به گزارش ایسنا و به نقل از دیلی میل، محققان دانشگاه کپنهاگ (Copenhagen) نشان داده اند که "تری اکسیدها" (trioxides) که ترکیبات شیمیایی با سه اتم اکسیژن متصل به یکدیگر هستند در جو زمین تشکیل می‌شوند.
"تری اکسیدها" حتی از پراکسیدها (peroxides) هم واکنش پذیرتر هستند. "پراکسیدها" دو اتم اکسیژن متصل به یکدیگر دارند و این ترکیب آن ها را بسیار واکنش پذیر و اغلب قابل اشتعال و انفجار می کند.
می دانیم که "پراکسیدها" در هوای اطراف ما وجود دارند و پیش بینی می شد که احتمالاً "تری اکسیدها" نیز در جو زمین وجود داشته باشند، ولی این موضوع تابحال هرگز به صورت قطعی اثبات نشده بود.
پروفسور "هنریک گروم" (Henrik Grum Kjærgaard) از گروه شیمی دانشگاه کپنهاگ می گوید: این چیزی است که ما اکنون به آن دست یافته ایم.
نوع ترکیباتی که ما کشف کرده ایم از نظر ساختار منحصر به فرد هستند و از آنجایی که آنها بسیار اکسنده هستند، به احتمال زیاد اثرات زيادي به همراه خواهند داشت که ما هنوز آن ها را کشف نکرده ایم.
تری اکسیدهای خاصی که آن ها شناسایی کرده اند ، "هیدروتری اکسید" (Hydrotrioxide) نام دارند و یک گروه کاملا جدید از ترکیبات شیمیایی هستند.
"هیدروتری اکسیدها" به دنبال واکنش بین دو نوع رادیکال یعنی مولکول هایی که دستکم یک الکترون جفت نشده دارند، تشکیل می شوند.
در آزمایش های انجام شده، محققان نشان دادند که "هیدروتری اکسیدها" در طول تجزیه جوی چندین ماده شناخته شده از جمله "ایزوپرن" (isoprene) و "دی متیل سولفید" (dimethyl sulfide) تشکیل می شوند.
"ایزوپرن ها" یکی از رایج ترین ترکیبات آلی هستند که در جو منتشر می شود. این ماده توسط بسياري از گیاهان و حیوانات تولید می شود و پلیمرهای آن جز اصلی لاستیک طبیعی هستند.
این مطالعه نشان می دهد که تقریبا یک درصد از کل "ایزوپرن" آزاد شده در جو به "هیدروتری اکسید" تبدیل می شود.
با این حال، محققان انتظار دارند که تقریبا تمامی ترکیبات شیمیایی موجود در جو به "هیدروتری اکسید" تبدیل شوند و تخمین می زنند که طول عمر آنها از چند دقیقه تا چند ساعت متغیر است. این باعث می شود که آن ها به اندازه کافی پایدار باشند تا با بسياري از ترکیبات جوی دیگر واکنش نشان دهند.
محققان تخمین می زنند که غلظت "هیدروتری اکسیدها" در جو تقریباً ۱۰ میلیون در هر سانتیمتر مکعب باشد.
در مقایسه باید گفت که غلظت رادیکال های OH که یکی از مهم ترین اکسیدان های جو هستند، حدود یک میلیون در هر سانتیمتر مکعب است.
" جینگ چن"(Jing Chen)، دانشجوی دکترا در دپارتمان شیمی و نویسنده دوم این مقاله می گوید:اکنون می توانیم از طریق مشاهده مستقیم نشان دهیم که این ترکیبات در اتمسفر تشکیل می شوند ، به طرز شگفت آوری پایدار هستند و تقریباً از تمامی ترکیبات شیمیایی تشکیل شده اند. اکنون باید تمامی حدس و گمان ها به پایان برسد.
تیم تحقیقاتی ادعا می کند که" هیدروتری اکسیدها" احتمالاً میتوانند به ذرات ریز معلق در هوا، معروف به "آئروسل ها" (aerosols)، نفوذ کنند و خطری برای سلامتی ایجاد کنند و منجر به بیماری های تنفسی و قلبی عروقی شوند.
پروفسور "گروم" می گوید: آن ها به احتمال زیاد وارد ذرات معلق در هوا خواهند شد، و در آنجا ترکیبات جدیدی با اثرات جدید تشکیل می دهند.
به راحتی قابل تصور است که مواد جدیدی که در ذرات معلق در هوا تشکیل می شود در صورت استنشاق مضر هستند. ولی تحقیقات بیشتری برای رسیدگی به این اثرات بالقوه بر سلامتی مورد نیاز است.
به گفته محققان، احتمال زيادي وجود دارد که "هیدروتری اکسیدها" بر تعداد ذرات معلق در هوا نیز تأثیر بگذارند، که به نوبه خود بر آب و هوا تأثیر می گذارد.
یکی از نویسندگان این مقاله توضیح داد:از آنجا که نور خورشید (Sunlight) توسط ذرات معلق در هوا بازتاب و جذب می شود، این موضوع بر تعادل حرارتی زمین تأثیر می گذارد. هنگامی که ذرات معلق در هوا مواد را جذب می کنند، رشد کرده و به تشکیل ابرها کمک می کنند، این موضوع بر آب و هوای زمین نیز تأثیر می گذارد.
محققان امیدوارند که کشف "هیدروتری اکسیدها" به دانشمندان در درک بهتر تأثیر مواد شیمیایی که ما منتشر می کنیم، کمک کند.
"کریستن اچ. مولر" (Kristan H. Møller)، یکی از نویسندگان این مقاله می گوید: بیشتر فعالیت های انسان منجر به انتشار مواد شیمیایی در جو زمین می شود. بنابراین، اگر بخواهیم پیش بینی کنیم که چگونه اعمال مان بر جو زمین در آینده اثر می گذارد، آگاهی از واکنش هایی که ترکیبات شیمیایی جو را تعیین میکنند، اهمیت دارد.
پروفسور "گروم" افزود: این ترکیبات همیشه وجود داشته اند و ما فقط از آن ها اطلاعی نداشتیم. اما اینکه ما اکنون شواهدی داریم که نشان می دهد این ترکیبات برای مدت زمان مشخصی تشکیل شده و باقی می مانند، به این معنا است که می توان تأثیر آنها را به صورت هدفمندتر بررسی کرد و در صورت خطرناک بودن پاسخی برای آن در نظر گرفت.
این مطالعه در مجله "ساینس" (Science) منتشر شده است.
- 10
- 6
