گل رز
گل رز یک گیاه گل دار چند ساله است که بیش از ۳۰۰ گونه مختلف دارد. گل های رز میتوانند به شکل بوته ای، دنباله دار و یا ایستاده باشند و اغلب آن ها خارهایی تیز دارند. این گل ها در اندازه و شکل های گوناگونی هستند ولی گل های رز، معمولاً بزرگ هستند و در رنگبندی سفید، زرد و قرمز گل باز می کنند.
اکثر گونه های گل رز، بومی آسیا هستند ولی در اروپا و آمریکا نیز این گل ها کاشت می شوند. گل های رز به علت زیبایی و بوی معطری که دارند بطور گسترده پرورش می یابند و دارای اهمیت فرهنگی در بسیاری از جوامع هستند. اندازه های مختلفی از گل های رز از گل رز مینیاتوری گرفته تا گل های کوهی که ارتفاع آنها میتواند تا ۷ متر هم برسد، وجود دارد.
نکات کلیدی کاشت گل رز
کاشت گل رز و نگهداری آن برخلاف تصور عموم مردم، کار سختی نیست و میتوانید این گل های زیبا و خوش عطر را به راحتی پرورش دهید. صرفا هنگام کاشت آن باید از کیفیت خاک اطمینان حاصل کنید و از خاک زهکشی شده و حاصل خیز برای کاشت گل رز استفاده کنید. گل های رز برای بارور شدن به نور کافی خورشید احتیاج دارند تا بتوانند شکوفه بدهند.
دو عامل بسیار مهم در پرورش و نگهداری گل رز، خاک مرغوب و نورخورشید می باشند منتها شرایط دیگری هست که بتوانید از گل های خود به بهترین شکل نگهداری کنید. نکته هایی برای کاشت گل رز وجود دارد که برای پرورش گل رز رعایت آن ها ضروری است. مراحل کاشت و پرورش گل رز عبارتست از:
- نور مورد نیاز برای گل رز:
بسیاری از انواع گل رز، در هر روز حداقل به دریافت ۶ الی ۸ ساعت نورخورشید نیاز دارند تا بتوانند ظاهر زیبای خود را حفظ کنند و شکوفه بزنند. چنانچه گل رز را در سایه قرار دهید، در مقایسه با رزی که در نور است کم تر شکوفه می دهد و ظاهری بلندتر و آشفته تر پیدا می کند. علاوهبراین ، گل رزی که در سایه است بیشتر در معرض ابتلا به آفات و بیماری ها قرار می گیرد.
بر خلاف خیلی از گیاهان، گل رز از دریافت نور مستقیم خورشید لذت می برد. درصورت زندگی در منطقه ی گرم و خشک که آفتاب بسیار شدیدی دارد، رز را در جایی قرار دهید که نور خورشید را تا میانه روز دریافت کند و بعد از آن کمی سایه داشته باشد. توجه کنید نور خورشیدی که در آغاز روز می تابد برای این گیاه بسیار مفید است. برگ ها سریعا توسط این نور خشک می شوند و ریسک ابتلای گیاه به عفونت های قارچی با این کار کاهش می یابد.
- مکان مناسب برای کاشت گل رز:
مکانی که برای کاشت گل رز مناسب است، را انتخاب کنید. گل هایی که خریده اید مهم نیست که چقدر زیبا هستند، مکانی که در آن گل ها را می کارید، سرنوشت گل هایتان را تعیین می کنند. منطقه ای که نور کافی خورشید را دریافت کند، برترین مکان برای کاشت گل رز محسوب میشود بدین دلیل که گل رز به مدت ۶ تا ۸ ساعت نورخورشید در روز نیاز دارد تا بتواند گل باز کند. جایی که صبح ها از نورخورشید بهره ببرند و بعدازظهر سایه ایجاد کند ، بهترین مکان برای کاشت گل رز به شمار میروند. گل های رز را بهتر است در کنار دیوارها و حصارها بکارید تا از آنها در مواقع سرما و گرمای زیاد محافظت شود.
- خاک مناسب برای کاشت گل رز:
مطمئن شوید که خاک موردنیاز برای کاشت گل رز از کیفیت خوبی برخوردار باشد و سبک و زهکشی شده باشد. برای اطمینان میتوانید یه حفره را پیش از کاشت در خاک ایجاد کنید و داخل آن قدری آب بریزید. خاک مناسب برای کاشت گل رز باید پس از چند ساعت، آب را جذب خود کرده باشد. در صورتیکه خاک همچنان پس از چند ساعت رطوبت زیادی داشت یعنی آن خاک سنگین است و ممکن است به علت رطوبت بالا سبب پوسیدن ریشه گل های رز بشود. پس از پیدا کردن خاک مناسب میتوانید کود و مواد تقویتی عالی به آن اضافه کنید تا گل ها سریعتر رشد کنند و حاصلخیز شوند، همینطور بهترین نوع خاک برای رشد گل رز، خاک ترکیب شده با خاک باغچه و ماسه شسته شده و کود حیوانی می باشد. زیر درختان و بوته های بلند، گل رز نکارید زیرا سایه درختان اجازه نمی دهند که نور کافی به گل های رز برسد.
- آبیاری گل رز:
گل رز به رطوبت و آبیاری برای رشد کافی نیاز دارد، ولی آبیاری این گیاه بهتر است در اول صبح و به صورت عمیق انجام شود. خاک گلدان گل رز باید از آب بطور کامل سیراب شود.
- انتخاب گل رز مورد نظر برای کاشت:
بدون شک کاشتن انواع مختلف گل رز به باغچه شما زیبایی بی نظیری می بخشد ولی شرایط رشد تمام انواع گل ها مشابه نیست. پیش از کاشت گل رز باید چک کنید در منطقه شما کدام نوع آن به خوبی رشد می کند. رشد گل ها در مناطق جغرافیایی مختلف، یکسان نیست پس خاطرجمع شوید نوع گل رز موردنظر شما با شرایط آب و هوایی منطقه همخوانی داشته باشد تا آن گل بتواند بارور شود. در صورتیکه میخواهید اقدام به کاشت گل رزی کنید که مراقبت از آن آسان تر باشد، باید سراغ گل های بوته ای بروید.
- هرس بوته های گل رز:
اواخر زمستان باید هَرَس بوته های گل رز انجام شود تا شاخه های نازک و ضعیف حذف شود و جانشین آن ها، شاخه های قوی و گلدار روییده شود. برای آنکه بتوانید قوت و قدرت بوته های گل رز را زیاد کنید، باید از کودهای شیمیایی به عنوان کود تکمیلی استفاده کنید ولی مصرف این کودها باید با اطلاع کامل از وضعیت خاک و زمین که به وسیله تجزیه شیمیایی روشن می شود انجام شود.
برای هرس کردن گل رز باید بخش های مرده و آسیب دیده ی گل را ببرید. سپس شاخه و برگ های پوسیده را قطع کنید تا شاخه ها و گل های جدید، بجای آن ها رشد کنند. علاوه بر این که هرس کردن گل ها در سالم ماندن و رشد بهتر آن ها اهمیت دارد سبب آراسته و مرتب شدن گل ها می شود و زیبایی آن ها را چند برابر می کند.
انواع روش های کاشت رز
>> روش کاشت رز در باغچه:
روش کاشت گل رز در باغچه بسیار ساده است فقط این نکته را در نظر داشته باشید که فضای خالی کافی بین گیاهان وجود داشته باشد؛ این امر سبب کاهش شیوع حشرات و بیماریها در بین آنان میشود. فضای بین رز های استاندارد معمولاً ۶۰ سانتیمتر است و اگر گل رز شما کوچک تر باشد این فضا هم کم تر می شود. زمانیکه می خواهید گل رز را آب دهی کنید، دقیقا باید پای رز آب بریزید( لوله های آبرسانی قطره ای برای آب رسانی عالی هستند و همچنین در مصرف آب صرفه جویی می شود) تا جای ممکن، شاخ و برگ ها را خشک نگه دارید تا بیماریها در گل رز کم شود. پای گل رز، یک لایه ۳ الی ۴ سانتیمتری از مالچ( نوعی پوشش) بریزید. انجام این کار مانع از رسیدن نور به زمین و رویش گیاهان در اطراف گل رز می شود و به همین منظور در این روش کاشت گل رز، قطعاً ریشه های سالم و خوبی خواهید داشت.
در اوایل فصل بهار و فصل تابستان، پای گل رز، کود بریزید. اگر دوست دارید که گل رز به شکوفه دهی ادامه دهد، باید در اواسط فصل تابستان هم به آن کود دهید ولی در اواخر تابستان و طی پائیز دیگر کود ندهید، به علت اینکه در طی زمستان ساقه ها ضعیف تر خواهند شد و کوددهی میتواند آسیب زننده باشد. شما باید هر چند وقت یک بار، گلبرگ های رز را بچینید. این کار سبب تحریک جوانه های تازه و کاهش ریسک بیماری میشود. هرس کردن ساقه رزها نیز اجباری است زیرا چوب های مرده را می توان جدا کرد و در گیاه، حرکت جریان هوا تقویت می شود.
>> روش کاشت گل رز با سیب زمینی :
کاشت گل رز در گلدان، عجيب ترين روش تکثیر گل رز چیده شده است. اگر تمایل دارید گل رز خود را پس از چیده شدن به مدت طولانی نگهداری کنید، به این روش کاشت و نگهداری گل رز در گلدان توجه نمایید.
روش آماده سازی و کاشت گل رز با سیب زمینی روش پیشنهادی به این صورت است که در داخل سیب زمینی با چاقو یک حفره ایجاد نمایید. داخل این حفره، ساقه گل رز را قرار دهید. در گلدان یک مقدار خاک بریزید، بعد از آن درون خاک گلدان، سیب زمینی را قرار داده و مجدد گلدان را پر از خاک کنید. یک بطری را برش دهید و درون آن بگذارید. داخل گلدان برای یک هفته آب بریزید و از گیاه نگهداری کنید. بعد از آن می بینید که گل رز از شاخه جدا شده ، غنچه تازه داده است. برای نگهداری گل رز این ترفند، بسیار مؤثر و کارآمد است.
>> قلمه زنی گل رز به روش خوابانیدن در هوا:
فصل بهار، بهترین زمان برای کاشت گل رز در گلدان است. در این فصل، بوته ای را انتخاب کنید که به خوبی گلدهی کرده باشد و دارای نشانه های بلوغ باشد. شاخه ی سبز و جوان برای این نوع قلمه زدن گل رز مناسب است. یک شاخه به قطر مداد انتخاب کنید و مطمئن شوید که آفات نداشته باشد. ابتدا تمامی خار ها و برگ های این ناحیه از ساقه را جدا کنید تا بهتر و سریعتر ، ریشه زایی صورت گیرد. در قسمتی حدودا یک سانتیمتر پائین تر از گره، برش ها را ایجاد کنید و قسمتی از پوست ساقه را جدا کنید و دور تا دور ساقه را خالی کنید. ارتفاع برش بهتر است ۲ سانتیمتر باشد. توجه داشته باشید که فقط پوست بالایی ساقه گل رز را بردارید و به قسمت های ديگر چاقو نزنید.
دستمال کاغذی را به هورمون ریشه زایی اغشته کنید و با این هورمون، دور تا دور ساقه ی پوست گرفته شده گل رز را بپوشانید. سپس یک نایلون محکم را به صورت لوله ای در آورده و دور ساقه بگذارید. با ربان و یا یک نخ، انتهای لوله ی پلاستیکی را ببندید. این گره را نباید زیادی سفت کنید زیرا گیاه خفه میشود و رشد ریشه متوقف می شود. مخلوطی از کود، خاک برگ و خزه را در مرحله ی آخر قلمه زدن گل رز، کمی خیس کنید و درون نایلون پلاستیکی بریزید و مثل قسمت پائین، سر دیگر را نیز گره بزنید. حال به مدت سه هفته گیاه را برای ریشه زایی رها کنید.
اهمیت نگهداری و کاشت گل رز در گلدان
نگهداری و کاشت گل رز در گلدان علاوه بر استفاده در منازل آپارتمانی، امروزه در پرورش گل و گیاه به یک صنعت و کاربرد تبدیل شده است. کاشت گلدان های مخصوص نگهداری در خانه و شیوه های نگهداری گل های رز در شیشه و یا آب به مدت طولانی؛ از سری مواردیست که با استفاده از کاشت و نگهداری گل رز در گلدان به وجود آمده است.
گردآوری: بخش علمی سرپوش
- 15
- 4