آلودگی صوتی یكی از مهمترین عوامل زیست محیطی است آلودگی صوتی چیست؟
در محیط زیست و محیط کار آلاینده هایی وجود دارند که میتوانند آسایش و سلامت و چه بسا ایمنی افراد را به خطر بیندازند. این آلاینده ها میتوانند در هوا، زمین و آب باشند. آلایند های هوا شامل فیزیکی و شیمیایی هستند. در مبحث «آلودگی هوا »، آلاینده های فیزیکی دارای اهمیت بالایی می باشند. «آلاینده های فیزیکی» شامل «الودگی پرتوها و میدانها»،« آلودگی نور» و« آلودگی صدا» مطرح می باشد. واژه صحیح در این خصوص« آلودگی صدا/ Noise Pollution» میباشد و واژه رایج «آلودگی صوتی» از نظر علمی صحیح نمی باشد برای این که اگر آنرا بپذیریم باید در موارد مشابه بگوییم «آلودگی هوایی»،« آلودگی منظری» و شبیه آن.
یکی از معضلات مدیریت شهری در بخش حفاظت محیط زیست آلودگی صوتی است. هرچند صدا دارای اثرات نامطلوب جسمی و روحی و اجتماعی است و در خصوص پیشگیری و کنترل آن اتفاق نظر وجود دارد ولی بطور اجنتناب ناپذیری در محیط زیست و محیط کار تولید و منتشر می گردد به طوریکه حتی در کشورهای پیشرفته صنعتی هنوز هم یکی از معضلات عمده مدیریت زیست محیطی شهری را مسئله آلودگی صدا تشکیل می دهد. علاوه بر مخاطراتی که برای مواجهه با صدا برشمرده اند، وجود آلودگی صوتی در محیط علت اتلاف انرژی توسط منبع های مختلف شهری و صنعتی است و از دیدگاه بهینه سازی استفاده انرژی نیز باید این مسئله مد نظر قرار گیرد.
آلودگی صوتی حاصل از ترافیک جاده ای به میزان ترافیک و سرعت ماشین ها بستگی داردواحد اندازه گیری آلودگی صوتی «دسی بل» است و آستانه تحمل گوش انسان در حدود ۱۳۰ دسی بل است. انتشار صدا بسته به این که در محیط باز یا بسته صورت پذیرد رفتار گوناگونی دارد. در یک محیط باز امواج صوتی بدون برخورد به مانع روند انتشار را تا مرز تباهی ادامه می دهند. شرایط محیطی تأثیر غیرقابل انکاری در چگونگی انتشار صدا دارد. گرچه انسان به سرو صدا عادت کرده ولی در واقع آلودگی صوتی یک عامل خستگی بوده و گنجایش کار انسان را چه در مشاغل فکری و چه در شغل های بدنی و ساده کاهش می دهد آلودگی صوتی روی وضع روانی و روحی فرد اثر کرده، باعث ایراد در تطابق یافتن انسان با محیط کار و حتی اجتماعی و خانواده می شود. که نتیجه آن کاهش بازده کار می باشد.
حد مجاز آلودگی صوتی که استاندارد آلودگی صوتی هم نامیده می شود، عبارت است از ميزان و مشخصات ویژه ای که باتوجه به اصول حفاظت محیط زیست و بر مبنای واحد اندازه‌گیری صدا برای منابع مولد آلودگی صوتی و فضای مورد انتشار و محیط های متنوع انتخاب می شود.
حالت زنگ زدن یا وز وز گوش در کسانی که مدام در معرض صداهای بلند قرار دارند و نخستین نشانه هایی است که معمولاً در کارگرانی که در کارخانه های پر سر و صدا کار می کنند آشکار می شود و متأسفانه تحقیقات نشان داده است که در بسیاری از مواردی که فرد شنوایی خود را به علت آلودگی صوتی از دست می دهد، درمانی برای او وجود ندارد و وسایل کمک شنوایی تنها میتوانند صداها را تقویت کنند اما نمی توانند شنوایی عادی را به فرد بازگردانند و وی برای همیشه قدرت شنوایی درست خود را از دست می دهد.
آلودگی صوتی روی وضع روانی و روحی شخص اثر میکنددر برابر آلودگی صوتی چه کنیم؟
خوشمان بیاید یا نه، به هر حال زندگی در شهرهای بزرگ بدون آلودگی صوتی امکان پذیر نیست. چه بسا در صورتیکه پشت میزتان در اداره هم نشسته باشید، صدای ارباب رجوع، صحبتهای همکاران، صداهای کوچه، بوق اتوموبیلها، هشدار صوتی پیامهای گوشیتان و حتی پروژه ای که روی آن کار می کنید به نوعی آلودگی صوتی محسوب می شود. ولی بهترین تکنیک دربرابر آلودگی صدا را میتوان سفرهای گاه به گاه، مدیتیشن، یوگا، دوش آب سرد و مطالعه دانست.
آثار آلودگی صوتی
اساساً شلوغی زیاد و آلودگی صوتی نوعی عامل استرس زای بیولوژیک و از عوامل تحریک و تخریب سلسله اعصاب است که نه تنها بر سیستم شنوایی که بر کل بدن آدمی و روان او اثرات مخرب خواهد گذاشت. اکثر افراد به نوعی به سر و صداهای ناهنجار محیط زندگی خود به مرور عادت کرده و از آنجا که پارادایم آلودگی صوتی را جزء لاینفک زندگی شان می پندارند لکن ناراحتی ناشی از مضرات آنرا آنقدر حس نمی کنند. در نهایت اختلال های هورمونی و عدم سلامت که یکی از نمادهای عینی اش کاهش شنوایی است باعث شده تا شخص نتواند با مردم و جامعه اطرافش ارتباط مؤثر و کارآمد برقرار نموده که این به نوبه خود سبب کاهش کیفیت زندگی و تندرستی روحی و بهداشت روانی وی می شود و باری بر دوش اجتماع و اشخاص در واقع آن خواهد گذاشت.
ساده ترین و ملموس ترین عارضه ای كه صدای آزار دهنده ایجاد می كند، كاهش قدرت شنوایی است. یك گوش سالم ارتعاشاتی را می شنود كه فركانس آن بین ۲۰ تا ۲۰۰۰۰ هرتز باشد. ارتعاشاتی كه فركانس آن ها از ۲۰۰۰۰ هرتز بالاتر باشد، ماوراء صوت ۴ و كمتر از ۲۰ هرتز، مادون صوت ۵ نامیده می شود.
آزمایشات روی حیوانات نشان می دهند که آلودگی صوتی به شدت ۱۵۰- ۱۶۰ دسی بل برای برخی حیوانات کشنده و مرگبار است. این حیوانات پیش از مرگ به تشنجات موضعی، فلج و رعشه دچار میشوند که همین علائم در انسان ها رنگ پریدگی و بالارفتن فشارخون است. کاهش درجه حرارت بدن و انقباض رگها بیشتر می شود و درجه حرارت بدن هم کاهش می یابد.
از رایج ترین بیماری های ناشی از آلودگی صوتی که کارگران کارخانجات چوب بری که با اره کار می کنند و صدای ۱۲۵ دسی بل را تحمل می نمایند، شب ها وقتی به منزل برمی گردند، انگشتان آنها سبز رنگ و سپس سفید می گردد که علایم بیماری وازواسپاستیک میباشد که در نتیجه انقباض رگ ها و نارسایی در جریان خون عارض می شود؛ که این ناراحتی به نام بیماری رینال یا انگشتان مرده معروف است.
آلودگی صوتی بر سیستم قلب و عروق و فشارخون گرفته تا سیستم گوارش تأثير می گذارد. در جامعه ما صدای حمل و نقل شهری بعنوان آلودگی صوتی شناخته می شود که اثرات روانی در پی دارد. از جمله این اثرها میتوان به پرخاشگری، استرس و اضطراب اشاره کرد. در واقع جایی که سر و صدا بیشتر است اشخاص از نظر روانی بیشتر تحت تأثیر قرار می گیرند.
آلودگی صوتی از عوامل تحریک و تخریب سلسله اعصاب انسان استگردآوری: بخش علمی سرپوش
- 13
- 3
