به گزارش ایسنا به نقل از نانوورک، یک پژوهش جدید یک فرآیند حیاتی را آشکار کرده است که در ایجاد یک نوع سنگ منحصربه فرد ماه نقش دارد. این کشف جدید، ترکیب مشخص و حضور این سنگ را در سطح ماه توضیح می دهد و رازی را آشکار می کند که دانشمندان مدت ها به دنبال پاسخ آن بودند.
این پژوهش که توسط یک گروه بین المللی از دانشمندان به سرپرستی «دانشگاه بریستول» (University of Bristol) در بریتانیا و «دانشگاه مونستر» (University of Münster) در آلمان انجام شده است ، یک مرحله کلیدی را در پیدایش این ماگماهای متمایز نشان می دهد. این مرحله کلیدی، ترکیبی از بررسی های آزمایشگاهی در دمای بالا با استفاده از سنگ های مذاب، همراه با تحلیل های ایزوتوپی پیچیده نمونه های قمری است و یک واکنش حیاتی را شناسایی می کند که ترکیب آن ها را تحت کنترل دارد.
این واکنش حدود سه و نیم میلیارد سال پیش در اعماق ماه رخ داد که شامل تبادل عنصر آهن موجود در ماگما با عنصر منیزیم در سنگ های اطراف بود و ویژگی های شیمیایی و فیزیکی ذوب شدن را تغییر داد.
«تیم الیوت» (Tim Elliott) استاد علوم زمین در دانشگاه بریستول و از پژوهشگران این پروژه گفت: منشاء سنگ های آتشفشانی قمری یک داستان جذاب است و فروریختن یک توده کریستالی ناپایدار در مقیاس سیاره ای را تعریف می کند که از سرد شدن یک ماده اولیه ایجاد شده است. اقیانوس ماگما یک محور برای محدود کردن این داستان است که وجود یک نوع ماگمای منحصربه فرد را در ماه نشان می دهد اما توضیح دادن این که چگونه چنین ماگماهایی توانسته اند به سطح بیایند تا ماموریت های فضایی از آنها نمونه برداری کنند، همیشه یک مشکل دردسرساز بوده است. خیلی خوب است که اکنون این مشکل را حل کرده ایم.
غلظت بالای عنصر تیتانیوم در بخش هایی از سطح ماه، از زمان ماموریت های «آپولو» (Apollo) در دهه های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ شناخته شده است که نمونه های گدازه ای جامد و باستانی را با موفقیت از ماه به زمین آوردند. نقشه برداری های جدیدتر توسط ماهواره های در حال چرخش نشان می دهند این ماگماها که به «بازالت های پر از تیتانیوم» معروف هستند، به صورت گسترده روی سطح ماه قرار دارند.
دکتر «مارتین کلاور» (Martijn Klaver) پژوهشگر مؤسسه کانی شناسی دانشگاه مونستر و از اعضای این پروژه گفت: مدل ها تاکنون قادر به بازسازی ترکیبات ماگمایی نبوده اند که با ویژگی های شیمیایی و فیزیکی ضروری بازالت های پر از تیتانیوم مطابقت داشته باشند. توضیح دادن چگالی کم آن ها که باعث فوران در حدود سه و نیم میلیارد سال پیش شده، همیشه بسیار دشوار بوده است.
این گروه پژوهشی موفق شدند بازالت های پر از تیتانیوم را در فرآیند آزمایشگاهی و با استفاده از آزمایش های دمای بالا تقلید کنند. بررسی های صورت گرفته روی بازالت های پر از تیتانیوم، یک ترکیب ایزوتوپی متمایز را نشان داد که نشانه ای را از واکنش های بازتولیدشده در آزمایش ها ارائه می دهد.
هر دو نتیجه به وضوح نشان می‌دهند که واکنش مذاب- جامد برای درک کردن روند تشکیل شدن این ماگماهای منحصربه فرد ضروری است.
این پژوهش در مجله «Nature Geoscience» به چاپ رسید.
- 10
- 3
