با رباتت راه برو!

بحث ربات‌های پوشیدنی ازجمله مباحث بسیار پرکاربرد در جهان فناوری و رفع این گونه مشکلات است. بسیاری از دانشگاه‌ها و صنایع در سراسر دنیا دارای بخش‌ها و گروه‌های تحقیقاتی در این بخش بوده و روی ساخت سیستم‌های کاربردی در این بخش که قابلیت تجاری شدن داشته باشد،‌ تمرکز کرده‌اند.

کمپانی معروف خودروسازی تویوتا بتازگی در این عرصه خبرساز شده است. این کمپانی چند دهه روی خودروهای بی‌سرنشین و همچنین ساخت ربات‌های انسان نما مانند آسیمو و حتی ربات‌هایی مانند کی‌روبو و میراتا (با همکاری دانشگاه توکیو) تحقیق کرد که به ایستگاه فضایی بین‌المللی رفتند و بعد از آن برای فروش در اختیار عموم قرار گرفتند و با قابلیت حرف زدن و با استفاده از هوش مصنوعی به عنوان کمک یا حتی کودک برای کسانی که بچه‌دار نمی‌شوند مورد استفاده قرار گرفتند. این بار البته خبر ساخت رباتی پوشیدنی برای کمک به معلولان و افراد کم‌توانی مطرح است که قابلیت راه رفتن خود را از دست داده‌اند.

با استفاده از تجربه ساخت ربات‌های انسان‌نما این شرکت محصولی را تجاری کرده که بیش از ده سال برای آن زمان گذاشته است و با همکاری دانشگاه‌های مختلف توانسته به عنوان یک محصول به بازار سیستم‌های درمانی و کمک درمانی ارائه کند. این پای رباتیک پوشیدنی که به لگن، ران، زانو و مچ و کف پای فرد بیمار پوشانده می‌شود، به او قابلیت می‌دهد که دوباره تجربه راه رفتن را به دست بیاورد. از این ربات برای فیزیوتراپی و در آینده به عنوان ابزاری کاربردی برای سالمندان استفاده خواهد شد. کشف بازارهای فناورانه در رباتیک، مکاترونیک و هوش مصنوعی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

به نظر می‌رسد کمپانی‌ها و دانشگاه‌های مطرح دنیا با نگاه کردن به مشکلاتی مانند کاهش جمعیت جوان در کشورها و رشد پدیده سالمندی به فکر خلق بازارهای جدید افتاده‌اند و از این طریق با کمک گرفتن از رسالت اصلی ربات‌ها که بهتر کردن امور کاری و کمک به انسان است، هم نیازهای بشری را رفع می‌کنند و هم به خلق بازارهای نوین می‌پردازند. برای ساخت چنین رباتی مقاله‌های بسیاری از طرف محققان و استادان و دانشجویان در نشریات نمایه شده در ISI منتشر شده است.

نکته مهم این است که این مقاله‌ها در گیر و دار نمره و رفع تکلیف فراموش نشده و ایده و تئوری دانشگاهی تبدیل به یک محصول شده که بعد از طی سال‌ها آزمون و خطا به کمک صنعت تبدیل به یک پدیده عالی فناورانه شده است. مسیری آهسته، پیوسته و زنجیره‌ای کامل که موجب خلق فناوری‌های نوین و تجاری و باعث توسعه پایدار و خودکفایی می‌شود. در این موارد، درس‌های بسیاری برای مدیران، دانشگاه‌ها و صنایع ما وجود دارد که امروز بیش از هر زمان دیگری باید به هم اعتماد و راه‌های طی نشده را درست و دقیق بررسی کنند تا موجب خلق ارزش در سطوح ملی و بین‌المللی شوند.

آریا صبوری-پژوهشگر آزمایشگاه تعامل انسان و ربات دانشگاه تهران