخنرانان مورد تایید دانشگاه آزاد در ۱۶آذر معاونت دانشجویی و فرهنگی این نهاد آموزشی را وادار کرد تا به این مسئله واکنش نشان دهد. اما صحبت های ابراهیم کلانتری،معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی نه تنها به بحث‌ها خاتمه نداد بلکه تردیدهای افکارعمومی در رابطه با فعالیت‌های جناحی مسئولان را افزایش داد. کلانتری در آخرین مصاحبه خود با ضد انقلاب خواندن اصلاح‌طلبان عنوان کرد:« ورود ضدانقلاب، محکومان فتنه و افرادی که دل در گرو استکبار دارند به دانشگاه آزاد ممنوع است.»

وی در بخشی دیگر از این مصاحبه گفت:« افرادی که دل در گرو آمریکا دارند و همچنین محکومان فتنه که در فتنه حضور فعال داشتند و علیه نظام اسلامی گام برداشتند قطعا هیچ جایی در دانشگاه‌های کشور نداشته و نخواهند داشت.» در ادامه این ماجرا، مدیرکل تشکل‌های دانشگاه آزاد نیز با بیان اینکه دانشجویان این دانشگاه برای دعوت سخنرانان در ۱۶ آذر هیچ محدودیتی ندارند، گفت: صرفاً محکومان امنیتی خط قرمز این دانشگاه هستند.

نگاه فراجناحی؛ لازمه محیط آموزشی

به رغم تمامی صحبت‌های مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی فهرست منتشرشده و برخوردی که تا به امروز صورت گرفته نشان‌‌دهنده نوعی نگاه جناحی در این حوزه است. داوود هرمیداس باوند استاد دانشگاه و عضو جبهه ملی ایران نیز در رابطه با موضع گیری‌های اخیر معاونت فرهنگی دانشگاه آزاد در مقابل جریان اصلاح‌طلب در گفت‌وگو با «ابتکار» بیان کرد: «این موضع گیری کاملا غیرمنطقی است. همانگونه که تمام شهروندان باید باهم برابر باشند و بتوانند در نهادهای فرهنگی،اجتماعی و سیاسی حضور پیدا کنند.»

این استاد دانشگاه با اشاره به نتایج سال‌های اخیر انتخابات گفت:« مردم ایران چه در زمان انتخابات ریاست جمهوری و چه در انتخابات نمایندگان مجلس انتخاب خود را به گوش مسئولان رساندند و به اصلاح‌طلب رای دادند. مردم از هر فرصتی برای ابراز تمایل خود استفاده می کنند و اکنون اقلیت اندکی بر سر قدرت هستند که به جریان اصولگرا وصل هستند و چنین محدودیت‌هایی تاثیری در انتخاب مردم ندارد. اصولگرایان در میان مردم جایگاهی ندارند، بنابراین تاثیر چندانی در این موقعیت آن ها نخواهد داشت.»

در ماه‌های گذشته به دنبال انتصاب‌های صورت گرفته در دانشگاه آزاد، برخی از کارشناسان در رابطه با پیامدهای منفی حاکمیت فضای امنیتی درمحیط‌های آموزشی ابراز نگرانی کردند اما این انتقادها تا به امروز نتوانست تغییری در روند مسئولان ایجاد کند. هرمیداس باوند نیز در خصوص تبعیض‌هایی که در حق اصلاح طلبان صورت می‌گیرد، مطرح کرد: «نهادهای دولتی به ویژه وزارت علوم باید در این قضیه ورود پیدا کند و تلاش داشته باشند تا فضای دانشگاه‌ها را تلطیف و موقعیت را برای حضور تمامی جناح‌ها باز کنند.»

عضو جبهه ملی ایران در ادامه افزود:«شرایط محیط‌های آکادمیک باید به گونه‌ای باشد که نه تنها شرایط برای حضور جناح‌های مختلف فراهم باشد بلکه چهره های بین‌المللی نیز باید در چنین محیطی حضور داشته باشند و این لازمه محیط‌های آکادمیک است و تداوم تسلط یک جناح خاص بر محیطی آموزشی پیامدهای نامطلوب و خسارت‌های بزرگی در آینده خواهد داشت.»

محمد کیانوش‌راد عضو حزب اتحاد ملت ایران اسلامی نیز در گفت‌وگو با «ابتکار» در خصوص صحبت‌های ضد و نقیض مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی اظهار کرد: «اگر فردی، اصلاح‌طلبان را به عنوان ضدانقلاب معرفی کرده باشد، شخصیت چنین فردی را باید با تامل و تردید مورد بررسی قرار داد و هیچ عملی ضد انقلابی‌تر از آن نیست که اصلاح طلبان را که اصلی ترین انقلابیون محسوب می‌شوند را به عنوان ضدانقلابی مورد خطاب قرار داد و چنین صحبت‌هایی معمولا از سوی افراد متحجر و افراط گرا که تصورات بسته آن ها باعث رکود دانشگاه‌ها شده بیان می شود.»

کیانوش‌راد در رابطه با تبعات تسلط چنین تفکراتی در فضای دانشگاه‌ها عنوان کرد:« اگر چنین تفکراتی قرار است در دانشگاه آزاد حاکمیت پیدا کند، این طرح و نگاه از ابتدای امر محکوم به شکست و نابودی است و به هیچ عنوان نمی‌توان بر آگاهی و میل به دانستن تسلط پیدا کرد و نفس دانشجویی به معنای شکستن استتار، کج فهمی، تحجر و استبداد در محیط‌های دانشگاهی است اما دولت و مسئولان نیز باید در این زمینه ورود پیدا کند تا از تسلط یک جناح بر فضای دانشگاه‌ها جلوگیری شود. چنین مسائلی نیازمند برخوردی جدی است.»

دانشگاه آزاد نگاهی فراجناحی دارد

همانطور که در سطور بالا ذکر شد، در روزهای گذشته فهرستی از افراد مورد تایید منتشر شد و محمد صادق کوشکی از اعضای هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران یکی از افراد نامبرده در این فهرست بود. کوشکی در درگفت‌وگو با «ابتکار» در رابطه با این مسئله عنوان کرد:«اگر مشخص شود که شخصی با ساختار جمهوری اسلامی، امنیت ملی کشور مخالف است و علیه خطوط قرمز نظام فعالیت می کند و این خطوط را به رسمیت نمی شناسد، قطعا نباید اجازه حضور و فعالیت درمراکز علمی و فرهنگی داشته باشند.»

این استاد دانشگاه تصریح کرد:«ممکن است حتی بخشی از یک جریان سیاسی نیز شامل این موضوع شوند، اما اگر ما بگوییم که تمام اصلاح‌طلبان این‌گونه هستند، صحیح نیست و واقعیت امر چیز دیگری است. ممکن است شرایطی به وجود ‌آید که بخشی از بدنه یک جریان سیاسی خطوط قرمز، امنیت و منافع ملی و باورهای اعتقادی را قبول نداشته باشند و طبیعتا حق فعالیت در مراکز آموزشی را نخواهند داشت. در گام نخست باید دید که یک جریان سیاسی چنین ویژگی‌هایی دارد و یا خیر. صرف تعلق داشتن به یک جریان سیاسی به معنای این نیست که یک فرد خطوط سیاسی را زیر پا گذاشته باشد.»

در این میان کلانتری در صحبت‌های خود به این موضوع اشاره کرد که میان فعالان سیاسی اصلاح طلب و اصول گرا تفاوتی قائل نمی‌شود اما از فحوای کلام وی می توان برداشت دیگری داشت. کوشکی در رابطه با صحبت‌های متناقض این مسئول مطرح کرد: « با توجه به شناختی که من از آقای کلانتری دارم منظور وی تمام اصلاح طلبان نبوده و این فرد چنین شخصیتی ندارد که صرفا به دلیل اصلاح‌طلب و یا اصولگرا بودن اجازه حضور در دانشگاه را به فعالان سیاسی ندهد. به هیچ عنوان مسئله اینگونه نیست که هیچ اصلاح طلبی حق ورود به دانشگاه را نداشته باشد و خود وی یک چهره فرهنگی و دانشگاهی است و سال‌ها در این محیط فعالیت داشته است و بدون تردید آقای کلانتری چنین رویکری را مدنظر داشته‌اند.»

کوشکی در رابطه با خبرهای نقل شده در این رابطه بیان کرد:« اگر سخنی از وی نقل شده ممکن است دقیق نباشد و ممکن است خبرنگاری در این زمینه سهل انگاری کرده باشد و باید این ماجرا را بررسی و با خاطیان برخورد کرد.سابقه آقای کلاتری نشان می دهد که فردی جناحی نیست و او کسی نیست که همه اصلاح طلبان را ضد انقلابی بداند. »

وی با اشاره به سابقه فعالیت‌های دانشگاهی معاونت فرهنگی دانشگاه آزاد گفت:« آقای کلانتری سال‌ها است که در این حوزه فعالیت دارد، موقعیت های بسیاری به وجود آمده است که به این فرد چنین ایرادی می گرفتند که چرا شما در برابر جریانی به نام اصلاح‌طلبی مقاومت نمی کنید و آقای کلانتری هم در جواب می گفت که من به عنوان کسی که مسئولیت فرهنگی دارم و فراجناحی فعالیت می‌کنم و مادامی که جناح‌ها در چارچوب نظام، انقلاب و خطوط قرمز فعالیت کنند با آنها برخوردی نمی‌کنیم. بنابراین بعید می‌دانم وی چنین صحبتی را مطرح کرده باشند.»

کوشکی در ادامه افزود: «در واقع این مجموعه چندین هزار زیر‌‌مجموعه دارد؛ فعالیت ها رفت‌وآمدها و میزگری های بسیاری دارند و طبیعتا آقای کلانتری هم به عنوان بخش فرهنگی این دانشگاه‌ها وظیفه دارد که خطوط قرمز را برای انجام وظیفه گوشزد کند و اتفاق جدیدی نیست.»

در مجموع با توجه به گفت‌وگوها و بررسی‌های صورت گرفته باید یادآور شد که ماهیت دانشگاه تحقیق و پژوهش است و مسئولان باید این مسئله را بپذیرند. در آن صورت مدیریت می‌تواند این دانشگاه را در مسیر توسعه علمی کشور قرار دهد، این اقدامات دانشگاه آزاد بیشتراز اینکه برای این مجموعه مفید باشد، مضر است. محیط دانشگاه باید فارغ از بحث های جناحی اداره شود. این اقدامات که از سوی مدیریت کلان به سایر بخش ها دیکته می شود تنها منجر به افزایش تنش در دانشگاه‌ها می‌شود و نتایج مطلوبی در پی نخواهد داشت.

زهره احدی