چه در نتیجه ی اهلی سازی بوده باشد چه کار طبیعت؛ دنیای حیوانات همیشه در حال تغییر و تکامل بوده است. بعضی از حیوانات گرچه تکامل یافته اند اما شبیه به نیاکان خود به نظر می رسند، در حالی که بعضی دیگر از آن ها به قدری تغییر کرده اند که دیگر به سختی می توان شباهتی بین آن ها و نیاکان شان پیدا کرد. در ادامه می خواهیم ببینیم اجداد حیوانات امروزی در گذشته های دور چه شکلی داشتند.
۱- گوسفندها
موفلون ها یا همان قوچ های کوهی را عمدتاً نیاکان گوسفندها می دانند. در نتیجه ی این تکامل، گوسفندهای امروزی اهلی تر از نیاکان خود هستند. قوچ های کوهی گرچه معمولا قهوه ای رنگ بودند، اما رنگ گوسفندهای اهلی از سفید خالص تا قهوه ای شکلاتی تیره متغیر است. زادگیری گزینشی باعث شده که گوسفندهای امروزی سفید رنگ باشند، چون با توجه به کاربردهای پشم گوسفندان، رنگ سفید راحت تر رنگ می گیرد.
۲- خوک ها
بیشتر گونه های خوک های اهلی از نوادگان گرازهای وحشی هستند. شواهد باستان شناختی نشان می دهد که از ۱۳ هزار تا ۱۲۷۰۰ سال پیش از میلاد مسیح، گرازهای وحشی را اهلی کردند. این حیوانات از گذشته تا حال عمدتاً کاربرد غذایی داشته اند، اما تمدن های اولیه از پوست خوک ها به عنوان پوشش محافظ، از موهای آن ها برای درست کردن برس و از استخوان های آن ها برای درست کردن ابزار و سلاح هم استفاده می کردند. در جریان روند تکاملی ای که در نتیجه ی اهلی سازی این حیوانات رخ داد، آن ها موهای زبر و عاج خود را از دست دادند.
۳- گاوها
نیاگاوها یا اروخص ها (Aurochs)، گونه ای منقرض شده از گاوهای بزرگ وحشی بودند که در اروپا، آسیا و افریقای شمالی می زیستند و دانشمندان گمان می کنند آن ها نیاکان گاوهای اهلی امروزی بودند. کارشناسان همچنین می گویند این حیوانات نیاکان بایسون های اروپایی یا همان گاومیش های وحشی هم بودند. بیشتر گاوهایی که امروزه می بینیم یا گاو شیرده (گاوهایی که به طور ویژه برای تولید شیر در مقادیر زیاد زادگیری می شوند) و یا گاو گوشتی (گاوهایی که برای تولید گوشت زادگیری می شوند) هستند.
۴- زرافه ها
نزدیک ترین خویشاوند شناخته شده برای زرافه ها که حالا منقرض شده سموتریوم (Samotherium) است. آناتومی این حیوان نشان می دهد که در روند تکامل، گردن آن دستخوش تغییراتی شده است. سموتریوم ها که حدود ۷ میلیون سال پیش در جنگل های اوراسیا زندگی می کردند، گردنی به طول حدوداً یک متر داشتند که تقریباً به اندازه ی نصف گردن زرافه های امروزی است. عمدتاً اعتقاد بر این است که کمبود مواد غذایی در سطح زمین باعث شد که گردن این حیوانات به قدری بلند شود که بتوانند به گیاهانی که در ارتفاع بالاتری قرار داشتند دسترسی پیدا کنند.
۵- اسب ها
اسب های امروزی نوادگان یوروهیپوس ها (Eurohippus) هستند که امروزه منقرض شده اند. یوروهیپوس ها حیوانات کوتاه قدی بودند، به طوری که قد آن ها تا شانه بین ۳۰ تا ۶۰ سانتیمتر بود و فقط حدود ۱۰ کیلوگرم وزن داشتند. تکامل رخ داده در این حیوانات به دلیل تغییر رژیم غذایی آن ها از برگ درختان به علف بود. یک دلیل دیگر این تکامل هم این بود که یوروهیپوس ها برای آنکه بتوانند از دست حیوانات شکارچی فرار کنند، باید سرعت خود را بیشتر می کردند.
۶- فیل ها
موئریتریوم ها (Moeritherium) حیواناتی مرداب زی شبیه به اسب های آبی بودند که دانشمندان تصور می کنند خویشاوند باستانی فیل ها بودند. این حیوانات از نظر اندازه تقریباً مانند تاپیرها (پستانداری بزرگ با ظاهری شبیه به یک خوک یا گراز بزرگ و پوزه ای شبیه به مورچه خوار) یعنی با قدی به اندازه ی ۷۴ تا ۱۰۷ سانتیمتر تا شانه بودند.
۷- خرگوش ها
نیاکان خرگوش ها هیچ شباهتی به آن ها ندارند. نورالگاس ها (Nuralagus) که امروزه آن ها را اجداد خرگوش ها می دانند، ۶ برابر سنگین تر از خرگوش های امروزی بودند. آن ها حیوانات فرزی نبودند و نمی توانستند بجهند. خرگوش های امروزی از نورالگاس های باستانی تا شکل امروزی خود راه طولانی ای را طی کرده اند. با افزایش تمایل انسان ها به پرورش حیوانات، نورالگاس ها در نتیجه ی تلاقی نژادهای مختلف، دچار تکامل و تبدیل به موجودی منحصر به فرد اما در اشکال و اندازه های مختلف شدند.
۸- پرندگان
مهندسی ژنتیک معکوس و مطالعه بر روی فسیل های به جا مانده نشان می دهند پرنده های امروزی همان دایناسورهای پردار هستند که در طول اواخر دوره ی ژوراسیک دچار تکامل شدند. جالب آنکه نزدیک ترین خویشاوند حال حاضر و زنده ی پرندگان، کروکودیل ها هستند.
۹- دلفین ها
دلفین ها با ایندوهیاس ها (Indohyus) نسبت دارند، حیواناتی خشکی زی ای که گونه ی دلفین ها حدود ۴۸ میلیون سال قبل از آن ها منشعب شد. ایندوهیاس ها تقریبا به اندازه ی یک راکون یا گربه ی خانگی و حیواناتی همه چیزخوار بودند و ویژگی هایی سازگار با زندگی آبی داشتند، مثل لایه ی ضخیم و سنگین بیرونی بدن شان و استخوان هایی که باعث می شد کمتر روی آب شناور بمانند و بتوانند زیر آب باقی بمانند.
ایندوهیاس ها با نهنگ ها هم نسبت دارند.
۱۰- کوسه ها
کوسه ها موجودات اسرار آمیزی هستند و هنوز هم چیز زیادی در مورد خود آن ها یا نحوه ی تکامل شان نمی دانیم. با این حال، بسیاری از دانشمندان، هلیکوپرین ها (Helicoprion) یا همان کوسه های اره مارپیچی را نیاکان کوسه های امروزی می دانند. با این وجود، دندان های مارپیچی هلیکوپرین ها همیشه مورد بحث دانشمندان بوده است. در حقیقت برخی معتقدند این دندان ها در فک بالا و برخی دیگر تصور می کنند در فک پایین این حیوانات قرار داشتند. البته اینکه چرخش دندان ها به سمت داخل بوده یا بیرون هم هنوز مورد بحث است.
۱۱- جغدهای جنگلی
جغدهای جنگلی نمونه ای از نقش تغییرات آب و هوایی در تکامل هستند. در گذشته، تعداد جغدهای جنگلی خاکستری بیشتر از نوع قهوه ای آن ها بود. اما با گرم شدن هوا، به دلیل اینکه جغدهای خاکستری کمتر می توانستند خود را در میان برف ها استتار کنند، جمعیت جغدهای جنگلی قهوه ای بیشتر شد. این مسأله احتمالاً شیوه ی طبیعت برای تکامل جغدها بوده تا با تغییرات در حال وقوع محل زندگی خود سازگار شوند و همچنان بتوانند خود را استتار کنند.
- 23
- 12