کاشت کرفس
کرفس با نام علمی Apium graveolens، از خانواده Apiaceae یا چتریان میباشد و این گیاه، هم خانواده ی هویج و جعفری است. کرفس بین ۵۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر ارتفاع دارد. این گیاه با برگ هایی ضخیم از محل طوقه، ساقه ی منشعبی دارد. برگ های کرفس به رنگ سبز روشن و تیره می باشد. کرفس به دو دسته ی کرفس سفید و سیاه در اصطلاح عامیانه و بازاری تقسیم می شود. رنگ گل های کرفس کوچک، سبز یا سفید می باشد.
کرفس در مناطقی رشد می کند که معتدل و سردسیر باشد و بیشتر در مناطق مردابی، تمایل به ادامه ی حیات دارد. برگ کرفس در سال اول رشد می کند و شاخه های گل دهنده ی آن در سال دوم، خود را نشان می دهد و بذر تولید می کند. از روی ریشه، برگ ها با دمبرگ طولانی و ضخیم بوجود می آیند و بریدگی های زیادی دارند.
شرایط نگهداری و نیازهای کرفس
- آب و هوای مورد نیاز جهت کاشت کرفس:
از کرفس به عنوان یک سبزی فصل خنک یاد میشود. کرفس در طولانی مدت، رشد میکند؛ از این رو آنرا در داخل گل خانه و یا در زیر شاسی در مناطق سردسیری خزانه گیری می کنند و به محض این که هوا مساعد شد؛ آن را به محل اصلی انتقال می دهند. کرفس در هوای خنک( بخصوص در شب) و نسبتا مرطوب( از طریق بارندگی یا آبیاری) با موقعیت آفتابی، بهترین رشد و نمو را خواهد داشت. ریشه ی این گیاه در نقاطی که بارندگی به صورت یکنواخت توزیع میشود؛ به خوبی رشد میکند. شاید کرفس بر اثر بی آبی یا کمابي در بین تمام سبزی ها، اسیب می بیند.
- خاک مناسب برای کاشت کرفس:
از ترکیب خاک های پیت، لوم رسی و لوم می توان برای کاشت کرفس در گلدان استفاده کرد. زهکشی این نوع خاک ها در کاشت بذر از اهمیت به سزایی برخوردار است ولی چنانچه میخواهید در باغچه ی خود، کرفس بکارید؛ توصیه میشود که کود حیوانی را با خاک ترکیب کنید تا این گیاه، رشد سریعتری داشته باشد.
- آبیاری و رطوبت مورد نیاز برای کاشت کرفس:
زمینی که در آن، کرفس میکارید باید همواره رطوبت داشته باشد. کرفس، حساسیت بسیاری به خشکی خاک نشان میدهد. این گیاه در طول سال در نقاط نسبتاً خشک و باران مناسب، محصول بسیاری می دهد. کرفس در مقایسه با سبزیهای دیگر در اثر کم آبی ، بیشتر لطمه می بیند.
- زمان کاشت بذر کرفس:
در دمای ۱۵ درجه سانتیگراد می توان نسبت به کاشت بذر کرفس اقدام کرد. البته بذر کرفس، توانایی جوانه زدن در دمای ۵ درجه سانتیگراد را دارد ولی دمای مناسب برای کاشت بذر این گیاه باید بین ۱۵ تا ۲۰ درجه سانتیگراد باشد. دما در شب در طول مدت خزانه باید حدود ۱۲ تا ۱۵ درجه سانتی گراد و در طول روز باید حدود ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد می باشد. به این ترتیب باید از شاسی و گل خانه در مناطق سردسیر برای تهیه خزانه استفاده کرد و به محض این که هوا مساعد شد، بوته ها باید به محل اصلی انتقال داده شوند. خزانه را در مناطقی تهیه می کنند که از زمستان های ملایمی برخوردار باشند و پس از آماده شدن نشاها باید آنها را در محل اصلی قرار داد.
کاشت بذر کرفس در خزانه و انتقال به محل اصلی
شنی بودن زمین خزانه از اهمیت به سزایی برخوردار است ولی اصلاح آن ها باید با کودهای آلی پوسیده و خاک های هوموسی مخلوط با پیت انجام شوند. به دلیل ریز بودن بذر کرفس باید در روی خاک، بذور را بپاشند و برای پوشاندن آن باید از یک لایه نازک کود پوسیده استفاده کرد. بذر کرفس به خاطر ریز بودنش باید در عمق نیم سانتی متری خاک یا در سطح خاک کشت شود و درصورتی که عمیق تر کاشته شود ساقه از خاک بیرون نمی آید و کشاورز با بد سبزی و عدم یکنواختی سبز شدن مواجه گردد.
پس از این که بذر را کاشتید باید بمدت ۳ ماه صبر کنید تا نشاء برای انتقال به زمین اصلی، آماده شود؛ کاهش هزینه ی کاشت بذر کرفس براساس دلایلی همچون کاشت نشاء تعيين می شود. به این معنی که اگر بجای بذر، نشاء را بکارید؛ این امر موجب کاهش دوره رشد کرفس از ۶ ماه به ۳ ماه میشود و همچنین باعث میشود تا مزرعه برای کاشت گیاه بعدی، آسانتر مدیریت شود. در صورتی باید برای واکاری بذور کرفس در سینی نشاء اقدام نمود که کاشت نشاء با بد سبزی مواجه شده باشد.
پس از کاشت کرفس برای آبیاری این گیاه باید از روش باران مصنوعی استفاده کرد. برای این که بذور کرفس جوانه بزنند؛ نیازمند مدت زمان بسیار یعنی ۲ تا ۳ هفته می باشند، به این ترتیب زمین باید همواره مرطوب باشد. سپس در خزانه دوم، کشت بوته ها به صورت ردیفی می باشد. دو بوته باید بین ۵ تا ۷ سانتیمتر از همدیگر، فاصله داشته باشند. بوته ها را پس از ۳ تا ۴ هفته در محل اصلی قرار می دهند. بوته ها در ردیف هایی نشا میشوند که فاصله ی آن ها از یکدیگر ۴۰ تا ۶۰ سانتیمتر باشد. دو بوته باید بین ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر از همدیگر، روی خط کشت فاصله داشته باشند. در صورت استفاده از خزانه انتظار، از زمانیکه بذر را کاشته اید تا زمان انتقال نشا به محل اصلی بمدت ۱۰ تا ۱۲ هفته زمان میبرد.
در صورت انتقال بوته ها از خزانه اول به محل اصلی، بیش از ۱۰ هفته طول میکشد. برای تولید نشا به ۳۰۰ کیلوگرم بذر کرفس برای یک هکتار، نیاز است. در زمان بالا بودن میزان رطوبت هوا باید نشا را به محل اصلی منتقل کرد. برای این کار، هوای ابری، بسیار مناسب است. بذور را میتوان در محل اصلی به صورت مستقیم کشت نمود؛ به شرطی که زمینش از قبل بطور کامل آماده شده باشد. برای این کار باید حدود ۱ تا ۱.۵ کیلوگرم بذر در هکتار را مهیا کرد.
برداشت کرفس در هر مرحله ای، امکان پذیر است ولی درواقع زمانی می توان نسبت به برداشت این گیاه اقدام کرد که قطر طوقه ی آن ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر باشد و ارتفاعش به حد مطلوب رسیده باشد.
کاشت کرفس در منزل
کاشت کرفس در منزل، پروسه ی بسیار ساده ای مانند کاشت پیاز در منزل دارد. به این صورت که از قسمت تحتانی کرفس استفاده کنید؛ چون معمولاً بدون استفاده است و دور انداخته می شود. این نکته را در نظر داشته باشید که قسمت تحتانی کرفس نباید گل و لای داشته باشد بلکه باید کاملاً تمیز باشد. سپس آن را داخل ظرف کوچکی بگذارید که مقدار کمی آب ولرم دارد، به اینصورت که موقعیت ساقه کرفس رو به بالا باشد و در محلی که آفتابگیر دارد؛ این ظرف را بگذارید. ظرف شما در این مرحله نباید از آب خالی شود. بعد از این که ساقه کرفس را در ظرف آب گذاشتید، لازم است که آب ظرف را یک روز در میان، تعویض و تجدید نمایید. همچنین برای آب فشانی برگ های میانی رو به رشد از اسپری آب بهره بگیرید.
باید بمدت حداقل یک هفته، کرفس را در آب قرار دهید. برگ های ظریف زرد رنگ اولیه ی میانی در طول این مدت رشد می کنند و رنگشان بعداز ضخیم تر شدن، سبز تیره میشود. رشد برگ های میانی در صورت خشک و جمع شدن ساقه های کناری در طول این مدت، آرام و کند میشود ولی کاملاً محسوس خواهد بود.
پس از گذشت ۵ الی ۷ روز، یک ظرف مناسب برای کاشت ساقه کرفس انتخاب کنید. با استفاده از خاک مناسبی، ظرف موردنظرتان را به اندازه ای پر کنید که پس از این که ساقه کرفس را در ظرف قرار دادید و با باقی مانده ی خاک، روی ساقه را پوشاندید؛ فقط بمیزان کمی از نوک برگ های رشد کرده از خاک بیرون بماند. این گیاه را پس از کاشت می توانید، آبیاری نمایید. رشد برگ های سبز کرفس، پس از گذشت یک هفته از کاشت، بخوبی قابل مشاهده است. به زمان آبیاری گیاه کاشته شده باید حتماً دقت کنید و آن را در محلی قرار دهید که آفتابگیر دارد. پس از این که کرفس را در ظرفی با خاک مناسب کاشتید، در آبیاری آن کوشا باشید.
برگ های کرفس، بعد از گذشت چند هفته بطور کامل رشد می کند و بعد از کلفت شدن ساقه ها، این گیاه شکل ظاهری کرفس را به خود می گیرد. در این زمان ، مجددا باید آن را در محل آفتابگیر قرار دهید و بطور مداوم آبیاری کنید. گیاه کرفس شما از نظر رشد و شکل ظاهری، بعد از گذشت ۳ الی ۴ هفته از کاشت در خاک، تغيير می کند و درصورتی که این گیاه را در محیط منزل، کاشتید؛ پس از گذشت ۵ ماه می توانید ساقه هایش را در همان ظرف، برش دهید و از گیاه کرفس استفاده کنید. پس از برش ساقه ها، اگر مجددا آن را آبیاری کنید و از گیاه، نگهداری کنید؛ برگ ها و ساقه های جدید مجددا رشد میکنند.
گردآوری: بخش علمی سرپوش
- 10
- 3