یكی از اقدامات اولیه و بسیار مهم در کاشت یونجه، تعیین محلی مناسب برای كشت آن استکاشت یونجه
یونجه که بومی مناطق گرم و معتدل می باشد؛ به عنوان یک گیاه گلدار با گل آبی تا بنفش و با برگهای سه برگچهای در خانواده گیاهان حبوبات قرار دارد. این ماده بعنوان علوفه دام از دوران یونانیان باستان و رومیان قابل کشت بوده است. در غذاهای جنوب هند از جوانه های یونجه در غذاهای تهیه شده استفاده میشود. دقت کنید که گیاه یونجه با شرایط آب و هوایی مختلف، سازگاری بالایی دارد و می تواند مقاومت خوبی دربرابر خشکی از خود نشان دهد؛ چون سیستم ریشه ای آن تا عمق ۱۵ الی ۳۰ فوت نفوذ کرده و قادر به دریافت موادغذایی و آب موردنیاز خود می باشد. بطور کلی یونجه را در خاک هایی که زهکشی مناسبی داشته باشد، می کارند؛ بدین دلیل که وقتی بذر یونجه در خاک های مرطوب قرار می گیرد؛ بیماری در این گیاه، گسترش پیدا میکند.
خواص دارویی کاشت یونجه
یونجه برای انسان از خواص دارویی بسیاری برخوردار است و برای درمان بیماری هایی همچون آرتروز، نارسایی کلیه، عفونتهای دستگاه ادراری ، مثانه و پروستات، مناسب است. همچنین، از یونجه بعنوان یک مکمل غذایی برای کاهش کلسترول استفاده می شود.
مصرف یونجه به دو صورت قرص یا کپسول می باشد. کودکان، سالمندان و افراد مبتلا به نقص سیستم ایمنی براساس توصیه ی FDA باید از جوانه های خام یونجه استفاده کنند. قرص یونجه و کپسول توسط بسیاری از مردم به صورت مکمل غذایی مصرف می شود.
آشنایی با روش کاشت و برداشت یونجه
>> زمان کاشت یونجه:
کاشت یونجه در دو فصل پاییز و بهار، امکان پذیر است. کاشت پائیزه ی این گیاه، ارجحیت بسیاری بر کاشت بهاره ی آن دارد. در مناطق سرد استان، زمان مناسب برای این که یونجه بکارند؛ اوائل شهریور ماه میباشد درحالیکه زمان مناسب برای کاشت این گیاه در مناطق سردمعتدل تا اواسط شهریور ماه می باشد. از نیمه دوم اردیبهشت ماه الی خردادماه، یعنی بعد از رفع سرمای بهاره می توان برای کاشت یونجه اقدام کرد.
>> انتخاب محل مناسب برای كشت یونجه:
تعيين محلی مناسب برای كشت یونجه از مهمترین اقدامات زراعت این گیاه به شمار می رود. بنابراین برای تولید یونجه، انتخاب محل، اهمیت بسیاری دارد؛ چون شرایط محل، تأثير به سزایی در عملكرد و دیگر برتری های یك رقم یونجه دارد. با این که رشد و تولید محصول یونجه در شرایط محیطی گوناگون صورت ميگیرد ، ولی میتوان بیشینه بهره وری را با بررسی اولیه دقیق و علمی بدست آورد. محلی كه بیشترین عملكرد و بالاترین كیفیت علوفه را دارد؛ به عنوان مناسب ترین محل برای كشت یونجه محسوب میشود. برای كشت یونجه باید كشتزاری را انتخاب کرد كه قابلیت فراهم کردن بعضی از شرایط، نظیر مناسب ترین میزان عمق نفوذ ریشه، عناصر غذایی، تهویه و آب و عدم تنش های عمده شوری و قلیایی و غرقابی را برای گیاه داشته باشد؛ دراینصورت برای تولید بیشینه عملكرد یونجه، چنین شرایطی فراهم شده است.
کاشت یونجه تنها در خاک هایی امکانپذیر است که دارای زهکشی مناسبی باشد >> عمق و روش کاشت یونجه:
کاشت بذر باید حدود ۲- ۱ سانتی متر، عمق داشته باشد. البته عمق کاشت میتواند باتوجه به نوع خاک، تغيير کند. عمق کاشت درخاکهای رسی و سنگین، کم تر است درحالیکه این عمق در خاکهای شنی و سبک، کمی بیشتر است. به دو روش دستپاش و ماشینهای بذرافشان می توان برای بذرپاشی یونجه اقدام کرد. بهتر است بدانید که بذرکاری یونجه باید به گونه ای باشد که درسطح مزرعه بطور یکنواخت پخش شود و با استفاده از خاک به اندازه کافی پوشیده شود.
>> میزان بذر مورد نیاز برای کاشت یونجه:
شما به چهار گرم بذر یونجه برای هر متر مربع زمین زراعی، نیاز دارید.
>> مصرف کودهای شیمیایی برای کاشت یونجه:
بعد از آزمون خاک، می توان میزان کودی که برای زراعت یونجه نیاز است و همچنین روش مصرف کود شیمیایی را تعيين کرد. بهتر است که قبل از کشت یونجه، از کودهای شیمیایی فسفر، پتاسیم و برخی از کودهای ریزمغذی استفاده شود. یونجه در خانواده لگومینوز، قرار دارد و به این جهت می تواند از طریق باکتریهای موجود در گره های ریشه، ازت هوا را تثبیت کند؛ ببه همین خاطر توصیه میشود که قبل از کاشت این گیاه به میزان ۲۵ کیلوگرم ازت خالص در هکتار( هنگام آماده سازی زمین)، مصرف شود( از مصرف کود ازته به منظور افزایش کارآیی جذب ازت هوا توسط این میکروارگانیسم ها بپرهیزید).
مصرف این کود در صورت توصیه کارشناس، باتوجه به برابری نیاز غذایی یونجه به عناصر ازت و پتاسیم و اثرات مفید کودهای پتاسیمی بر خصوصیات کمی و کیفی یونجه، امری الزامی می باشد. در سال دوم به منظور بررسی وضعیت تغذیه ای کشت یونجه درصورت بروز علائم کمبود عناصر غذایی باید از یک کارشناس تغذیه مشورت گرفت و به این ترتیب کود موردنیاز با انجام تجزیه برگ و آزمون خاک، تعیین و توصیه می شود.
>> آبیاری یونجه:
یونجه به کم آبی و شوری خاک در مراحل اول کاشت به خصوص جوانه زنی، حساس است. برای جلوگیری از سله بستن بعد ازآبیاری اول، آبیاری پس از سه روز تکرارشود و بسته به نوع بافت خاک، بعد از سبز مزرعه، بین ۱۲- ۷ روز مرحله فیزیولوژیکی رشد و شرایط آب و هوایی محل کشت دور آبیاری می باشد.
>> روش برداشت گیاه یونجه:
این نکته را در نظر بگیرید که ساقه یونجه در روند برداشت یونجه ها باید چیده یا بریده شود و نباید ساقه ها را کند؛ بدین دلیل که گیاه، صدمه می بیند و له میشود. بطور کلی زمانی می توان یونجه ها را برداشت کرد که ساقه ها ۵ الی ۱۰ سانتیمتر ، ارتفاع داشته باشد و شما میتوانید در روند رشد محصول با فراهم کردن شرایط محیطی مناسب برای یونجه، سرعت ببخشید. بهتر است بدانید که باید اغلب از یک علف بر یا علف چین موتوری کوچک برای برداشت یونجه در مزارع کوچک استفاده کرد که معمولاً در هر ساعت، مساحتی بالغ بر ۱۵۰۰ تا ۲۵۰۰ متر مربع را دور می کند. همچنین باید از علف برهایی در مزارع بزرگ استفاده کرد که به سمت جلو یا عقب و یا وسط تراکتور وصل میشوند که معمولاً در هر ساعت بتواند یک تا دو هکتار، یونجه برداشت کند.
در روند برداشت یونجه ها بایستی حتما ساقه آن چیده یا بریده شود امروزه بر درو کردن یونجه ها دستگاه هایی وجود دارند که غلتک های این دستگاه، قابلیت له کردن ساقه های یونجه را دارد. انجام این کار باعث کاهش زمان خشک شدن یونجه تا ۳۰ درصد میشود که در نتیجه یونجه بیش از حد ، خشک میشود و صدمه می بیند.
نکاتی در مورد کاشت یونجه
۱. مبارزه با سس به دو روش سوزاندن قسمت آبوده و ریختن کاه در آن قسمت و همچنین ریختن سم پاراگوات ۵- ۳ لیتر در هر هکتار صورت می گیرد.
آفات و بیماری های گیاه یونجه
به طور کلی یکی از مهم ترین آفاتی که موجب ایجاد اختلال در روند رشد علوفه میشود؛ آفت سر خرطومی است که راه حل های از بین بردن این آفت در ادامه شرح داده شده است:
* در اواسط آبان‌ماه یعنی بعد از برداشت چین آخر، باید دامها را در مزرعه یونجه بچرانید.
* در اواخر زمستان و هم زمان با شروع رشد رویشی یونجه باید بقایای یونجه ها را بسوزانید.
* در زمانی که آفت، بخش عظیمی از مزرعه را درگیر کرده باید نسبت به سمپاشی آن اقدام نمود.
* محصول یونجه را در چین اول باید سریعتر برداشت کرد.
مراحل کاشت بذر یونجه در گلدان
برای کاشت یونجه در ابتدا باید خاک سبک و غنی را درون یک گلدان مناسب، بزرگ، عمیق و تمیز بریزید. این خاک نباید ناپاکی و الودگی داشته باشد. انتخاب گلدان برای کشت یونجه بسیار مهم است؛ به گونه ای که برای پیشگیری از پوسیدگی ریشه یا غرقابه نشدن آن، گلدان شما باید به عمق ۳۰ سانتیمتر با زهکشی خوب باشد.
قبل از کاشت یونجه بمنظور پيش‌گيري از افت یا بیماری باید به خوبی گلدانتان را بشویید. همچنین می توانید بذرها را به مدت ۲۴ ساعت برای تسهیل در امر جوانه زنی، خیس کنید. شیارهایی به عمق ۲ سانتیمتر بر روی سطح خاک به فاصله ۱۰ الی ۱۵ سانتیمتر ایجاد کنید و سپس نسبت به کاشت بذر ها اقدام کنید. در این مرحله باید با استفاده از خاک نرم، روی بذرها را بپوشانید و سطح خاک را با اسپری آب پاش، مرطوب کنید.
مکان گلدانتان باید در زیر افتاب باشد. معمولاً نخستین جوانه ها بمدت ۲ تا ۳ هفته پس از کاشت، ظاهر می شود. یونجه نیازمند آبیاری منظم و زیاد میباشد تا رشد کند. درصورت کافی نبودن آبیاری، رشد گیاه، متوقف می شود. توجه کنید که نباید خاک یونجه، خشک شود. این نکته را در نظر بگیرید که گیاه یونجه باید در دمای ۲۱ تا ۳۲ درجه نگه داری شود. درصورت مشاهده ی شاخه ای ضعیف در گلدان باید آن ها را هرس کنید.
برای رشد یونجه به صورت عمودی به یک داربست نیاز دارید. پس از رشد میوه ها، زیر آنها توری بکشید و آنرا به داربست ببندید تا بعد از رشد یونجه ها، وزنشان باعث شکسته شدن گیاه اصلی نشود. بهترین زمان برای رسیدن یونجه، دو ماه پس از کاشت آن می باشد. پس از زرد شدن زیر یونجه ها یا متوقف شدن رشد آن، می توانید نسبت به برداشت یونجه اقدام کنید.
در بهترین شرایط رشد، دو ماه بعد از کاشت یونجه، باید یونجه ها آماده و رسیده شوندگردآوری: بخش علمی سرپوش
- 17
- 3
