یکشنبه ۰۲ دی ۱۴۰۳
۱۴:۲۵ - ۳۱ شهریور ۱۳۹۷ کد خبر: ۹۷۰۶۰۸۷۷۶
طبیعت و محیط زیست

دریاچه باستانی «فامور» بزرگ‌ترین دریاچه آب شیرین ایران در واپسین روزهای زیست

دریاچه فامور یا پریشان,اخبار علمی,خبرهای علمی,طبیعت و محیط زیست

دریاچه باستانی فامور یا پریشان، یکی از بزرگ‌ترین دریاچه های آب شیرین ایران و خاورمیانه با مرگ دست و پنجه نرم می کند و در واپسین روزهای زیست خود به سر می برد. مدیران و سرپرستان مربوطه نیز، تنها در گفت و گوها و نشست‌ها از زنده سازی این تالاب بین المللی سخنانی را به میان می آورند، ولی در عمل هیچ خبری از زایش دوباره دریاچه نیست و نزدیک به یک دهه است که پریشان در خشکسالی کامل به سر برده و به حال خود رها شده است. روزگاری نه چندان دور دریاچه پریشان پرآب بود و سرسبز، پرندگان و ماهیان فراوانی درآن می زیستند.

 

شور و شادی درمیان مردم برپا بود و این طبیعت زیبای هزاران ساله، جایگاهی برای شادابی و گردش گروه‌ها و مردمان بسیاری بود که از جای جای ایران و برون ازمرزهای این سرزمین پرشکوه به دیدنش می‌آمدند. ناگهان دست‌های بی رحم زمانه و ندانم کاری‌های سرپرستان و مدیریت نادرست آب، روزگارش را تیره کرد و او را آزرد و سرانجام خشم طبیعت و زمین، گریبان گیر مردم شد. همان مردمان نامهربانی که با نابِخردی‌های خویش تیشه به ریشه طبیعت و زمین زده و با دخالت‌ها و دست اندازی‌ها، زیست این دریاچه میلیون ساله را به خطرانداخته‌اند...

 

 تالاب باستانی فامور در گیر و دار کاغذبازی های اداری و وعده‌های پوچ مدیران و سرپرستان مربوطه، گیر کرده و به حال خود رها شده است. هم اینک نیز یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های ایران با مرگ دست و پنجه نرم می‌کند و روزگار آشفته واندوه باری را پشت سر می‌گذارد و نیازمند یاری رسانی‌ها و تصمیم‌های خردمندانه و هوشیارانه من و تو است تا به خویشتن خویش بازگردد. امروز دریاچه پریشان را دریابیم، بی گمان فردا دیر است و زمان از دست خواهد رفت.

 

به باور کارشناسان و برپایه آمارها، شمار۹۳۰ حلقه چاه غیرمجازدر پیرامون دریاچه پریشان وجود دارد و کشاورزی درمنطقه به گونه چهارفصل انجام می‌گیرد. کشاورزان حتي دراوج سرمای زمستان و بارندگی‌های زمستانه، از سفره‌های زیرزمینی آب بیرون می کشند. بی گمان ترازمندی برون رفت آب‌های بارندگی شده در زمین، با برداشت ازسفره‌های زیرزمینی به هم خورده است و تراز منفی پدیدار شده به همراه کاهش بارندگی‌های چندسال گذشته،انگیزه ای شده تا دریاچه به این روز بيفتد. همچنین ریزگردهایی که در بسترتالاب‌ها پدیدارشده‌اند به‌خاطر وزن و قطر بسیار کوچک آن‌ها به آسودگی و با کوچک‌ترین وزش باد به پیرامون خود پراکنده خواهند شد و برعدم باروری گل‌های سیفی‌جات کشاورزان تاثیر به سزایی خواهد گذاشت. از سویی، تندرستی حاشیه نشینان تالاب با فرو رفتن این ریزگردها در ریه های‌شان به خطر خواهد افتاد. بی گمان خشکسالی دریاچه پریشان در دراز مدت سبب بیماری‌های تنفسی، عروقی، پوستی و مهم‌تر از همه روانی مردمان منطقه شده و آلودگی‌های زیست‌بومی به بارخواهد آورد.

 

در همین زمینه، یکی از كنشگران زیست‌بوم گفت : « دریاچه باستانی فامور یا پریشان در کنوانسیون رامسر به عنوان یک تالاب بین‌المللی ثبت و جزو منطقه‌های حفاظت شده به شمار می‌آید. در گذشته‌ای نه چندان دور، یعنی چند سال پیش، گونه‌های گیاهی و جانوری فراوانی دراین اکوسیستم زندگی می‌کردند. انواع ماهی‌ها مانند سرخه، زردک، پرک، فیتوفالک، آمور، کپور و بیش از ۳۵۳ نمونه پرنده بومی و غیربومی که برخی از آن‌ها از سیبری، اروپا و آمریکا به این دریاچه مهاجرت کردند که امروز هیچ نشانی از آنان یافت نمی‌شود».

 

زارعی در ادامه سخنانش افزود : « سرگذشت دریاچه فامور و مرگ نابهنگام دومین دریاچه آب شیرین ایران و خاورمیانه، یک فاجعه ننگین زیست‌بومی بوده که به انگیزۀ نابخردی و دخالت‌های خودپرستانه انسان‌ها رخ داده است. کارشناسان براین باورند که مدیریت نادرست آب و برداشت‌های بی رویه از آب‌های زیر زمینی پیرامون دریاچه و نیروگاه برق، انگیزه بنیادین مرگ‌تالاب بین المللی فاموراست. بیش از هزار حلقه چاه مجاز و غیر مجاز برای مرگ این دریاچه زیبا و بی‌همتا، کافی بود تا آن را با بحرانی ملی و فاجعه ای بزرگ رو به رو کند».

 

زارعي با دریغ و افسوس فراوان در بخش دیگری از سخنانش گفت : « هم اینک به جای ماهیان و پرندگان، سایه مرگ و نیستی بر سر دریاچه پدیدار شده و هستی به یکباره از زایش ایستاده است... فامور گورستان گونه‌های زیستی شده است. زباله‌دانی از پلاستیک‌ها و دور ریختنی‌ها و نافهمی‌های انسان بی خرد و کوردل. خشک شدن دریاچه پریشان یک فاجعه زیست بومی ننگین در سطح ملی است. فاجعه‌ای که به مرگ و نابودی گونه‌های زیستی منجر شده و پیامدهای ناگواری هم روی زندگی مردم و آسیب‌های اجتماعی دارد. شوربختانه تاکنون هیچ کوشش جدی و عملی و پیوسته‌ای هم، برای پاسداشت و حفظ میراث طبیعی کشور انجام نگرفته است. با مرگ فامور شمار فراوانی از مردم بومی منطقه بیکار و سرگردان شدند و این محیط  فعال گردشگری تبدیل به گورستان و زباله دانی شده است. باید دانست که آسیب‌های مرگ دریاچه پریشان و دیگر دریاچه‌های کشور برگشت‌ناپذیر است و باید هر چه زودتر به زنده سازی آن پرداخت. دیگر زمان سخنرانی ها و همایش‌های بدون خروجی دراین زمینه و وعده‌های بی شمار و پوچ مدیران، گذشته است و باید تا دیر نشده و پشیمانی به بار نیامده است، دست به کار شویم. پریشان را امروز دریابیم، شاید فردایی نباشد».

 

دریاچه پریشان به انگیزۀ سوزاندن بخش بزرگی از نیزارهای پیرامونش و به بهانه عملیات راه سازی دستخوش خطر قرار گرفته که براثراین آتش سوزی‌ها هزاران قطعه لاک پشت و پرنده مهاجر ازمیان رفته‌اند. همچنین بخش بزرگی از این دریاچه به انگیزه خشکسالی‌های  پِیاپی، خشک و به بیابان تبدیل شده است و هر روزه بینندۀ گذر و چرای گوسپندان در آن هستیم.دریاچۀ پریشان در ۱۲ کیلومتری شهرستان کازرون جای گرفته و با نام‌های فامور، مور و پریشان شناخته شده است.

 

سیاوش آریا

 

.ghanoondaily.ir
  • 16
  • 1
۵۰%
همه چیز درباره
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه
ویژه سرپوش