آشنایی با چگونگی کشف آتش و اثرات آن

کشف آتش توسط انسانهای اولیه از مهمترین اکتشافات درتاریخ بشر بشمار می آید

کشف آتش

تسلط انسان بر آتش در زندگی او به عنوان یک نقطهٔ عطف به شمار می رود. انسانها پیش از این که آتش را کشف کنند از ریشه ، برگ ها، تخم پرندگان و میوه های درختان استفاده می کردند درحالیکه پس از کشف آن از غذاهای گوشتی هم استفاده کردند. بدین دلیل که انسان با استفاده از این قابلیت، قادر به پخت خوراکش بود؛ همچنین میتوانست خودش را گرم کند و از این طریق از آن محافظت کند. انسانها برای گرم کردن خود، روشنایی و پخت گوشت از آتش استفاده می کردند و با گذشت چند وقت از اتش برای ساختن ظروف سفالی( گلی) بهره گرفتند. گروه هاى انسانى با کشف آتش، گسترش بیشترى در روى کره زمین پیدا کردند و با مهاجرت از مناطق گرم به سرزمین هاى معتدل و سرد کوچ کردند. کاربرد آتش اینست که به انسان در رهائى از اسارت محیط طبیعى و فرار از سرما کمک میکند. انسان در شب ها با استفاده از روشنائى آتش بر مناطق بیشترى تسلط پیدا کرد و به این طریق حیوانات وحشى و خشن از اطراف او می گریختند. داستان های مختلفی درباره کشف آتش در افسانه ها وجود دارد ، که عبارتند از:

>> طبق اساطیر یونان، آتش توسط پرومتئوس از خدایان دزدیده شده و بعد از آن به دست انسان رسیده است.

>> حیوانی مانند گرگ، دارکوب یا کایوت برطبق گفته بعضی از فرهنگ های بومی آمریکا پس از این که آتش را از یک موجود شیطانی دزدید، آنرا به انسان داد.

>> پسر جوانی با نام اولوفات در افسانه های جزایر کارولین در اقیانوس آرام، باعث شد که یک پرنده در منقارش آتش را بگیرد و از بهشت به سمت زمین بیاورد.

تاریخچه کشف آتش

طبق شواهد موجود در بیش از یک تا یک و نیم میلیون سال قبل ، آتش درطی آفریقای جنوبی کشف شد درحالیکه در اسرائیل، حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار سال قبل، آتش به وجود آمد ولی بخاطر فضای باز مناطق اسرائیل، احتمال دارد که آتش ها در اثر صاعقه به وجود آمده باشند. به این طریق که صاعقه ای باعث شد که آتش بوجود آید و انسان ها تا پیش از این که آتش خاموش شود با استفاده از یک تکه چوب یا برگ های خشک، آن را به جای دیگری منتقل می کردند و به همین طريق مانع خاموش شدن این آتش شدند. بقایای آتشی که حدود یک میلیون سال پیش افروخته شده بود در سال ۲۰۱۲ پیدا شد. گونه ای از انسانها این آتش را در غار واندرورک در آفریقای جنوبی بوجود آوردند ولی حدود ۴۰۰ هزار سال پیش ، نخستین مدارک از وجود یک نظام پخت و پز غذا شامل آتش، آتشدان و اجاق ایجاد شد.

انسانها قبل از کشف آتش از میوه های درختان و تخم پرندگان بعنوان غذا استفاده می کردند

چگونگی روشن کردن آتش توسط انسان های اولیه

هنوز هم اطلاعات معتبری درخصوص نحوه ی موفقیت انسان های اولیه برای روشن نمودن آتش و استفاده از آن دردسترس نیست و فقط با نگاه کردن به زندگی اجداد ما در زمان گذشته و طبق شواهد و آثار میتوان حدس هایی را زد.

ازآنجایی که آتش در اثر برخورد صاعقه ها به درختان بوجود آمد؛ احتمالا انسانها پیش از اطلاع از روش روشن کردن آتش، نحوه به کار بردن و استفاده از آنرا می دانستند. آن ها برای پیشگیری از خاموش شدن این شعله سوزان در تلاش بودند تا نحوه روشن کردن آنرا پیدا کنند تا این که متوجه شدند که برای درست کردن آتش، باید یک چوب را روی چوب دیگر بسایند و از این طریق گرما را بوجود آورند. همچنین جرقه درصورتی بوجود می آمد که دو سنگ( سنگ چخماق) با هم برخورد کنند و به این ترتیب، آتش در اثر چوب و برگ های خشک شده بوجود می آمد. بسیاری از مردم در زمان های قدیم، آتش دائمی داشتند و تا چندین مدت، آنرا روشن نگه می داشتند. ایرانی ها، رومی ها، یونانی ها و مصری ها مانند آزتک ها در مکزیک، آتش را در معابدشان نگهداری می کردند. روش های ابتدایی روشن کردن آتش در زمان قدیم به شرح زیر بود:

سرخپوستان قبایل مخصوصی در آلاسکا با استفاده از گوگرد، آتش را روشن می کردند و به این صورت که با گوگرد اندود کردن دو سنگ و بهم زدن آنها گوگرد آتش می گیرد و در بین برگ های خشک شده و چوب ها، این سنگ ها را قرار میدهند و در نتیجه آتش به وجود می آید. سائیدن دو قطعه چوب به یکدیگر، روش به وجود آوردن آتش توسط سرخپوستان آمریکایی بود.

با برخورد یک تکه سفال شکسته به چوب خیزران( پوست چوب خیزران بسیار سخت است و خاصیتی شبیه به سنگ چخماق را دارد) آتش در دو کشور چین و هندوستان به وجود آمد. اسکیموها برای درست کردن آتش، یک تکه کوارتز را به آهن تماس می دادند. یونانی های باستان و رومی ها با قرار دادن نوعی عدسی به نام شیشه سوزان دربرابر اشعه خورشید، آنرا بر روی چوب های خشک متمرکز می کردند. بعد از متمرکز شدن اشعه حرارتی حاصل از آن، چوب ها آتش می گرفت.

تاثیرات کشف آتش

در پی هزاران اختراع و اکتشاف دیگر، آتش بوجود آمد و موجب نجات نسل انسان از انقراض شد.

- تأثير کشف آتش در مسکن:

با پیدایش آتش، انسانها توانستند از مناطق گرمسیر به مناطق خنک و سرد سفر کنند. انسان از محدودیت خودش رهایی پیدا کرد و توانست برای زندگی کردن ، اماکن بهتری را پیدا کند. همچنین گلی که از خاک بدست می آمد با استفاده از آتش، محکم و استوار شد و بشر از این تبدیل توانست خانه و مسکن بسازد.

با کشف آتش گروه‌هاى انسانى در روى کره زمين گسترش بيشترى پيدا کردند

- تأثير کشف آتش در امنیت:

کشف آتش در افزایش امنیت انسان، تاثیر بسزایی داشت که از آنها میتوان به رهایی از تاریکی شب، پیدایش وسیله ای برای گرم کردن، ساخت وسایل مختلف دفاعی و شکاری اشاره کرد.

- تأثير کشف آتش در ابزار و وسایل:

آتش در تغيير صورت و کیفیت مواد وسیله ای ضروری و اساسی است. تبدیل ساخته های گلی به سفالی، باعث شد تا زمینه ی صنایع جدیدی که به فلزات نیاز داشت، فراهم گردد. ابتدا فلزاتی مانند مس و قلع را ذوب کردند و بعد از آن موفق به کشف آهن شدند و با استفاده از آتش، آن را ذوب کردند. یکی از بزرگ ترين اثرات آتش بر زندگی بشر از ابتدا تا کنون، استفاده از فلزات در وسایل و ابزارآلات بوده است.

آتش در ایران باستان

آتش در ایران باستان و در آئین مزدیسنی به عنوان یکی از عناصر چهارگانه ی مقدس شناخته می شود که در آتشکده ها با آئین و مراسم خاصی از آن نگهداری می شود. هوشنگ بنا بر روایاتی( شاهنامه و سایر منابع) از پادشاهان پیشدادی به شمار می رود. او ناگهان در یک روز کوهستانی، ماری سیاهی را دید و پاره سنگی را به سمتش پرتاب کرد. جرقه ای در اثر برخورد آن با سنگی دیگر بوجود آمد و آتش ایجاد شد. هوشنگ به همراهان خود این طور گفت که این جرقه فروغی ایزدی است و باید از آن پرستاری کرد.

آتش در فرهنگ ایران باستان، مردمان پاک را نمی سوزاند و برای سنجش راست از دروغ، داوری با آتش، نشات گرفته از همین باور می باشد. چنان که برای آزمون پاکی در داستان سیاوش، او باید از آتش عبور میکرد. طبق نوشته ی هرودوت، ایرانیان به چشم یک ایزد به آتش نگاه می کنند و هرگز آن را الوده نمی کنند. نقش آتش در ایران باستان به معنی حضور آتشدان در سنگ نگاره های آرامگاه داریوش و در نگاره های تخت جمشید و بر روی سکه ها بود.

کشف آتش کشفیست که نسل انسان را از انقراض نجات داده است

گردآوری: بخش علمی سرپوش