پژوهش جدیدی که در «دانشگاه مونترآل» (UdeM) انجام شده، یک سیاره فراخورشیدی عجیب را مورد بررسی قرار داده است که دمای آن به بالای ۲۰۰۰ درجه سلسیوس می رسد.
به گزارش ایسنا به نقل از دیجیتال ترندز، ستاره شناسان «دانشگاه مونترآل» (UdeM) یک سیاره عجیب، پف کرده و سوزان را که در فاصله ۶۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد، بررسی کرده اند و عناصری را در آن دیده اند که معمولا سنگ ها را تشکیل می دهند اما آن قدر داغ هستند که در جو بخار شده اند.
این سیاره که «WASP- ۷۶b» نام دارد، تقریبا به اندازه مشتری است ولی ۱۲ برابر نزدیکتر از فاصله عطارد به خورشید، دور ستاره خود می چرخد. از آنجا که WASP- ۷۶b به ستاره خود بسیار نزدیک است، جو آن تا دمای سوزان ۲۰۰۰ درجه سلسیوس گرم و باعث می شود که سیاره تا شش برابر حجم مشتری پف کند. این دمای بالا به ستاره شناسان فرصت می دهد تا عناصری را مشاهده کنند که معمولاً تشخیص دادن آن ها در جو یک غول گازی دشوار است.
پژوهشگران در بررسی خود، عناصری مانند منیزیم، کلسیم و نیکل را یافتند که معمولا سنگ ها را تشکیل می‌دهند ولی به دلیل دمای بسیار زیاد، این عناصر در واقع به شکل گاز در WASP- ۷۶b وجود دارند. پژوهشگران در مجموع، ۱۱ عنصر را شناسایی کردند؛ از جمله عناصری که تصور می شود در غول های گازی مانند مشتری و زحل وجود دارند ولی غلظت آن ها اندازه گیری نشده است.
«استفان پلتیر» (Stefan Pelletier)، پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: این بدان معناست که با بررسی این سیاره فوق العاده داغ می توانیم اطلاعات جدیدی را در مورد غول های گازی دیگر بیاموزیم. بسیار به ندرت پیش می آید که یک سیاره فراخورشیدی در فاصله صدها سال نوری از زمین بتواند اطلاعاتی را به ما بیاموزد که در غیر اینصورت، به احتمال زیاد غیرممکن است در مورد منظومه شمسی (Solar System) خودمان بدانیم.
یک نظریه ارائه شده براساس داده ها این است که سیاره مورد نظر امکان دارد در مقطعی از تاریخ عمر خود، سیاره کوچک تری را که بیشتر شبیه به عطارد بوده بلعیده باشد. عطارد (Mercury) از ترکیبات فلزی و سیلیکات تشکیل شده است؛ برخلاف غول های گازی که از هلیوم و هیدروژن تشکیل شده اند.
یک یافته جالب دیگر در این پژوهش، کشف اکسید وانادیم در یک سیاره فراخورشیدی برای اولین بار بود. اکسید وانادیم، ترکیبی است که میتواند تأثیر قابل توجهی را بر جو سیارات فراخورشیدی داشته باشد.
پلتیر گفت: این مولکول بسیار مورد توجه ستاره شناسان است زیرا میتواند تأثیر زيادي را بر ساختار جوی سیارات غول پیکر داغ داشته باشد. این مولکول، نقشی مشابه لایه ازون دارد که در گرم کردن جو فوقانی زمین بسیار کارآمد است.
این پژوهش، در مجله «نیچر» (Nature) به چاپ رسید.
- 18
- 4
