صفحات اینستاگرام پر شده است از شماره کارت هایی که برای کمک به حیوانات پول جمع آوری میکنند، پول هایی که خیلی از آن ها معلوم نیست واقعا خرج حیوانات می شود یا نه اما از آنجایی که این روزها قشر وسیعی از افراد جامعه به سمت حیوان دوستی روی آورده اند معمولا کمک ها دریافت میشود و در فیلمهای منتشر شده صرف غذا دهی به حیواناتی مثل سگ و گربه می شود، با یک جستجوی کوچک در فضای مجازی با صفحات زیادی رو به رو می شویم که دنبال کننده های میلیونی دارند و در پست های آن ها نیز مشخص است که کمک های زیادی برای غذا دهی به حیوانات انجام می شود! در نگاه اول این کار بسیار انسان دوستانه است اما از نظر کارشناسان این عمل علمی نیست و ضررهای جبران ناپذیری را به حیات وحش ما وارد میکند. برای بررسی بیشتر این آسیب ها با علیرضا شهرداری کارشناس حیات وحش به گفت و گو نشستیم.
تعادل حیات وحش را به هم میزنیم
این کارشناس حیات وحش میگوید: «ما یک سری حیوان را از قرنها پیش از طبیعت جدا کرده ایم و با دستکاریهای ژنتیکی آنها را به حیوانات شهری تبدیل کردیم، سگ و گربه از جمله همان حیوانات کاملا اهلی هستند اما اینکه بعضی از آنها پرخاشگر می شوند دلیل نمیشود که بتوانیم بگوییم این حیوانات وحشی هستند! در واقع همه این حیوانات جزو حیوانات اهلی هستند و حیواناتی هستند که توسط انسان تکثیر شده اند و ژن طبیعی ندارند، متقابلا این حیوانات قابلیت بازگشت به طبیعت را هم ندارند. از طرف دیگر ما حیوانات حیات وحش را داریم که به صورت طبیعی در اکوسیستم خودشان در حال زندگی هستند، این حیوانات بسته به تغذیه شان، خودشان جمعیت شان را کنترل میکنند و همین کار باعث میشود که آنها در یک تعادل در طبیعت زندگی کنند. این حیوانات ژن های خالص هستند که در حیات وحش وجود دارند و در طبیعت بر اثر تکامل از قرن ها پیش به شکل فعلی در آمده اند. هر منطقه ای بسته به زیستگاه خودش، بیابانی، کوهستانی و یا دیگر زیستگاه های موجود در طبیعت، حیوانات مربوط به خودش را دارا است، در واقع حیوانات در کنار هم در زیستگاه خودشان به یک تعادل رسیده اند و اگر قرار بود گونه ای از بین برود در همان سال ها منقرض شده است و چیزی که در حال حاضر در طبیعت ما وجود دارد به یک ثبات رسیده است؛ حالا در این میان اگر انسان دخالت کند و گونه ای را به حیات وحش وارد کند به طور کلی سیستم آن منطقه را به هم میزند! حیوانات اهلی ما یکی از همین معضلات هستند، علاوه بر این حیوانات اهلی، حیوانات دیگری هم هستند که توسط انسانها به حیات وحش اضافه میشوند و مشکلات فراوانی را برای طبیعت ما به وجود می آورند. برای مثال آدم ها ماهی قرمز عید می خرند را در طبیعت آزاد میکنند، این باعث میشود که گونههای طبیعی کشور خودمان از بین برود چون این گونه ها مهاجم هستند. این مورد و موارد مشابه آن که در حیات وحش ما اتفاق میافتد سبب میشود تا تعادل سیستم طبیعت را به هم بزنیم.»
غذا رسانی سبب می شود جمعیت این حیوانات افزایش یابد
او در ادامه توضیح داد:« سگ و گربه جزو آن حیوانات اهلی هستند که در شهرها زندگی میکنند و متاسفانه خودشان امنیت خوبی ندارند و فضا برای آنها اصلا مناسب نیست، چون این حیوانات در زباله ها می گردند یا توسط افراد دیگر کتک میخورند و زیر ماشینها میروند و صدمات جدی میبینند، در واقع در شرایط خوبی زندگی نمی کنند اما یکسری اشخاص با غذا رسانی به این حیوانات اهلی در این شرایط بد زندگی تنها به تکثیر آنها کمک می کنند! مثلا در رابطه با سگ، با غذا دهی تنها کمک می شود که این نوع حیوان اهلی زاد و ولدش را افزایش دهد! از طرف دیگر جمع کردن گونه ها در قسمتی میتواند سبب شود تا این حیوانات به راحتی بیماری هایشان را منتقل کنند! غذا دادن به حیوانات باعث می شود که جمعیت سگ و گربه ها در شهر بسیار افزایش یابد که این موضوع نیز مشکلات زیادی را برای ما به وجود آورد.»
علیرضا شهرداری در ادامه تصریح کرد: «در واقع یک تکثیر دهنده زمانی که میخواهد یک نوع حیوان را تکثیر دهد آن را در مکانی نگهداری میکند و آب و غذا به او میدهد تا این حیوان به زاد و ولد کند و افزایش پیدا کند، ما دقیقا در وسعت بزرگتر در سطح شهر این کار را انجام میدهیم! نتیجه آن هم تنها افزایش زاد و ولد این حیوانات اهلی است! معضل موش دقیقا به همین موضوع برمیگردد؛ به دلیل معابر درستی که در سطح شهر وجود ندارد و دپوی زباله ای که به درستی انجام نمی شود باعث میشود که غذا به راحتی در دسترس موش ها قرار بگیرد و موش ها در سطح شهر افزایش پیدا کنند! اگر می خواستیم موش را کنترل کنیم باید کاملا معابر مان را به صورت استاندارد در بیاوریم و دسترسی موشها به زباله را کمتر کنیم چون در واقع غذارسانی به موش ها است که باعث تکثیر آنها می شود! در سگ و گربه ها نیز به همین منوال است با غذارسانی به آنها این گونه ها افزایش پیدا میکند.»
ورود حیوانات اهلی به حیات وحش یک فاجعه است!
او در ادامه افزود:« حالا به جایی رسیدهایم که این گونه های اهلی وارد حیات وحش میشوند و این یک فاجعه است! چون یک حیوانی که دستکاری ژنتیکی شده و به طبیعت تعلق ندارد و صرفاً انسان آن را به وجود آورده و تکثیر داده است وارد طبیعت می شود و با خودش بیماری های بسیار زیادی را وارد طبیعت می کند و از آنجایی که حیات وحش ما یک حیات وحش شکننده است و قابلیت بیماریها و صدماتی که توسط حیوانات اهلی به حیات وحش وارد می شود را ندارد، پذیرای این بیماری ها نیست و تلفات حیوانات وحشی بسیار بالا می رود! نکته مهم تر این است که حیوان اهلی مثل سگ وقتی وارد طبیعت میشوند با گرگ های حیات وحش جفت می خورند و گونه حاصل یک گونه هیبرید میشود! یعنی« سگ و گرگ»، این اتفاق خلوص ژن را بطور کلی بر هم میزنند و باعث می شود که ژن خالص و طبیعی ما که ژن گرگ است دچار نقص ژنتیکی می شوند و خلوص ژن طبیعی از بین می رود! از طرف دیگر موضوع بسیار مهم این است که گرگ ها از انسان ها می ترسند اما سگ ها از انسان نمی ترسند، وقتی «سگ گرگ» به وجود میآید تبدیل به حیوانی میشود با قدرت گرگ و نترس بودن سگ به همین دلیل هم خیلی از لطماتی که در حال حاضر از گرگ ها می خوریم در واقع به خاطر وجود همین «سگ گرگ» هاست! ما در حال حاضر شاهدیم که ضربات زیادی از طرف گرگها به روستاها وارد میشود و دام ها یا افرادی را از بین می برد!
اینها در واقع همان سگ گرگ هایی هستند که ژن ناخالص دارند و این لطمات را به وجود می آورند! چون از انسانها نمیترسند و وارد روستاها میشوند و این فجایع را به بار میآورند، در واقع خیلی از مواقع حمله هایی که ما میشنویم و به اسم گرگ ها تمام می شود توسط همین سگ گرگ ها انجام میشود ولی چون ظاهر آنها بسیار شبیه به گرگ است، همه این رفتار را ازگرگ می بینند! از طرف دیگر وقتی این سگ ها وارد طبیعت می شوند گونه های وحشی ما را شکار می کنند یعنی یک سگ که توسط انسان پرورش یافته وارد منطقه میشود که ظرفیتش مشخص است و حالا به غیر از حیوانات وحشی که در حیات وحش شکار میکنند و تغذیه میکنند او هم شروع به شکار میکند و به این ترتیب تعادل را بر هم میزند! در خیلی از مواقع شاهدیم که سگ ها یا سگ گرگ ها آهو را شکار میکنند، آهویی که قرار بود غذای یک یوز پلنگ باشد امروز توسط یک سگ شکار می شود و این یکی از موضوعاتی است که حیات یوز پلنگها را تهدید می کند! یک حیوان اهلی اجازه ورود به زیستگاه طبیعی را ندارد اما متاسفانه مردم تنها به این سگها غذا می دهند و باعث افزایش تعداد آنها می شوند بدون اینکه به این فکر می کنند که تعداد این سگها حیات وحش ما را به خطر میاندازد. برای مثال یوزپلنگ به راحتی توسط چند سگ کشته می شوند، حتی ما مستند های خیلی زیادی داریم که یک پلنگ که خیلی قوی تر و انعطافپذیرتر نسبت به یوزپلنگ است به راحتی توسط چند سگ شکار می شود! تمام اینها معضلاتی است که توسط حیوانات اهلی وارد حیات وحش میشوند!»
هیچ حیوان اهلی اجازه ورود به طبیعت را ندارد
علیرضا شهرداری تصریح کرد: «علاوه بر این، این حیوانات می توانند بیماری های زیادی را وارد طبیعت کنند و این کار حیات وحش پلنگ ها و یوزپلنگ های ما را تهدید می کند! در هیچ کجای دنیا هیچ حیوان اهلی اجازه ورود به طبیعت را ندارد و هیچ گونه مهاجری مثل همین ماهی های قرمز اجازه ورود از کشوری به کشور دیگر را ندارد، چون اینها به طور کلی نظم و اکوسیستم ناحیه را به هم میزنند. غذادهی به طور کلی برای همه گونه ها مشکلاتی را به وجود می آورد، یکی از بزرگترین مشکلات این است که مثلاً در رابطه با پرنده ها، هر پرنده به طور جداگانه در طبیعت مشغول غذا خوردن است اما وقتی ما برای پرنده های شهری دانه می ریزیم این کار باعث میشود که پرندگان دور یکدیگر جمع شوند و به راحتی بیماری های خود را به یکدیگر منتقل می کنند.
و این انتقال بیماریها تلفات آنها را افزایش می دهد. مشکل دیگر هم این است که ما مواد غذایی را که این پرندگان خودشان تهیه می کنند و می خورند را تغییر میدهیم چون این پرندگان از موارد متعددی مثل بذر گیاهان یا حتی حشرات و دانه هایی که در طبیعت وجود دارد تغذیه می کنند اما ما همه آنها را محدود می کنیم و به یک نوع غذا بسنده می کنیم، این موضوع باعث اضافه وزن و مشکلات دیگری در پرندگان می شود در واقع ما کل سیستم این حیوان را به هم میزنیم! رفتارهای طبیعی آن را تحت تاثیر قرار می دهیم و رژیم غذایی اش را نیز تحت تاثیر قرار می دهیم؛ علاوه بر همه اینها باعث می شویم که پرندگان به بیماریهای زیادی مبتلا شوند.»
دوستی خاله خرسه با حیوانات اهلی
این کارشناس تاکید کرد:« متاسفانه مردم ما از آن طرف بوم افتاده اند، مشکل ما همیشه این بود که یک تعداد افراد وجود دارند که حیوانات را آزار می دهند اما در حال حاضر یک سری از افراد دوستدار حیوانات برعکس عمل میکنند که اگر بخواهیم این دو را کنار یکدیگر قرار دهیم آسیب یک سری فعالیت های این حیوان دوست ها خیلی بیشتر از آن حیوان آزار ها است! چون آنها تعادل را برقرار نمی کنند و دوست ندارند که علمی فکر کنند! ما خودمان هم بارها مورد ناسزای این افراد قرار گرفته ایم! یک سری افراد پشت سیستم هایشان نشستند یک شماره کارت اعلام می کنند و سعی در جمع کردن پول و خریدن غذا و غذا دادن به حیوانات میکنند، کافی است شما یک صفحه به نام سگ ها در اینستاگرام درست کنید آن وقت متوجه می شوید که میلیون میلیون انسان شما را دنبال خواهند کرد اما یک صفحه اینستاگرامی که برای حیوانات حیات وحش مثل پلنگ فعالیت میکند چند هزار نفر بیشتر دنبال کننده ندارد! این خیلی اتفاق بدی است چون حیوان دوست های ما دوستی خاله خرسه می کنند، آنها فکر نمی کنند که این کار، کار درست و اصولی و علمی نیست! باید از رفرنس ها و نظرات کارشناسان در تمام دنیا استفاده کنیم. مردم ما میگویند در فلان کشور سگها خوشبختند ولی نمی دانند که آن کشورها چندین سال پیش یک حرکتی انجام دادهاند که ما الان باید آن را انجام دهیم تا بتوانیم این حیوانات اهلی را به تعادل برسانیم! ما باید مثل تمام کشورهای دنیا کنترل جمعیت در حیوان های اهلی را انجام دهیم کاری که کشورهای دیگر خیلی سالهای پیش انجام دادهاند به همین دلیل هم در حال حاضر در آن کشورها سگ یا گربه ولگرد وجود ندارد و حیوانات در آن کشور ها خوشبخت هستند. مردم اگر حیوانات اهلی را دوست دارند باید با همان بودجههای کمی هم که در دست دارند حیوانات ماده مثل سگ های ماده یا گربه های ماده را عقیم کنند، خیلی ها فکر می کنند بهتر است با بودجه کم شان حیوانات نر را عقیم کنند در حالی که اگر با همان بودجه کم حتی یک حیوان اهلی ماده را عقیم کنند خیلی بیشتر کمک کرده اند! باید کارها اصولی و با رفرنس های معتبر دنیا انجام شود تا این مشکلات حل شود وگرنه این کار که به حیوانات اهلی غذا دهیم حیوان دوستی نیست بلکه کاملا برضد حیوان دوستی است! »
- 24
- 12