کاشت توت فرنگی
توت فرنگی گیاهی نهان دانه از تیرهٔ گل سرخ است. این میوه خوش طعم علاوه بر ظاهر فانتزی و زیبایش خواص فوق العاده مفید و زیادی دارد که توجه بسیاری از افراد به ویژه پزشکان را به خود جذب کرده است. موفقیت در پرورش توت فرنگی به آشنایی با چرخه زندگی این گیاه نیاز دارد. این گیاه در زمستان به خواب میرود و در فصل بهار دوباره وقتی که خاک گرم میشود رشد خود را از سر می گیرد. توت فرنگی معمولاً ساقه ای رونده دارد که از آن گیاهچه های کوچک می روید. بهتر است بیشتر این گیاهچه ها را جدا کنید و نگذارید هر گیاه مادری بیش از ۳ گیاهچه داشته باشد. انرژی گیاه با جدا کردن گیاهچه ها صرف باردهی شده و میوه های بیشتری تولید می شود. البته برخی از ارقام توت فرنگی به میزان خیلی کمی گیاهچه تولید می کنند یا اصلاً گیاهچه ای نمی دهند. معمولاً توت فرنگی در نیمه دوم تابستان، استراحت دومش را شروع می کند. در فصل زمستان برای گلدهی بهار آینده، جوانه های جانبی شروع به رشد می کنند. در ادامه شما را با روش کاشت توت فرنگی آشنا میکنیم.
شرایط محیط مورد نیاز کاشت توت فرنگی
شرایط محیط مورد نیاز کاشت توت فرنگی عبارتست از:
* خاک مناسب برای توت فرنگی:
خاک مناسب برای کاشت توت فرنگی باید مواد آلی و بافت متوسط متمایل به سبک با pH حدود ۶.۵ داشته باشد. این گیاه پس از محصولاتی مانند گوجه فرنگی، سیب زمینی ، فلفل یا بادمجان کاشت نمی شود. برای این که خاک غنی شود دو بار شخم زده می شود، از این رو علف های هرز از بین می برند و بر اساس آزمون از کودهای دامی و شیمیایی خاک استفاده و دیسک زده می شود. حدود ۳۰ تا ۴۰ تن کود دامی پوسیده در هکتار و در خاک های آهکی ۲۰۰ کیلوگرم گوگرد میتواند مؤثر باشد.
* زمان کاشت توت فرنگی:
از اواخر پاییز که توت فرنگی در حال نیمه خواب است تا اوایل بهار قبل از این که از خواب بیدار شود می توان این گیاه را جابجا نمود و در محل دیگری کاشت. بدین ترتیب کاشت توت فرنگی در پاییز و بهار امکان پذیر است. در صورتی که محصول، کاشت پاییزه باشد، تابستان سال آینده ثمره می دهد و چنانچه گیاه قبل از بیدار شدن از خواب زمستانه در فصل بهار کاشته شود گل هایی که روی بوته چند هفته پس از کاشت ظاهر میشود، بهتر است برای این که گیاه قویی باشند، چیده شوند. این بوته ها در بهار سال بعد داده و می توان در تابستان از آن ها محصول برداشت نمود. در فصل پاییز، جوانه های گل به کوتاه شدن طول روز به وجود می آیند ولی گل ها تا فصل بهار به دلیل سرمای زمستانه، ظاهر نمی شود.
* نور مناسب برای کاشت توت فرنگی:
میزان نور موردنیاز برای کاشت توت فرنگی حداقل ۶ تا ۸ ساعت در روز می باشد. بهتر است هر چند وقت یک بار گلدان را بچرخانید تا همه بخش های گیاه نور دریافت کنند. توت فرنگی برای باردهی مناسب به نور کافی نیاز دارد پس حتماً میوه های خوبی برایتان به ارمغان بیاورد این عامل را برای این گیاه فراهم کنید.
* دمای مناسب کشت توت فرنگی:
توت فرنگی در ارتفاع ۴۰۰ تا ۸۰۰ متری از سطح دریا رشد خوبی داشته و نیمه مقاوم است. نیاز سرمایی این گیاه را ۲۰۰ تا ۴۰۰ ساعت دمای ۶ تا ۷ درجه در نظر گرفته اند. دمای مناسب برای کاشت توت فرنگی ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتی گراد است؛ البته این گیاه تاحدی به سرما نیز مقاوم است. تا دمای- ۵ درجه را بدون پوشش تحمل می کند. تا برای این که تا دمای- ۱۸ درجه را تحمل کند، روی بوته ها را بپوشانید.
گونه های مناسب توت فرنگی برای کاشت:
انتخاب بوته هایی مناسب، نخستین مرحله ی کاشت توت فرنگی سالم و خوب به حساب می آید. در واقع گیاهی برای کشت انتخاب می شود که از هرگونه بیماری و عارضه ای به دور باشد و همچنین گیاهی باشد که ریشه ایی سالم و قوی داشته باشد. برای این که ریشه های سالم را بشناسید، به رنگ ریشه دقت کنید هرچه ریشه ها سفید تر و افشان تر بنظر برسند قوی تر و سالم تر هستند.
آبیاری توت فرنگی
به دلیل کم عمق بودن ریشه های توت فرنگی نیاز آبی آن زیاد است و برای توت فرنگی تامین رطوبت کافی در تمام مراحل رشد و حتی پس از برداشت برای استفاده از حداکثر پتانسیل خاک و حداکثر محصول مخصوصا در زمین های شنی ضروری است. سیستم قطره ای بهترین سیستم آبیاری برای کاشت توت فرنگی است. مدت زمان آبیاری باتوجه به مواردی همچون آب و هوا، فصل رشد و سیستم آبیاری بین ۲ تا ۷ روز متغیر است. اگر این گیاه در فصل گرما آبیاری شود حتی پس از برداشت باعث میشود در سال بعد میوه ی بیشتری تولید شود.
آموزش نحوه کاشتن توت فرنگی در گلدان
برای کاشت نشاء توت فرنگی، ابتدا گلدان موردنظر خود را با خاک مناسب پرکنید. توصیه می شود از گلدانهای مخصوص توت فرنگی موجود در بازار استفاده کنید. گلدان مخصوص توت فرنگی منافذ زیادی در ته گلدان دارد که کاربرد آن برای زهکشی و خروج آب اضافی است و برای این که گیاه، فضای کافی برای گسترش ریشه هایش داشته باشد، قطر زیادی دارد. با خاک مناسب حدود دو سوم گلدان را پر نمایید. برای حفظ بهتر ریشه ها در خاک، پیش از کاشت توت فرنگی خاک را آبیاری کنید مرطوب شدن زمین به حفظ بهتر ریشه ها در خاک کمک می کند پس آرام آرام به گلدان آب بدهید تا زمانی که از ته گلدان آب شروع به تخلیه کند. سپس به ارتفاع ۵ سانتی متر در گلدان حفره هایی ایجاد کنید. فراموش نکنید که باید حداقل بین هر حفره ۱۵ سانتیمتر فاصله وجود داشته باشد؛ نباید پهنای حفره ها بیش از ۷٫۵ سانتیمتر باشند.
در این مرحله از کاشت توت فرنگی، برگ های پیر را از بوته جدا کنید و ریشه ها را نیز از هم جدا کنید. اینکار سبب ریشه زایی بهتر می شود. بهتر است به مدت یک ساعت نشاء توت فرنگی را قبل از انتقال به گلدان، در داخل آب بگذارید تا آب را به میزان لازم جذب نموده و به هنگام انتقال کم تر تحت تنش قرار گیرد. در مرحله آخر به آرامی نشاها را به حفره های کنده شده منتقل کنید. مراقب باشید حین انتقال به ریشه ها آسیبی وارد نشود همینطور جدا یا دچار شکستگی نشوند.
گلدان را پس از انتقال و کاشت نشاء توت فرنگی با خاک پر نموده و به آرامی خاک را کمی فشار دهید، توجه داشته باشید که فقط تا سطح طوقه گیاه خاک بریزید. بعد از کاشت توت فرنگی در گلدان، در نخستین مرحله، تا حد اشباع گلدان را آبیاری کنید در حدی که از سوراخهای ته گلدان، آب خارج گردد. در محلی از خانه که آفتاب گیر باشد گلدان توت فرنگی خود را قرار دهید بدین دلیل که توت فرنگی در مکانی گرم و پر نور بهتر و زودتر رشد می کند.
پس از کاشت توت فرنگی، هنگامی که سه چهارم میوه توت فرنگی قرمز می شود به این معنی است که زمان برداشت محصول رسیده است. بهتر است به سرعت توت فرنگی ها را پس از رسیدن بچینید. توت فرنگی هایی که مدت زیادی روی خاک می مانند کم کم پوسیده میشوند و دیگر نمیتوان آن ها را مصرف کرد.
نحوه کاشت توت فرنگی در فضای باز مزرعه و در گلخانه
ابتدا بهتر است برای آماده کردن زمین توت فرنگی، چند ماه پیش از عملیات کاشت، بطور دقیق حاصل خیزی و کیفیت خاک را از طریق آزمایشگاه های خاک و آب تعیین نمود و با نمونه هایی که برابر دستورالعمل کارشناسان از زمین های موردنظر تهیه می کنند به آزمایشگاههای مربوطه ارسال شود و نسبت به پخش نمودن کود دامی پوسیده( معمولاً ۴۰- ۳۰ تن در هکتار) به همراه مقدار مورد نیاز کودهای پتاسه و فسفره پس از تفسیر تجزیه فیزیکی و شیمیایی خاک اقدام کرد و با شخم زدن آنرا با خاک مخلوط نمود. در موقع کاشت توت فرنگی، خاک باید مرطوب باشد و بلافاصله مزرعه را بعد از کاشت این محصول، آبیاری کرد. اگر بوته های این گیاه در خاک خشک کاشت شود، برخی از آن ها از بین می رود.
تمام برگ های پیر بوته ها هنگام کاشت بوته، قطع و ریشه ها از هم جدا میگردد، سپس کاشت بوته انجام میگردد. در صورتیکه گیاهی با عمق کم کاشته شود، بوته به دلیل خشکی زیاد در اطراف ریشه صدمه می بیند. عمق کاشت نشاء توت فرنگی باید مناسب باشد، یعنی نه خیلی عمیق و نه کم عمق باشد. عرض پشته را باتوجه به تعداد ردیف بر روی پشته ها، ۱۲۰- ۸۰ سانتیمتر با فواصل ۴۰ سانتیمتر از یکدیگر احداث می کنند. فاصله بین بوته ها روی ردیف ۲۰ تا ۳۵ سانتی متر و فاصله بین دو ردیف روی پشته ۲۰ تا ۳۰ سانتی متر است. روی هر پشته دو تا چهار بوته توت فرنگی را میتوان کشت کرد.
همچنین زمان برداشت توت فرنگی به مواردی بستگی دارد که از جمله ی آن می توان به شرایط آب و هوایی، جنس خاک، خصوصیات رقم و نحوه مصرف( تازه خوری، مربا و …) اشاره کرد. بهتر است برداشت میوه توت فرنگی در ساعات خنک روز و به هنگام صبح که میوه ها سفت و تازه هستند، انجام شود. بعد از کاشت توت فرنگی، معمولاً از اواسط اردیبهشت تا اواسط تیر زمان برداشت این محصول می باشد.
هرس توت فرنگی
در توت فرنگی هرس وجود ندارد بلکه بجای آن موضوع حذف مطرح است یعنی بوته های کم محصول را هنگام باردهی کنده و دور می اندازند. به جای آن ها برای کاشت توت فرنگی در اوایل تابستان بوته های تازه ای را می کارند که از قدرت و پرمحصول بودنشان اطلاع دارند تا زمان لازم برای این که به اندازه کافی ریشه و برگ و جوانه بزند وجود داشته باشد و تا بهار سال بعد برای محصول آماده گردند. همیشه باید گیاهان پر محصول و عالی را بادقت علامت گذاری کرد. معمولاً بوته های پر محصول، کم تر ساقه های رونده میدهند برای مجبور کردن بوته به ساقه رونده دادن باید بوته هایی که سال قبل علامت گذاری شده اند را نگذارند در سال بعد میوه بنشینند بدین طریق که با دست گلهایشان را چیده دور می اندازند تا ناچار به دادن ساقه های رونده بجای میوه شوند در مقابل توجه زیادی به آبیاری آن ها می شود.
نکاتی درباره ی مراحل داشت توت فرنگی:
> پس از کاشت توت فرنگی، ساقه های رونده را در فصل رشد کوتاه کنید. رشد ساقه های رونده باعث می شود بوته ای اصلی، ظریف و نازک شوند همینطور سبب کاهش میوه دهی می شوند.
> بعد از کاشت توت فرنگی، هفته ای یک یا دوبار باید آنرا آب دهید. کنترل بموقع آفات و علف های هرز سبب میشود توت فرنگی بهتر رشد کند.
> در صورت کاشت توت فرنگی در گلدان آکر این گیاه را در بالکن قرار داده اید؛ برای جلوگیری از حمله ی پرنده ها زمانی که میوه های توت فرنگی دیده شدند، پلاستیکی روی بوته بکشید.
> در زمان کاشت توت فرنگی سطح خاک را با کاه و یا خاک اره بپوشانید تا رطوبت خاک حفظ شود و میوه ها با سطح خاک تماس نداشته باشند.
> برای جلوگیری از آفات و بیماری های بستر خاک، استفاده از خاکپوش مالچ در زمان کاشت توت فرنگی مناسب است.
گردآوری: بخش علمی سرپوش
- 15
- 1