۲۰ ژوئیه؛ سالگرد گامی کوچک اما بزرگ

به گزارش ایسنا، "آپولو ۱۱" ( Apollo 11) ماموریتی ازمأموریت‌های پروژه آپولو است که منجر به فرود نخستین انسان بر روی کره ماه شد. در طی این ماموریت که توسط  "سازمان فضایی آمریکا" (ناسا) سازماندهی شده بود، "نیل آرمسترانگ" (Neil Armstrong) و "باز آلدرین"(Buzz Aldrin) در ۲۰ ژوئیه ۱۹۶۹، ساعت ۲۰:۱۸ جهانی بر کره ماه فرود آمدند.

حدود ۶ ساعت بعد، آرمسترانگ در ۲۱ ژوئیه ساعت ۲:۵۶ جهانی بر ماه گام نهاد. 

فضانورد سوم این ماموریت "مایکل کالینز" (Michael Collins)، به تنهایی در مدار ماه باقی‌ماند تا ۱۵ ساعت دیگر دو فضانورد دیگر به او ملحق شدند. پس از ۸ روز زندگی در فضا، هر سه فضانورد به زمین بازگشتند.

این فضاپیما از مرکز فضایی کندی واقع در جزیره مریت، فلوریدا در ۱۶ ژوئیه به سمت کره ماه پرتاب شد. این ماموریت پنجمین ماموریت حامل انسان آپولو بود. آپولو ۱۱ از سه بخش تشکیل می‌شد؛ بخش اول گردونه فرماندهی کلمبیا که با سه فضانورد بر زمین فرود آمد. گردونه سرویس که شامل نیروی محرک، برق، اکسیژن و آب می‌شد. گردونه ماه‌نشین عقاب که همراه آرمسترانگ و آلدرین بر ماه فرود آمد.

آپولو ۱۱ جلوی موشک "ساترن ۵" (Saturn 5) نصب شده بود و پس از فرار از جاذبه زمین به همراه فضانوردان از موشک جدا شد و سه روز برای ورود به مدار ماه در راه بود. پس از ورود به مدار ماه، آرمسترانگ و آلدرین به ماه‌نشین نقل مکان کردند و در دریای آسایش فرود آمدند.

دریای آسایش نام یکی از دریاوارهای کره ماه است. این دریاوار در حوضه آسایش در سطح ماه واقع شده‌است. مواد درون این دریاوار از بازالت مربوط به سنین میانی تا جوان در دوره رگباری بالا تشکیل شده ‌است. دریای آسایش نسبت به بقیه سطح ماه رنگی آبی‌فام‌تر دارد. هنگامی که عکس‌های متعدد از آن بخش پردازش و واضح شود، این رنگ در آن‌ها دیده می‌شود. رنگ آبی‌تر این دریاوار را به خاطر وجود فلز بیشتر در خاک و سنگ بازالتی آن دانسته‌اند.

فضانوردان در مجموع حدود ۲ ساعت در ماه پیاده‌روی کردند. آن‌ها پس از بلندشدن از کره ماه به گردونه فرماندهی که کالینز در آن قرار داشت، ملحق شدند و ماه‌نشین را در فضا رها کردند. سرانجام آپولو ۱۱ در ۲۴ ژوئیه به زمین بازگشت و در اقیانوس آرام فرود آمد. هنگامی که آرمسترانگ از فضاپیما پایین آمد و بر ماه گام نهاد، فیلمش به صورت زنده در تلویزیون‌های سراسر جهان پخش شد.

آرمسترانگ پس از گام نهادن در ماه جمله‌ای بسیار معروف به زبان می‌آورد: «این گامی کوچک برای یک انسان و جهشی بزرگ برای بشریت است.» آپولو ۱۱ آرمان ملی "جان اف. کندی"، رئیس جمهور آمریکا در سال ۱۹۶۱ را برآورده کرد.

نیل آرمسترانگ و باز آلدرین توانستند در ۲۰ ژوئیه ۱۹۶۹ به عنوان اولین انسان‌ها بر روی کره ماه فرود بیایند و در آن قدم بزنند. با این مأموریت، راه برای فتح کره ماه توسط سایر سفینه‌ها باز شد. آپولو ۱۱ در ساعت ۱۳:۳۲:۰۰ شانزدهم ژوئیه ۱۹۶۹ از پایگاه فضایی کندی واقع در فلوریدا توسط موشک ساترن ۵ به فضا پرتاب شد. چهار روز بعد در ساعت ۲۰:۱۷:۴۰ سفینه بر روی ماه نشست. اما به محض آن‌که آپولو ۱۱ روی سطح ماه فرود آمد، قبل از همه چیز، فضانوردها سفینه را آماده ترک ماه کردند، زیرا برای آن‌ها مشخص نبود که چه اتفاقی ممکن بود در آن‌جا رخ بدهد.

هدف فضاپیمای آپولو ۱۱، فرود بر نقطه‌ای خاص و ایمن از ماه بود. سه دقیقه مانده به فرود روی ماه، سفینه به درون چاله‌های فضایی افتاد و مثل توپ در فضا رها بود و به سرعت به سوی ماه می‌رفت. زنگ‌های خطر به صدا درآمده بودند و کامپیوترها مدام هشدار می‌دادند که نمی‌توانند این همه اطلاعات را پردازش کنند. سوخت سفینه هم تقریباً داشت تمام می‌شد.

آرمسترانگ با نگاه به سطح ماه دریافت که آن‌ها مستقیم به سوی تخته‌سنگ‌ها می‌روند. اگر فضانوردان کاری نمی‌کردند، مسافرت‌شان با یک انفجار بزرگ به پایان می‌رسید. وی هدایت سفینه را از دست کامپیوتر خارج کرد و خودش هدایت سفینه را بر عهده گرفت. مسیر سفینه را عوض کرد، ولی فضایی که او برای فرود برگزیده بود، کاملاً از تخته‌سنگ بود. آرمسترانگ آخرین شانس خود را امتحان کرد و برای آخرین بار مسیر سفینه را عوض کرد. سرانجام فضایی صاف پدیدار شد. در کمتر از ۳۰ ثانیه مانده به فرود بر ماه، سفینه را خاموش کرد تا خودش فرود بیاید.

در تاریخ ۲۰ ژوئیه ۱۹۶۹، اولین فضاپیمای انسان در ساعت ۲۰:۱۷:۳۹ بر روی ماه فرود آمد. پایه‌های فضاپیما، ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر در ماه فرو رفت. فضانوردان نیز تمام امکانات رفتن از ماه را آماده کردند تا اگر اتفاقی افتاد، به سرعت از ماه دور شوند. بامداد فردای آن روز، یعنی ۲۱ ژوئیه، در ساعت ۰۲:۵۶:۱۵، آرمسترانگ به‌عنوان فرمانده تیم، اولین کسی بود که از سفینه پیاده شد و بلافاصله به ضبط تصاویر پیاده شدن خود - درواقع جای پایش - در ماه مشغول شد.

به‌گفته ناسا، ردپای آرمسترانگ تا مدت‌ها بر سطح ماه باقی خواهد ماند. چرا که در سطح ماه هیچ بادی نمی‌وزد (به دلیل فقدان اتمسفر)، آبی جریان ندارد و فعالیت آتشفشانی به وقوع نمی‌پیوندد. پس از آن "آلدرین" قدم به ماه گذاشت و آن دو مقداری از خاک و سنگ‌های موجود در سطح ماه (حدود ۲۲ کیلوگرم) را به عنوان نمونه، برای آوردن به زمین برداشتند.

فضاپیمای آپولو ۱۱ از دو بخش تشکیل شده بود:

گردونه فرماندهی «کلمبیا» که قرار بود در مداری دور ماه گردش کند. "مایکل کالینز" مسؤولیت هدایت این بخش را به عهده داشت و در طول ماموریت در مدار ماه باقی‌ماند. گردونه ماه‌نشین «عقاب» که شامل کپسول ماه‌نشین و سخت‌افزار مخصوص فرود روی ماه بود. نیل آرمسترانگ و باز آلدرین با این بخش روی ماه فرود آمدند.

دو فضانورد به علت عدم شناخت و محدودیت‌هایی که داشتند، همان روز ساعت ۱۷:۵۴:۰۱ سطح ماه را ترک کرده، پس از اتصال مجدد به بخش فرمان «کلمبیا» به سمت زمین برگشتند.

فضانوردان در مجموع حدود ۲۱ ساعت و نیم روی سطح ماه بودند. آزمایش‌هایی که بعداً روی نمونه سنگ‌های آورده شده انجام شد، نشان داد که این سنگ‌ها عمری بیش از ۷٫۳ میلیارد سال زمینی دارند. فضانوردان علاوه بر جمع‌آوری خاک و سنگ از سطح کره ماه، آزمایش‌هایی را نیز انجام دادند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

آزمایش‌های مقاومت مصالح، برای شناخت بیشتر خصوصیات فیزیکی مواد سطح کره ماه

آزمایش‌های زلزله‌نگاری برای بررسی اعماق سطح کره ماه

تعیین فاصله میان ماه و زمین با کمک لیزر

آزمایش‌هایی روی گرد و غبار سطح ماه

این ماموریت در واقع پاسخی به دستاورد شوروی برای ارسال اولین انسان به مدار زمین یعنی "یوری گاگارین"(Yuri Gagarin) بود.