متخصصان پزشکی فضایی مدلی را طراحی کرده اند که با شبیه سازی تأثیر سفرهای فضایی طولانی مدت، امکان پیش بینی وضعیت سلامتی افراد در صورت سفر به فضا را فراهم می کند.
به گزارش ایرنا از پایگاه خبری فیز (phys)، متخصصان پزشکی فضایی دانشگاه ملی استرالیا یک مدل ریاضی طراحی کرده اند که پیش بینی می کند آیا یک فضانورد (Astronaut) میتواند بدون خطر به مریخ سفر کند و مأموریتش را با قدم گذاشتن بر روی سیاره سرخ انجام دهد یا خیر.
تیم پژوهشی دانشگاه ملی استرالیا تأثیر قرارگرفتن طولانی مدت در معرض گرانش صفر را بر روی سیستم قلبی عروقی شبيه سازي کرد تا تعیین کند آیا بدن انسان زمانی که از فضا پیما (Spacecraft) خارج می شود، میتواند نیروهای گرانشی مریخ را که به اندازه روی زمین قوی نیستند، بدون بیهوش شدن یا نیاز به فوریت های پزشکی تحمل کند یا خیر.
این مدل احتمالاً برای ارزیابی تأثیر پروازهای فضایی کوتاه و طولانی مدت بر بدن استفاده می شود و میتواند بعنوان قطعه مهم دیگری از پازل کمک به فرود انسان بر روی مریخ باشد.
به گفته محققان این تیم، سفر به مریخ (Mars) خطرات متعددی دارد؛ ولی بزرگ ترین نگرانی قرارگرفتن طولانی مدت در معرض میکروگرانش (گرانش نزدیک به صفر) است که همراه با قرارگرفتن در معرض تشعشعات مخرب خورشید احتمالاً میتواند تغییراتی بنیادی در بدن ایجاد کند.
سفر به مریخ بین شش تا هفت ماه طول میکشد و به دلیل بی وزنی (در اثر گرانش صفر) احتمالاً باعث تغییر ساختار عروق خونی یا قدرت قلب می شود.
با ظهور آژانس های تجاری فضایی مانند اسپِیس ایکس (Space X) و بلو اریجین (Blue Origin)، فرصت بیشتری برای افراد ثروتمندی که لزوماً سالم نیستند برای سفر به فضا ایجاد شده است؛ بنابراین محققان می خواهند از مدل های ریاضی برای پیش بینی این که آیا کسی برای سفر به مریخ مناسب است یا نه استفاده کنند.
به گفته دانشمندان قرارگرفتن در معرض گرانش صفر به مدت طولانی باعث تنبلی قلب می شود؛ زیرا لازم نیست قلب به شدت کار کند تا برای پمپاژ خون بر جاذبه غلبه کند. بر روی زمین، جاذبه مایعات بدن را به نیمه پایینی بدن انسان می کشد ، به همین دلیل است که برخی افراد در انتهای روز احساس می کنند که پاهایشان ورم کرده است. ولی زمانی که به فضا سفر می کنیم، کشش جاذبه ناپدید می شود؛ یعنی مایعات به نیمه بالایی بدن منتقل می شود و پاسخی را ایجاد می کند که بدن را فریب می دهد و فکر می کند مایعات زيادي در بدن وجود دارد؛ در نتیجه، زیاد به توالت می رویم و مایعات اضافی را دفع می کنیم، احساس تشنگی نمی کنیم و به اندازه کافی نوشیدنی نمی نوشیم؛ یعنی در فضا دچار کم آبی می شویم.
به همین دلیل است که گاهی در اخبار می بینیم که فضانوردان هنگامی که دوباره به زمین برمی گردند، از هوش می روند. این یک اتفاق کاملا رایج در نتیجه سفرهای فضایی است و هرچه مدت بیشتری در فضا باشیم احتمال از هوش رفتن پس از قرارگرفتن در معرض گرانش بیشتر است.
دانشمندان اظهار می کنند: هدف از طراحی این مدل پیش بینی بسیار دقیق این موضوع است که آیا یک فضانورد میتواند بدون این که از هوش برود به مریخ برسد یا خیر. ما معتقدیم که این امر امکان پذیر است.
به گفته محققان، به دلیل تأخیر ارتباطی در انتقال پیام ها میان مریخ و زمین، فضانوردان باید بتوانند بدون دریافت کمک فوری از خدمه پشتیبانی، وظایف خود را انجام دهند. اگر یک فضانورد در اولین قدمی که به خارج از فضاپیما می گذارد، از هوش برود یا در صورت بروز یک فوریت پزشکی، هیچ کس در مریخ نخواهد بود که به او کمک کند؛ به همین دلیل آنها باید کاملا مطمئن باشند که فضانورد برای پرواز مناسب است و می تواند با میدان گرانشی مریخ سازگار شود. آن ها باید بتوانند بطور مؤثر و کارآمد با حداقل پشتیبانی در چند دقیقه اولیه حیاتی عمل کنند.
الگوریتم استفاده شده در این مدل، بر داده هایی مبتنی است که فضانوردان از سفرهای فضایی گذشته از جمله ماموریت های آپولو برای شبيه سازي خطرات ناشی از سفر به مریخ جمع آوری می کنند.
محققان امیدوارند با شبیه سازی تأثیر سفرهای فضایی طولانی مدت بر افراد نسبتاً ناسالم که سابقه بیماری قلبی دارند، قابلیت های این مدل را گسترش دهند. این به محققان تصویری جامع تر از اتفاقی ارائه می کند که در صورت سفر یک فرد عادی (نه فضانورد) به فضا رخ می دهد.
- 16
- 5