ریزپلاستیک ها (microplastics)، قطعات پلاستیکی کوچکی به قطر کمتر از ۵ میلیمتر هستند که در ظروف یکبار مصرف، کیسه های و مواد پلاستیکی، لوازم آرایشی و بهداشتی وجود دارند.
ریزپلاستیک ها حاوی مواد سمی مانند فلزات سنگین و فتالات هستند که از طریق سیستم فاضلاب یا مراکز دفن زباله، وارد اقیانوس ها و دریاها شده و حیات ماهیان و سایر موجودات دریایی از جمله مرجان ها را تهدید می کنند. ماهی های کوچک، ریزپلاستیک ها را به عنوان منبع غذایی می خورند و پیش از رسیدن به سن بلوغ، در اثر گرسنگی می میرند.
حتی بزرگترین موجودات دریایی نیز در برابر قطعات پلاستیک های شناور در آب های اقیانوس های جهان، آسیب پذیر هستند. مطالعه صورت گرفته توسط محققان ایتالیایی نشان می دهد، نهنگ ها و کوسه نهنگ ها (whale shark)، مقادیر هشدار دهنده ای از ریزپلاستیک ها را می بلعند.
آلودگی ریزپلاستیک ها در هوا و زمین
درحالیکه تاکنون، تحقیقات زیادی در حوزه آلودگی ریزپلاستیکی در دریاها و اقیانوس ها انجام شده است، تأثیرات این آلودگی در سایر بخش ها از جمله هوا و زمین، کمتر مورد ارزیابی قرار گرفته است. سالانه بیش از ۳۳۰ میلیون تن پلاستیک تولید می شود که منابع بالقوه ای برای آلودگی ریزپلاستیک ها محسوب می شوند.
از آنجا که تحقیق بر روی ریزپلاستیک های موجود در خاک و آب شیرین هنوز در مراحل ابتدایی قرار دارد، آمار دقیقی در این حوزه در دست نیست؛ با این حال، برخی تحقیقات مدعی هستند که میزان ریزپلاستیک ها در خشکی به مراتب بیشتر از میزان موجود در دریاها و اقیانوس ها است.
اطلاعات کاملی در مورد تأثیر ریزپلاستیک ها بر سلامت گیاهان و زنجیره غذایی گسترده تر وجود ندارد؛ نتایج برخی مطالعات نشان می دهند، حتی کرم های خاکی که در معرض آلودگی ریزپلاستیکی خاک قرار گرفته اند، با کاهش نرخ رشد و افزایش نرخ مرگ و میر مواجه شده اند.
در چند سال گذشته، دانشمندان موفق به ردیابی ریزپلاستیک ها در خاک، آب شیر، بطری های آب و حتی هوایی که تنفس می کنیم، شدند.
نتایج یک تحقیقات جدید نشان میدهد که آب درون بطریهای پلاستیکی آشامیدنی در سراسر جهان، در ۹۰ درصد از مواقع حاوی ریزپلاستیکها هستند. از سوی دیگر در بیشتر موارد میزان برومات موجود در آبهای بستهبندی بالاتر از حد استاندارد است.
در این پژوهشها که توسط مرکز مطالعات غیرانتفاعی اورب مدیا (Orb Media) در ایالاتمتحده آمریکا و بهطور بینالمللی انجامشده ۲۵۰ نمونه شرکتهای تولیدکننده آبمعدنی در ۹ کشور جهان ازجمله آمریکا، برزیل، چین، اندونزی و هندوستان موردبررسی قرار گرفت.
پروفسور فرانک کلی (Frank Kelly) از گروه تحقیقات محیط زیست در کینگز کالج لندن نیز به تازگی نتایج مطالعه ای را منتشر کرد که حاکی از وجود ریزپلاستیک ها در هوای شهر لندن است. منبع آلودگی ریزپلاستیکی در هوا درست مشابه آلودگی زمین و خاک است؛ این مواد سمی خشک شده و از طریق باد جابجا می شوند.
با حجم تولید جهانی پلاستیک که پیش بینی می شود تا سال ۲۰۵۰ تا سه برابر افزایش یابد، آلودگی پلاستیکی در دریاها، خشک و هوا احتمالا به مشکلی حل نشدنی تبدیل خواهد شد.
مترجم: معصومه سوهانی
- 16
- 2