بارندگی چه نقشی در افزایش فوران آتشفشان‌ها دارد؟

بررسی جدید پژوهشگران فرانسوی و آمریکایی نشان می دهد که بارندگی میتواند نقش مهمی در فوران آتشفشان ها داشته باشد.

به گزارش ایسنا به نقل از نیو ساینتیست، تغییرات آب و هوایی میتوانند بارندگی شدیدتر را در بیشتر آتشفشان های فعال زمینی بهمراه داشته باشند. بارندگی پیشتر بعنوان یک عامل خطر برای فوران آتشفشان ها و رانش گِل و لای شناخته شده است.

سوابق زمین شناسی پر از آتشفشان هایی است که آب و هوای زمین را با بیرون دادن گازها و دوده ها تغییر می دهند؛ مانند فوران "کوه تامبورا" (Mount Tambora) در سال ۱۸۱۵ که سال ۱۸۱۶ را به سال بدون تابستان تبدیل کرد. به نظر می رسد که این رابطه به دو صورت پیش می رود؛ ذوب شدن یخچال های طبیعی، بالا رفتن سطح دریا و بارندگی میتوانند بر فعالیت های آتشفشانی تأثیر بگذارند.

"جیمی فارکوهارسون" (Jamie Farquharson)، پژوهشگر "دانشگاه استراسبورگ" (Unistra) فرانسه و "فالک آملونگ" (Falk Amelung)، پژوهشگر دانشگاه میامی (UMiami) آمریکا در پژوهش جدیدی به بررسی این موضوع پرداخته اند که چه تعداد از حدود ۱۲۰۰ آتشفشان فعال زمینی امکان دارد به دلیل تغییرات آب و هوایی، با میزان بارندگی بیشتری روبرو شوند.

آن ها ۹ مدل آب و هوایی مختلف را تحت شرایط انتشار گازهای گلخانه ای متوسط به بالا بررسی کردند که مربوط به گرم شدن تا سال ۲۱۰۰ است. سپس، آن ها به بررسی جایی پرداختند که حداقل هفت مدل از ۹ مدل با آن سازگار بودند.

آن ها دریافتند که تحت شراط انتشار بالا، ۷۱۶ آتشفشان شاهد افزایش بارندگی خواهند بود؛ از جمله منطقه موسوم به "حلقه آتش" (Ring of Fire) در ناحیه اقیانوس آرام، "سیستم کافت آفریقا" (African Rift system) و بعضی زنجیره های آتشفشانی قطب جنوب و اقیانوس آرام. ۵۰۶ آتشفشان نیز در شرایط انتشار متوسط قرار داشتند.

در هر دو شرایط، حدود ۱۰۰ آتشفشان تا سال ۲۱۰۰ شاهد کاهش بارندگی شدید خواهند بود. همچنین در هر شرایطی، چند صد آتشفشان وجود داشت که به اندازه کافی مطابقت نداشتند تا بتوان در مورد آن ها تصمیم گیری کرد.

همچنین پژوهشگران، چندین دهه گزارش "برنامه جهانی آتشفشان اسمیتسونین" (Smithsonian Global Volcanism Program) را تجزیه و تحلیل کردند که فعالیت های آتشفشانی را فهرست بندی می کند. آن ها دریافتند که بارش شدید باران، در فوران یا خطرات دیگری مانند رانش گِل و لای نقش داشته است که حداقل در مورد ۱۷۴ آتشفشان، از جمله "کوه وزوویوس" (Mount Vesuvius) در ایتالیا،" کوه سنت هلن" (Mount St. Helens) در واشنگتن و آتشفشان "رونتادور" (Reventador) در اکوادور صدق می کند. به گفته پژوهشگران، همگی این آتش فشان ها با گرم شدن هوا، باران شدیدتری را تجربه خواهند کرد.

"توماس اوبری" (Thomas Aubry)، پژوهشگر "دانشگاه کمبریج" (University of Cambridge) گفت: این موضوع نشان می دهد که بارندگی چقدر برای خطرات آتشفشانی مهم است.

"بیل مک گوایر" (Bill McGuire)، پژوهشگر "کالج دانشگاهی لندن" (UCL) گفت: از آنجا که آب سرد به گنبدهای گدازه ای نفوذ می کند و بخار می شود یا به پوسیدن ساختار داخلی آتشفشان به مرور زمان می انجامد، بارندگی شدید می تواند باعث فوران شود.

همچنین، باران های شدید میتوانند به رانش خاکستر آتشفشانی به نام "لاهار" (Lahar) منجر شوند که مرگبارترین خطر آتشفشانی است. فارکوهارسون گفت: آتشفشان ها معمولاً محیط های بسیار شکننده ای هستند.

اوبری اظهار‌کرد: شرایطی که در آن افزایش بارندگی باعث فوران یا لاهار می شود، پیچیده است و امکان دارد که از یک آتشفشان تا آتشفشان دیگر تغییر زيادي را پشت سر بگذارد. این پژوهش نشان می دهد که بارندگی باید به عنوان بخشی از نظارت بر خطرات آتشفشانی در نظر گرفته شود. داده های هواشناسی معمولا توسط ناظران بسیاری از آتشفشان ها در نظر گرفته نمی شود.

این پژوهش، در مجله "Royal Society Open Science" به چاپ رسید.