جدیدترین راکتور همجوشی انگلستان، اس تی ۴۰، هفته گذشته رسما روشن شد. این راکتور موفق شد، به پلاسمایی اول دست پیدا کند، یعنی موفق به تولید ابر سوزانی از گاز باردار الکتریکی (و یا پلاسما) در هسته خود شد. هدف این راکتور توکامک رسیدن به حرارت پلاسمای تا ۱۰۰ میلیون درجه سانتیگراد (۱۸۰ میلیون درجه فارنهایت) در سال ۲۰۱۸ است، این میزان حرارت هفت برابر داغتر از هسته خورشید است.
راکتورهای همجوشی کامپکت (همجوشی هسته ای) قادر به تولید انرژی نامحدودی هستند که می تواند وابستگی ما به سوخت های فسیلی را از بین ببرد. توکاماکس یا راکتور همجوشی، فرایند تولید انرژی از طریق همجوشی را به همان شیوه ستارگان و خورشید بازسازی می کند.
توکاماکس کره ای، دستگاه کامپکتی شبیه سیب توخالی است که با توکاماکس معمولی که شبیه دونات بود، کاملا متفاوت است. طراحی کروی می تواند اندازه سوراخ توکاماکس دونات شکل را نصف کند که امکان کنترل پلاسما با میدان های مغناطیسی انرژی بسیار پایین تری را می دهد. همچنین سوراخ کوچک تر امکان تولید تریتیوم، ایزوتوپ نادر هیدروژن، را می دهد که می تواند با ایزوتوپ های دیگر هیدروژن -ایزوتوپ دوتریوم (هیدروژن سنگین)- برای ایجاد واکنش های فیوژنی هم جوشی کند.
دیوید کینگهام، مدیر عامل شرکت توکامک انرجی شرکت سازنده اس تی ۴۰، پس از راه اندازی این راکتور هسته ای گفت: “امروز روز مهمی برای توسعه انرژی همجوشی در انگلستان و جهان است. ما از نخستین دستگاه همجوشی جهان که توسط یک شرکت خصوصی طراحی و ساخته شده رونمایی کردیم.”
اما همان قدر که همجوشی هسته ای امیدوار کننده بوده، دستیابی به آن چالش بسیار بزرگی برای دانشمندان محسوب می شده. خوشبختانه در طول سال گذشته، موفقیت های بزرگی در این زمینه به دست آمده اند.
دانشمندان دانشگاه ام آی تی، ماه اکتبر سال گذشته، موفق به شکستن رکورد فشار پلاسما شدند و در ماه دسامبر، محققان کره جنوبی برای اولین بار موفق به رسیدن حرارت۳۰۰ میلیون درجه سانتیگرادی (۵۴۰ میلیون درجه فارنهایت) به مدت ۷۰ ثانیه شدند و قادر به دستیابی به پلاسمایی با عملکرد بالا شدند.
در آلمان هم نوع جدیدی از راکتور همجوشی به نام وندلشتاین ۷-ایکس استلراتور با موفقیت قادر به کنترل پلاسما بود. اما دانشمندان هنوز راه طولانی برای دستیابی به روشی مقرون به صرفه برای تولید پلاسما در دماهای مورد نیاز برای رخ دادن همجوشی و پس از آن مهار و تولید انرژی در پیش دارند.
شرکت توکامک انرجی امیدوار است، این راکتور همجوشی در سال ۲۰۱۸، به ۱۰۰ میلیون درجه سانتیگراد (۱۸۰ میلیون درجه فارنهایت) دست یابد. هدف نهایی از ساخت راکتور همجوشی این است که تا سال ۲۰۳۰ قادر به فراهم کردن انرژی پاک برای شبکه برق ملی انگلستان باشد.
- 15
- 4