به گزارش ایسنا به نقل از سی ان ان، پژهشگران از مجموعه تلسکوپ های بزرگ «آرایه میلی متری بزرگ آتاکاما» یا« آلما» (ALMA) در شیلی برای رصد منظومه «PDS ۷۰» استفاده کردند که در فاصله ۳۷۰ سال نوری از ما در صورت فلکی« قنطورس» (Centaurus) قرار دارد.
دو سیاره مشتری مانند موسوم به «PDS ۷۰b» و «PDS ۷۰c» در حال حاضر به دور ستاره خود می چرخند. ستاره شناسان، ابری از زباله را نیز در مسیر مداری PDS ۷۰b مشاهده کردند که شاید نشان دهنده عناصر سازنده یک سیاره جدید باشد که بطور فعال در حال شکل گیری است.
دانشمندان بر این باورند که تصویر مستقیم آن ها شاید قوی ترین شواهد تا به امروز باشد که نشان می دهد دو سیاره فراخورشیدی میتوانند دقیقا مدار مشابهی داشته باشند.
«اولگا بالسالوبر روزا» (Olga Balsalobre- Ruza) دانشجوی مقطع فوق دکتری اخترفیزیک در «مرکز اخترزیست شناسی مادرید» (CAB) و پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: دو دهه پیش به صورت تئوری پیش بینی شد که دو سیاره با جرم مشابه ممکن است مدار مشابهی را به دور ستاره خود داشته باشند. این جفت سیاره ای به اصطلاح «تروجان» (Trojan) یا «سیارات هم مدار» (co- orbital planets) نامیده می شوند. ما برای نخستین بار، شواهدی را به نفع آن ایده پیدا کرده ایم.
تروجان ها اجرام سنگی هستند که در مداری مشابه سیارات قرار دارند. این پدیده ها در سراسر منظومه شمسی ما رایج هستند؛ از جمله یک جفت که در مدار زمین هستند و بیش از ۱۲ هزار سیارک تروجان که در مدار مشتری به دور خورشید حرکت می کنند. مأموریت«لوسی» (Lucy) ناسا که در اکتبر ۲۰۲۱ پرتاب شد، اولین ماموریتی خواهد بود که این سیارک (Asteroid) های دیده نشده را از نزدیک مطالعه می کند.
شواهد در مورد تروجان های فراتر از منظومه شمسی ما تا به حال بسیار اندک بوده اند. «خورخه لیلو باکس» (Jorge Lillo- Box) پژوهشگر مرکز اخترزیست شناسی مادرید و از پژوهشگران این پروژه گفت: «اگزوتروجان ها» (Exotrojans) که سیاره های تروجان بیرون از منظومه شمسی هستند، تاکنون مانند تک شاخ ها بوده اند؛ یعنی از نظر تئوری وجود دارند ولی هیچ کس آن ها را شناسایی نکرده است.
تروجان ها معمولا در نقاط لاگرانژی یا دو ناحیه گسترده در مدار سیاره یافت میشوند که در آن جا نیروی گرانشی ستاره و سیاره می توانند مواد را به دام بیندازند.
«ایتزیار دی گرگوریو مونسالوو» (Itziar De Gregorio- Monsalvo) رئیس دفتر علوم «رصدخانه جنوبی اروپا» در شیلی گفت: این کشف باعث شده است که پژوهشگران در مورد چگونگی شکل گیری و تکامل تروجان ها و این که چه تعداد از آنها ممکن است در سایر منظومه های سیاره ای وجود داشته باشند، سوال کنند.
به منظور تأیید کردن کشف یک تروجان واقعی، پژوهشگران باید تا سال ۲۰۲۶ صبر کنند تا بتوانند آرایه آلما را برای مشاهده میزان پیشرفت PDS ۷۰b و ابر زباله در دوره طولانی مداری خود به دور ستاره بکار ببرند.
این پژوهش، در مجله «Astronomy& Astrophysics» به چاپ رسید.
- 16
- 5