به گزارش ایسنا به نقل از آی ای، اکنون تنها دو آژانس فضایی در جهان موفق به فرود و استقرار موفق مریخ نوردهای رباتیک در مریخ (Mars) شده اند که اولی یعنی "ناسا" سابقه ای طولانی در این امر دارد و دومی یعنی آژانس فضایی چین (CNSA) به تازگی به این سیاره قدم گذاشته است. آن ها اکنون چاره ای ندارند جز اینکه مریخ نوردهای خود را در "حالت ایمن" قرار داده و تحقیقات را تا مدتی تعطیل کنند.
دلیل این کار این است که خورشید در رویدادی به نام"مقارنه خورشیدی مریخ" (Mars solar conjunction) در حال قرارگیری میان زمین و مریخ است که این اتفاق، مانع از برقراری همه ارتباطات مستقیم می شود. این وضعیت تا زمانی که زمین و مریخ بار دیگر به یکدیگر دید داشته باشند و موقعیت مناسب خود را به دست آورند، ادامه خواهد داشت.
در حالی که این رویداد از ۲ تا ۱۶ اکتبر ادامه خواهد داشت، نگرانی هایی در مورد حفظ ارتباط با کاوشگرها یا حتی ماموریت های انسانی به سیاره سرخ، سیارات دیگر و فراتر از منظومه شمسی (Solar System) ایجاد کرده است.
اگر مهندسان سازمان ناسا سعی کنند از میان تشعشعات یونیزه کننده خورشید به مریخ نوردهای خود سیگنال بدهند، ارتباطات ممکن است مختل یا حتی خراب شود. بدیهی است مریخ نوردهایی مانند "استقامت" برای انجام اقدامات به دستورات بسیار دقیقی احتیاج دارند و هرگونه سیگنال اختلالی یا خراب میتواند بطور بالقوه موجب خرابی و اقدامات خطرناک شود.
در نتیجه، ناسا از ارسال هر سیگنالی به مریخ نوردهای خود از تاریخ ۲ تا ۱۶ اکتبر خودداری خواهد کرد. آژانس فضایی چین نیز اعلام کرده است که کاوشگر فضایی "تیان ون- ۱" (Tianwen- 1) و کاوشگر "ژورونگ" (Zhurong) هم تا زمانی که "مقارنه خورشیدی مریخ" به پایان نرسد، وارد "حالت ایمن" خواهند شد و تمام کارهای علمی خود را متوقف خواهند کرد.
ولی فقط به این دلیل که ناسا و آژانس فضایی چین برای چند هفته به مریخ نوردهای خود دسترسی نخواهند داشت، به این معنا نیست که این کاوشگرهای رباتیک هیچ کاری برای انجام در این مدت ندارند. "روی گلادن" از آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا که در آن جا بعنوان مدیر شبکه رله مریخ کار می کند، گفت: اگرچه مأموریت های ما در مریخ طی چند هفته آینده فعال نخواهد بود، ولی آن ها همچنان وضعیت سلامتی خود را به ما گزارش می دهند و به هر ماموریت تا هنگامی که دوباره ارتباطمان برقرار شود، برخی تکالیف داده شده است.
به عنوان مثال، مریخ نوردهای "کنجکاوی" و" استقامت" ضبط و ثبت آب و هوای مریخ را متوقف نمی کنند، ولی چندین ابزار آن ها خاموش می شود. فرودگر "اینسایت" (InSight) نیز به ثبت مریخ لرزه ها ادامه می دهد و مدارگردهای مریخی ناسا در وقت مناسب این اطلاعات را به زمین منتقل می کنند.
به عبارت دیگر، این رویداد حاصل از فوران یک شعله یا طوفان خورشیدی نیست که ارتباطات را در سطح زمین و همه سخت افزارها در مریخ را خراب کند. به بیان ساده، خورشید بر سرِ راه و بین زمین و مریخ قرار گرفته، به این معنی که ما نمی توانیم طی چند هفته آینده به خوبی با مریخ ارتباط برقرار کنیم. اگر ناسا یا آژانس فضایی چین در این مدت سعی کنند با ماشین آلات فضایی خود در مریخ ارتباط برقرار کنند، میتوانند به عمر آن ها پایان دهند.
"مقارنه خورشیدی مریخ" هر دو سال یک بار اتفاق می افتد، به این معنی که هر مأموریت چهار ساله (حداکثر زمانی که انسان می تواند در معرض تابش کیهانی قرار گیرد) حداقل شامل یک دوره دو هفته ای خواهد بود که تماس با زمین ممکن نیست.
البته میتوان با ماهواره رله که بین زمین و مریخ قرار دارد، این رویداد را دور زد، ولی سناریوی واقعاً ترسناک این است که امکان دارد یک روز ما در دنیایی فراتر از منظومه شمسی مستقر شویم. اگر آن سیاره که در منظومه دیگری قرار دارد، در پشت ستاره میزبان خود قرار بگیرد، برای ارتباط مجدد باید منتظر بمانیم تا از آن موقعیت بیرون بیاید.
این در حالیست که این مشکل با توجه به فناوری های موجود، در مقایسه با فاصله های بسیار زیادی که میان ستارگان است، چیزی نیست. نزدیکترین ستاره به ما "آلفا قنطورس" است که ۴.۵ سال نوری با ما فاصله دارد. این بدان معناست که ارسال هرگونه سیگنالی به آن در یک مأموریت میان ستاره ای تا هنگامی که حداقل ۹ سال نگذشته باشد، پاسخی نخواهد یافت.
خوشبختانه فعلاً ارسال و دریافت سیگنال از مریخ تنها چند دقیقه طول میکشد، ولی ارسال سیگنال در فضای عمیق میتواند چالش هایی جدّي برای آینده سفرهای فضایی ایجاد کند.
- 10
- 5