بزرگ ترین گروه بی مهرگان، بندپایان نامیده می شود.
تا کنون حدود یک میلیون گونه از جانداران در این گروه جای گرفته اند که معادل ۸۰ درصد کل جانوران می باشد. از این رو می توان گفت بندپایان جانورانی هستند که در همه زیستگاه ها دیده می شوند.
همان طور که از نام این جانوران مشخص است، بدنی بند بند دارند که به هر قطعه آن یک زائده متصل است. این زوائد در انواع مختلف بندپایان به جاندار کمک می کند تا حرکت کند، از خود دفاع کند، تنفس کند و غذای خود را به دست آورد.
ویژگی بارز بندپایان، اسکلت خارجی آن هاست. اسکلتی از جنس نوعی پلی ساکارید به نام کیتین که بسیار محکم می باشد.
این ساختار اسکلتی، محافظ جاندار است. از یک طرف از اندام های داخلی بدن محافظت کرده و مانع تبخیر آب بدن می شود و از طرف دیگر جانور را در برابر شکارچیان حفظ می کند.
پوست اندازی بخشی از زندگی یک بندپا است. اسکلت خارجی جاندار یک بافت غیر زنده است و با رشد جاندار بزرگ تر نمی شود. از این رو بندپایان مجبورند بعد از مدتی طی فرآیندی به نام پوست اندازی، اسکلت قدیمی خود را دور بیندارند و پوششی جدید وبزرگ تر برای خود بسازند.
گردش خون بندپایان چگونه است؟
در ساختار بدنی این جاندارن دستگاه گردش خون باز وجود دارد. رگ پشتی دستگاه گردش خون در بخشی از بدن حجیم شده و قلب بندپا را می سازد.
تنفس بندپایان چگونه است؟
در بندپایان سه روش تنفسی دیده می شود:
۱-نای
۲-شش های کتابی
۳-آبشش
شش های کتابی و نای اشکالی از اندام تنفسی هستند که در بندپایان ساکن خشکی دیده می شوند. نای در بندپایان لوله ای است که به منافذ تنفسی سطح بدن متصل است و به صورت انشعاباتی ظریف در داخل بدن ادامه می یابد. آبشش نیز اندام تنفسی بندپایان آبزی است.
رده بندی بندپایان:
بندپایان بر اساس زائده های بدن یعنی تعداد پاها به ۴ گروه زیر تقسیم می شوند:
۱-حشرات
۲-عنکبوتیان
۳-سخت پوستان
۴-هزارپایان
حشرات کدام اند؟
حشرات فراوان ترین گروه بندپایان می باشند که جثه ای کوچک شامل سه قسمت سر، سینه و شکم دارند. بندپایانی که ۶ پا داشته باشند معمولا در این گروه جای می گیرند.
شاخک، دو جفت بال و آرواره های دهانی از دیگر ویژگی های حشرات است.
عنکبوتیان کدام اند؟
معمولا جاندارانی که ۸ پا داشته باشند در گروه عنکبوتیان قرار می گیرند. این جانداران بندپایانی هستند که بدنی دو قسمتی شامل سرسینه و شکم دارند و اغلب گوشتخوارند. نیش زهری ویژگی بارز عنکبوتیان است.
سخت پوستان کدام اند؟
معمولا جاندارانی که ۱۰ پا داشته باشند در گروه سخت پوستان دسته بندی می شوند. این جاندران بندپایانی هستند که پوشش سختی دارند. به جز خرخاکی همگی سخت پوستان درآب زندگی می کنند.
از نظر ساختار بدنی به دو دسته تقسیم می شوند: برخی دو قسمتی اند وتنها سر و سینه دارند و برخی سه قسمتی اند و از سر و سینه و شکم تشکیل شده اند.
هزارپایان کدام اند؟
معمولا جاندارانی که بیش از ۱۰ پا داشته باشند در گروه هزارپایان قرار می گیرند. این جانداران کمیاب ترین گروه بندپایان هستند و در ظاهر یک سر و تنه ای کشیده و بند بند دارند که پاهای بسیاری به بند ها متصل است.
هزارپایان به نوبه خود به دو گروه زیر تقسیم می شوند:
۱-صدپاها
صدپا جانداری با بیش از ۱۰ پا است که به هر بند بدنش یک جفت پای بلند متصل است و گوشتخوارند.
۲-هزارپاها
هزارپا جانداری با بیش از ۱۰ پا است که به هر بند بندش دو جفت پای کوتاه متصل است و گیاه خوارند.
- 28
- 8