زمینخواری دراصل بهره برداری غیرمتعارف اززمین است که با سوداگری همراه بوده و فساد اقتصادی سنگینی درپی دارد. اکنون زمین خواری شکل سنتی خود را از دست داده و در مواردی به کوه خواری، دریا خواری، ساخت روستای جعلی و جنگل خواری، نیز تغییرماهیت داده است و افراد و گروههایی با تعرض به بستر طبیعت ثروت اندوزی میکنند. شمال ایران یکی از نواحی کشور است که به شدت با پدیده نامبارک زمینخواری، جنگلخواری، کوه خواری، دریاخواری و...دست و پنجه نرم میکند.
در سطح زیستمحیطی شمال ایران با جنگلزدایی، تولید زباله، مصرفی شدن فرهنگ، افزایش جمعیت، تبدیل پهنههای طبیعی به شهرها و ویلا و.... وارد فرایند تخریب و نابودی شده است. به طور مثال تنها درکلاردشت که ۱۷۰ کیلومتر با تهران فاصله دارد، زمینخواری، کوهخواری و برداشت بیرویه معدن و شن و ماسه در این منطقه به حدی است که این دشت وسیع را با وجود کوههای مرتفع ۴۰۰۰ متری که زمانی دریاچه و جنگلهای بکر داشت و به بهشت گمشده معروف بود، اکنون به جهنم تبدیل کرده است. جنگل از مهمترين ثروت هاي طبيعي هر کشور و نيز ازمهمترين سامانههاي حيات وحش به شمار مي رود. طبق برآوردهاي انجام شده درباره سطح جنگل هاي کشورمتاسفانه ظرف ۴۵سال حدود ۳۵ درصد کل پوشش جنگلي نابود شده است. در سال ۵۸ بيش از ۱۸ ميليون هکتار جنگل در کشور وجود داشته اما آمار رسمي آن هم اکنون ۱۲ميليون هکتار برآورد مي شود.
یک کارشناس محیط زیست ضمن هشدارنسبت به جنگل خواری در شمال کشور گفت: در صورت ادامه این وضعیت بین ۷۵ تا ۱۰۰ سال دیگر چیزی بهعنوان جنگلهای هیرکانی نخواهیم داشت. اتخاذ سیاستهای غلط و استفاده نادرست از منابع طبیعی که جزء ثروتهای هرکشور محسوب میشود، محیط زیستمان را با خطر جدی مواجه کرده است و با توجه به طبیعت استانهای شمالی کشور این آثار مخرب، مشهودتر است.
خشکی دریاچه ارومیه، تالاب انزلی و تخریب بخش گستردهای از جنگلهای شمال کشور از نمونههای این رویه مخرب است که لزوم اهتمام جدی به این مساله را میطلبد. کافی است ساعاتی را در جنگلهای شمال کشور بگذرانید تا صدای تکاندهنده ارهبرقی و بریده شدن درختان و... عمق فاجعه را بیشتر احساس کنید. فعالان محیط زیست نسبت به این رویه هشدار میدهند. همزمان با سفر رئیسجمهوری به استان گیلان، موضوع تخریب منابع طبیعی در این استان را موردبررسی قراردادیم. اسماعیل کهرم دراین خصوص ضمن هشدار نسبت به جنگل خواری در شمال کشور میگوید که در صورت ادامه این وضعیت بین ۷۵ تا ۱۰۰سال دیگر چیزی بهعنوان جنگلهای هیرکانی نخواهیم داشت. وی دربخش دیگری ازاظهارات خود وضعیت تالاب انزلی را مورد بررسی قرارداد وبا اشاره به ورود فاضلاب کارخانهها به این تالاب بر ضرورت اصلاح این روندهای غلط تاکید کرد.
این کارشناس محیط زیست بااشاره به مشکلات رودخانه زرجوب میگوید: گفته میشود این رودخانه ازآلودهترین و زشتترین رودخانههای جهان است و امیدواریم تصمیمات لازم درجهت بهبود وضعیت این رودخانه از سوی مسئولان اتخاذ شود. وی درادامه به طرح جاده کنارگذرانزلی اشاره کرد و افزود: طرح جاده کنارگذرانزلی که درزمان احمدینژاد قراربود دو بانده شود این موضوع باعث ایجاد آسیبهایی به این تالاب شد ازهمین روضروری است تا این طرح بهکل ملغی شود به دلیل اینکه با ساختن این جاده آب کافی به انزلی نخواهد رسید وانزلی بهکل خشک خواهد شد همانطور که درحال حاضرهم شاهد هستیم که وسعت این تالاب نصف شده است.
این کارشناس محیط زیست افزود: ازمسئولان میخواهیم تا نگذارند خانهها و تاسیسات و کارخانههایی که دراطراف تالاب انزلی هستند اینها فاضلاب پساب و آشغالهای تولیدیشان را به تالاب انزلی بریزند. وی میگوید: تاسیسات مانند کارخانهها هرچه که تولید میکنند پساب و فاضلاب آنها بهطورمستقیم به تالاب انزلی ریخته میشود ازهمین رو تالاب انزلی یکی از آلودهترین تالابهای نهتنها ایران بلکه منطقه و جهان است زیرا تبدیل به یک آشغالدانی شده است. وی در ادامه میگوید: یکزمانی ما حدود ۳۵ کیسه زباله ازاطراف این تالاب جمعآوری کردیم و بعد وقتیکه ازانزلی حرکت کردیم با ما تماس گرفتند وگفتند که تمام این کیسههای زباله به تالاب انزلی ریخته شده یعنی زبالههایی که از مکانهای مختلف جمعآوری میشوند داخل این تالاب ریخته میشود.
کهرم به جاده کنارگذر انزلی که تبدیل به میانگذر شده است اشاره کرد ومیگوید: برای ساخت این جاده پلهایی دراعماق آب تشکیل شد کهبرگها به این پایهها چسبیدند ومانع ازجریان آب شدند که از نمونه آن میتوان به زرجوب وجواهررود اشاره کرد که مانع ورود آب این رودخانهها به داخل تالاب شد و باعث خشک شدن رودخانه سیاهبیشه شد. وی بابیان اینکه دراین رودخانه هرساله ۲ هزاربال قو زمستان گذرانی میکردند میگوید: در حال حاضر این مکان کاملاخشک شده است. این بومشناس با اشاره به تخریب جنگلهای گیلان میگوید: باید هرچه سریعتر جلوی تخریب این جنگلها گرفته شود.
نابودی جنگلهای هیرکانی تا ۱۰۰ سال دیگر
این فعال محیط زیست با بیان اینکه درازای هر ۳۴۰ هزار هکتار یک جنگلبان وجود دارد میگوید: یعنی در حدود هر ۳۴۰ هزار زمین فوتبال وقتی یک جنگلبان وجود داشته باشد آیا میتواند از پس متخلفان برآید؟ وی تصریح کرد: وقتی درجادههای این منطقه حرکت میکنیم شاهد کامیونهایی هستیم که چوب بارزدهاند و این چوبها غیرقانونی و قاچاق است و اینها به طرف آمل درحرکت هستند چراکه کارخانه چوب سازی در این مکان است. این کارشناس محیط زیست با اشاره به اینکه دراین منطقه صدها کامیون میبینیم که بارچوب در این مکان تخلیه میکنند، میگوید: اینها همهشان غیرقانونی است و درحال نابود کردن جنگلهای این منطقه هستند.
وی افزود: سازمانهای بینالمللی اخیرا به بنده گفتند که هرساله بین یک تا یک ونیم درصد از جنگلهای ایران از بین میرود واگربه این صورت ادامه پیدا کند بین ۷۵ تا ۱۰۰ سال دیگر چیزی بهعنوان جنگلهای هیرکانی نخواهیم داشت.در نهایت...به نظر میرسد که مفاسد واقداماتی غیرقانونی جبران پذیرند ولی آسیب به محیط زیست به خصوص آسیب به جنگلها و دامنه کوه ها، تخریب وحفاری کوهها منجربه تخریب میشود که ترمیم آن امکان پذیر نیست. مداخله در نظام طبیعت نه تنها آب وهوای منطقه را تغییر میدهد، بلکه موجب فرسایش خاک و عدم جذب ذخیره آب خواهد شد و این امرتهدیدی برای نسل آینده است. درنتیجه لازم است دستگاهها ومراجع با حساسیت بیشتری پیگیرطبیعت خواری باشند.
محمد طاهری
- 19
- 4