نکاتی درخصوص نگهداری عروس هلندی (کوکاتیل) و انواع نژادهای آن

عروس هلندی معمولا در انجام فعالیت های منقاری ماهر تر از فعالیت های پنجه ای است

عروس هلندی

 سالهای قبل، عروس هلندی ها از استرالیا به انگلستان برده شدند و بر محبوبیت آنها کم کم افزوده شد. بعد از مرغ عشق، عروس هلندی محبوب ترین پرنده زینتی است. Nymphicus hollandicus  نام علمی عروس هلندی است و به آن در زبان انگلیسی کاکاتیل می گویند. در استرالیا این پرنده را با نام های کوآریون، ویرو، طوطی کاکادو و یا طوطی کاکل دار نیز می شناسند. این پرنده در ایران با نام عروس هلندی شناخته شده است که ترجمه نام علمی پرنده است.

تاریخچه عروس هلندی

برای اولین بار ، عروس هلندی توسط طبیعی دانانی که در سال ۱۷۷۰ برای دیدار از استرالیا بهمراه کاپیتان جیمز کوک راهی آن جا شده بودند شناسایی و معرفی شد و به موزه تشریح رویال کالج لندن، نخستین نمونه های آن آورده شد. در دهه ی ۱۸۴۰ نخستین آثار نگهداری این پرنده بعنوان حیوان خانگی در اروپا ثبت شد. این پرندگان چهل سال بعد ازآن به حیوانات محبوب اروپائیان تبدیل شدند. عروس هلندی در دهه ۱۹۴۰ در محبوبیت از مرغ عشق پیشی گرفت و به مقام اول رسید ولی در دهه ۱۹۵۰ بار دیگر پس از مرغ عشق به رتبه دوم محبوبیت رسید و هنوز هم در همان رتبه باقی مانده است.

شکل ظاهری عروس هلندی

تاج عروس هلندی نشان می دهد که وضعیت احساسی آن در مواقع مختلف چگونه است. تاج عروس هلندی در وضعیت عادی و آرام، کمی بسوی عقب خمیده است ولی در هنگام هیجان، کاملاً صاف و رو به بالاست. وقتی که عروس هلندی بترسد یا عصبانی شود، تاجش به صورت کاملا خوابیده در می آید. بر خلاف اکثر طوطی های کاکلی این پرنده دارای پرهای دمی بلندی است که طولشان حدوداً نیمی از طول کل بدن پرنده است.

طول عروس هلندی حدوداً ۳۰ تا ۳۳ سانتیمتر است و در واقع در بین طوطی های کاکلی، کوچک ترین گونه محسوب میشود. کاکلی بلند و زیبا بر روی سر آن قرار دارد و یک لکه سرخ رنگ بر روی گونه های آن دیده می شود، این لکه در ساختار رنگی وایت فیس( Whiteface)  دیده نمی شود. پر و بال عروس هلندی معمولاً به رنگ نیمه خاکستری است ولی در قسمت زیرین بدن روشن تر است. از دیگر علایم مشخصه این پرنده می توان به لکه نارنجی رنگ بر روی گونه ها و سفیدی حاشیه بال ها اشاره کرد. بر قسمت زیرین بال پرنده ماده، یک ردیف از لکه های زردرنگ دیده می شود که در نرها وجود ندارد. همینطور ماده ها پرهایی هاشور خورده در دم و نرها پرهای دم ساده دارند.

زادگاه عروس هلندی

عروس هلندی ذاتا متعلق به استرالیاست و محل زندگی آن در جنگل های معتدل و مرطوب استرالیا است. از نامهای دیگر این طوطی می توان به کوریین، ویرو، طوطی کاکل به سر یا طوطی فوکلی نیز اشاره کرد. به این طوطی در زبان انگلیسی cockatiel  ( کاکاتیل) می گویند که عموما به صورت گروهی و دسته جمعی زندگی می کنند و از انواع دانه ها، جوانه های گیاهان و میوه های وحشی تغذیه می کنند. در آغاز فصل بهار و با وفور آب و غذا عروس هلندی ها اقدام به جفتگیری و تولید مثل می کنند و جفتگیری آن ها اکثرا بعد از باران می باشد. بيش ترین زمان فعالیت عروس هلندی ها در طلوع و غروب آفتاب میباشد ، آن ها در طول روز به دنبال یافتن غذا هستند و اگر هوا گرم باشد در لا به لای بوته ها و برگ های درختان پنهان می شوند. رنگ عروس هلندی های وحشی اکثرا خاکستری است، به همین علت در محیط اطراف به راحتی استتار شده و بدین طریق از شکارچیان در امان می مانند.

محبوبیت عروس هلندی

عروس هلندی ها حیوانات خانگی خارق العاده ای هستند که سبب نشاط خانواده ها می شوند. اندازه ی کوچک آنها باعث شده تا به راحتی  این پرنده دوستداشتنی روی دست کودکان و بزرگ سالان بیاید. برخلاف بستگان نزدیکشان( کاکادوهای تاج دار )، این نوع به نسبت سروصدای کمتری دارند و کمتر گاز می گیرند و در کل مشکلات طوطی های بزرگ را ندارند. هرچند از عروس هلندی برای صحبت کردن توقع چندانی وجود ندارد، ولی بعضی از آنها توانایی تقلید واژه های ساده و برخی از صداها را دارند.

دمای نگهداری از عروس هلندی

نژاد عروس هلندی در طبیعت زندگی می کند؛ در نتیجه به راحتی میتوانند هم در هوای سرد و هم در هوای گرم به زندگیشان ادامه دهند. دمای خانه خود را باید باتوجه به شرایط دمای طبیعی محل زندگی عروس هلندی به درستی تنظیم کنید تا این پرنده اذیت نشود. بهترین بازه دما برای نگهداری از عروس هلندی، بین ۲۷ تا ۳۵ درجه سانتیگراد است. برای خنک نگه داشتن بدن عروس هلندی در فصل تابستان میتوانید آن ها را هرروز یا یک روز در میان استحمام کنید. از عوامل مهم در حیات و سالم ماندن عروس هلندی علاوه بر دمای محیط، می توان به رطوبت نیز اشاره کرد. میتوانید از یک دستگاه بخور برای تامین رطوبت موردنیاز عروس هلندی استفاده کنید یا روی قفس عروس هلندی يک پارچه خیس بیندازید.

عروس هلندی به عنوان یک پرنده خانگی نیز شناخته می شود

طول عمر عروس هلندی

طول عمر عروس هلندی بین ۱۵ تا ۲۰ سال است. با اینکه طول عمر بعضی از آنها بین ۱۰ تا ۱۵ سال است. گزارش های حاکی مبنی از عمر کردن این پرنده حتی تا ۳۶ سال نیز موجود است. از اساسی ترین فاکتورهای طول عمر یک عروس می توان به رژیم غذایی و فعالیت بدنی آن اشاره کرد.

رنگ عروس هلندی

تا کنون از عروس هلندی ۱۵ رنگ مختلف شناسایی شده است که این رنگها نظیر خاکستری، سفید، ابلق، زرد، زرد مایل به سبز و غیره است. آن ها بدنی خاکستری با زمینه سفید در بالها، سر زرد رنگ و گونه های نارنجی دارند. پرهای تاج عروس هلندی ممکن است خاکستری یا زرد باشد. رنگ گونه در ماده ها تیره تر می باشد.

جفت گیری عروس هلندی

عروس هلندی معمولاً خیلی سخت جفتش را میخورد، ممکن است که یه جفت عروس هلندی نر و ماده داشته باشید که هیچ وقت جفتگیری نکنند ولی درصورت خوردن جفت، پدر و مادر خیلی خوبی خواهند شد و بخوبی از جوجه ها مراقبت و نگهداری میکنند. آن ها معمولاً ۳ تا ۴ تخم می گذارند ولی ممکن است که ۱ یا ۲ عدد از تخمها پوچ باشد یا این که جوجه ای که متولد میشود، بمیرد. فاصله گذاشتن تخم ها چند روز است و ماده پس از گذاشتن آخرین تخم، بطور دائم روی تخم ها می خوابد و نر هم برای ماده دانه می برد. نر و ماده، جوجه ها را با هم و به کمک هم بزرگ میکنند. بعد از این که جوجه ها بزرگ شدند و اصطلاحا به دانه خوردن افتادند آن ها را از پدر و مادرشان جدا کنید و در قفس دیگری بگذارید.

سلامتی و شرایط کلی جسمانی عروس هلندی

برای عروس هلندی چندبار عطسه کردن در روز کاری عادی میباشد و این کار را صرفا برای تمیز کردن سوراخ های بینی و رفع گرد و غبار انجام میدهد. اگر عطسه کردن این پرنده مداوم شد یا چیزهایی که از بینی اش خارج می شود ، رنگ شفافی نداشته باشد بهتر است با دامپزشک تماس بگیرید. عروس هلندی خیلی خوب پرواز می کنند و بال هایشان باید نسبت به طوطیان دیگر بطور منظم تری کوتاه شود چون که مدت کمی بعد از کوتاهی بال هایشان میتوانند مجددا پرواز کنند. عروس هلندی در سال، چندبار پرهای قدیمی اش را می ریزد و پرهای جدید در می آورد.

بزرگ ترين مشکل سلامتی برای عروس هلندی ماده، تخمگذاری سخت و مزمن است که باعث میشود بدنش را خالی از کلسیم و مواد مغذی کند. مشکل دیگر سلامتی آن، گیر کردن تخم است که تخم را نمی تواند از بدنش خارج کند( پرنده ی ماده برای تولید تخم نیازی بوجود عروس هلندی نر ندارد ولی این تخم غیر قابل بارور است.) عروس هلندی ماده در رژیم غذایی خود به کلسیم بیشتری مثل رژیمی بر اساس کلسیم و مکمل غذایی کف دریا نیاز دارد. بخاطر اینکه عروس هلندی از دانه ها بیشتر تغذیه می کند، به همین علت خیلی از آن ها از کمبود ویتامین و مواد و مغذی رنج می برند. رژیمی که بر پایه ی دانه باشد، چربی بالایی دارد و سبب بروز کبد چرب می شود. رژیمی با چربی کم و سالم با وجود تعادل خوب ویتامین ها، مواد معدنی و امینو اسیدها مدت زمان طولانی مانع بروز بیماری هایی در عروس هلندی تان می شود.

عروس هلندی روزانه به ۱۰ الی ۱۲ ساعت استراحت نیازمند است

برخی از نژادهای عروس هلندی

- نژاد عروس هلندی خاکستری (Grey):

رنگ اصلی و رایج ترین گونه عروس هلندی، رنگ خاکستری می باشد. رنگ بدن این نژاد، خاکستری با زمینه سفید در بالهاست. رنگ کاکل آن به رنگ بدنش است و گاهی ممکن است به رنگ زرد و واجد لکه نارنجی رنگ بر روی دو طرف گونه باشد. رنگ سر ماده ها مایل به خاکستری و واجد خطوط راه راه به رنگ زرد زیر دم میباشد ، که البته پس از اولین پریزی کامل و در سن یک ونیم سالگی قابل مشاهده است و رنگ سر نرها زرد می باشد. به دلیل تفاوت ظاهری بین دو جنس نر و ماده در این نژاد تعیین جنسیت پس از اولین پریزی در سال دوم به علت ثابت شدن رنگ اصلی پرها بسیار آسان است.

- نژاد عروس هلندی  گلباقالی( pearl):

در نژاد عروس هلندی گلباقالی، پرهای بدنشان به رنگ خاکستری روشن بر روی زمینه زرد است. آن ها همچنین سر زرد رنگ و گونه های نارنجی رنگ دارند.

- نژاد عروس هلندی لوتینو:

لوتینو پرنده ای به رنگ سفید است که سر، گردن و کاکلی به رنگ زرد دارد و در بین ایرانی ها فراوان ترین و محبوب ترین نژاد عروس هلندی شناخته شده است؛ این نژاد چشمانی سیاه دارد. این نژاد عروس هلندی کمیاب است و از هر چهار جوجه عروس هلندی فقط یکی از آنها لوتینو می شود. لوتینوها اغلب یک نوع کچلی ارثی دارند. آنها همچنین مستعد ترس شبانه، سندرم کبد چرب و کور رنگی هستند؛ که کور رنگی آنها درمان نمی شود. عروس هلندی لوتینو ماده، خال هایی زرد رنگ در زیر پرهای دم خود دارد که این خال ها در جنس نر لوتینو وجود ندارند.

- نژاد عروس هلندی ابلق( Pied):

در سال ۱۹۲۰ میلادی اولین جهش رنگی در عروس هلندی در آمریکا رنگ ابلق بود، ۷۰ درصد از رنگ کل بدن اینگونه به رنگ زرد است و ۳۰ درصد باقی مانده بالهایش به رنگ خاکستری است. تعیین جنسیت در این نژاد به دلیل عدم وجود تفاوت ظاهری بین دو جنس، سخت است.

عروس هلندی باید حداقل ۱۸ ماه تا ۲ سال سن داشته باشد تا بتواند تولید مثل کند

- نژاد عروس هلندی وایت فیس ابلق( Whitefacepied):

در نژاد عروس هلندی صورت سفید ابلق، نواحی مختلف بدنشان ترکیبی از رنگ خاکستری و سفید است و بیشتر نواحی به رنگ سفید است. تعیین جنسیت در اینگونه به دشواری و تنها به صورت قطعی با آزمایشDNA  امکان پذیر است.همچنین بر اثر تکثیر و آمیزش وایت فیس ها با دیگر رنگ ها و یا با یکدیگر، نوع دیگری از وایت فیس ها بوجود آمده اند که بعضی از آن ها شامل وایت فیس دارچینی، وایت فیس ابلق مرواریدی، وایت فیس ابلق دارچینی و… است.

- نژاد عروس هلندی نقره ای( Silver):

نژاد عروس هلندی نقره ای بسیار به نژاد خاکستری شباهت دارد به جز این که رنگ بدن آن ها سفید می باشد. در این نژاد، ماده ها گونه های کدرتری دارند.

- نژاد عروس هلندی آلبینو:

کمیاب ترین و گران ترین عروس های هلندی، نژاد آلبینو می باشد. یک آلبینوی واقعی کاملا سفید با چشمانی قرمز و پاهای صورتی است که میتوان آنرا از بهترین نژاد عروس هلندی شناخت. این پرندگان نسبت به عروس هلندی های خاکستری مقاومت کمتری دارند. برای قوی ماندن فرزندان، نباید آلبینوها را با هم پرورش داد.

- نژاد عروس هلندی  مرواریدی یا صدفی( pearl):

نژاد عروس هلندی مرواریدی یا صدفی حاصل جفتگیری عروس هلندی های وایت فیس با لوتینو و یا خاکستری می باشند. نخستین بار این نژاد در کشور آلمان و توسط دکتر جک بارتز که یک مجموعه دار بزرگ در تکثیر طوطی سان ها است در سال ١٩۶۷ بوجود آمد. عروس هلندیِ مرواریدی زیباترین جهش رنگی بین انواع عروس هلندی ها هستند و دارای پرهای خاکستری روی زمینه سفید، سر زرد رنگ و گونه های نارنجی می باشند. پرهای بدن این نژاد، خاکستری روشن و سفید است و چون این رنگها به صورت تقریباً راه راه هستند، بدنشان به حالت مرواریدی یا صدفی است.

- نژاد عروس هلندی دارچینی:

رنگ پرهای بدن عروس هلندی دارچینی( سیانمون) بسیار روشن و اغلب به رنگ قهوه ای روشن می باشد. سر او به رنگ مایل به زرد و گونه هایش به رنگ نارنجی می باشد.

یکی از طوطی هایی که در نظر بسیاری از افراد از محبوبیت بالایی برخوردارست، عروس هلندی نام دارد

گرداوری: بخش علمی سرپوش