تکرار محدودیت، تکرار بابک زنجانی است/ فساد در دوره تحریم را نمی‌توان به صفر رساند

دور زدن تحریم و مقابله با به صفر رساندن صادرات نفت ایران، استراتژی قدرتمندی است که قرار است از آنچه مدنظرآمریکاست، جلوگیری کنند؛ استراتژی‌ای که به طور یقین باید به گونه‌ای چیده شود که فسادی در آن رخ ندهد زیرا حجم دلارهای ناشی از صادرات نفت به دست هرشخصی باشد، به طمع خواهد افتاد و  از این مسیر شاهد تولید و بازتولید بابک زنجانی‌ها خواهیم بود. از این رو به نظر می‌رسد بهترین شیوه رایزنی‌های دیپلماتیک با اروپا برای ایفای نقشش باشد زیرا این ایران است که به برجام پایبند بوده است. برای بررسی دقیق‌تر وضعیت فساد بعد از تحریم‌های آمریکا با علی صوفی؛ فعال سیاسی به گفت‌وگو پرداختیم.

محدودیت، فساد می‌آورد

دبیرکل  حزب پیشرو اصلاحات تاکید کرد با ایجاد محدودیت در داد و ستدهای اقتصادی، فرصت برای فساد و مفسدین افزایش می‌یابد. برای نمونه زمانی که به هر علت تصمیم به کوپنی شدن بنزین یا هر کالایی گرفته می‌شود، تبعا با تجربه قبلی باید شاهد آسیب‌های قدرتمندی باشیم. چه در زمان جنگ و چه بعد از آن به علت خرید برخی ادوات و قطعات نظامی و هواپیماها، افرادی که متصدی خرید برای رفع نیازهای داخلی بودند یا کلاه گشادی به سرشان رفت یا اینکه در آن بازار سیاه سوء استفاده‌های شخصی کردند. در تحریم‌های بین‌المللی در زمان دولت احمدی‌نژاد نیز با پدیده‌ای به نام بابک زنجانی آشنا شدیم.

ریسکی به نام دور زدن تحریم‌ها

صوفی افزود به‌طور طبیعی دور زدن تحریم‌ها در زمانی که آمریکا قصد دارد فشار مضاعفی را بر اقتصاد ایران وارد کند، ریسک  است و نمی‌توان احتمال افزایش فساد در این زمینه را نادیده گرفت زیرا بعید است بتوان ساز و کاری ایجاد کرد که به‌طور مطلق مورد سوءاستفاده سود جویان قرار نگیرد.

کلاه‌برداری

این فعال سیاسی اصلاح طلب خاطر نشان کرد البته در فروش نفت از طرق غیرعرف، احتمال کلاهبرداری نیز وجود دارد. در این معنا که با واسطه‌ها نفت را از ایران تحویل گرفته و بعد از تحویل به مشتریان نفتی از دادن پول آن امتناع کنند. البته اینکه افرادی را مأمور به این کار کنیم، نیاز به مراقبت‌های ویژه‌ای دارد زیرا پای بیت‌المال و حقوق مردم در میان است.

تدبیر برای فساد کمتر

صوفی افزود قطعا ایران به هر طریق ممکن نفت خود را صادر خواهد کرد اما نیاز به تدابیری در این زمینه است از جمله اینکه تنها به یک نفر اعتماد نکنیم که وی بتواند در این زمینه پنهان‌کاری کند و در نتیجه فسادهایی مانند بابک زنجانی را شاهد باشیم. درهر صورت دور زدن تحریم، ریسک دارد اما می‌توان دامنه ریسک را به حداقل رساند.

دامنه ریسک را کاهش دهیم

وزیر تعاون خاتمی تاکید کرد ریسک زمانی صورت می‌گیرد که متغیرهایی که برای رسیدن به اهدف مطرح می‌شوند، غیر قابل‌کنترل باشد. درنتیجه هر میزان تعداد متغیرها را بر اساس اهدافمان قابل کنترل کنیم، تصمیمات به شرایط اطمینان بیشتر نزدیک می‌شود. از نظر سیستمی مدل‌هایی برای این مورد وجود دارد و می‌توان بر اساس این مدل‌ها پیش رفت و اموری که متغیرها در آن از کنترل خارج می‌شود را مشخص و تلاش کرد از حالت عدم کنترل خارج شویم تا تصمیم‌ مناسبی  در شرایط اطمینان گرفت و به ‌صورت کنترل‌شده به اهدافمان دست‌یابیم.