کشف گلوله جنگی در حفاری باغ چهلستون‌/ اخبار ضد و نقیض از حذف حوض مرکزی میدان نقش جهان

به گزارش تسنیم، امروز ۶ مردادماه روز پرخبر میراث فرهنگی اصفهان بود که با انتشار خبری مبنی بر کشف گلوله جنگی در محوطه کاخ موزه چهلستون آغاز شد.

مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان درباره این اکتشاف جدید بیان کرد: این گلوله توپ جنگی متعلق به ۱۰۰ سا پیش بوده که در هنگام اجرای طرح مرمت سنگ فرش و آجر فرش ضلع شمال غربی مجموعه جهانی چهلستون کشف شد.

فریدون اللهیاری تصریح کرد:  بررسی‌های اولیه توسط مدیریت و کارشناسان مستقر در مجموعه کاخ‌ موزه چهل‌ستون حاکی است با توجه به اینکه مجموعه کاخ چهل‌ستون و بناهای اطراف به‌ویژه تالار تیموری و باغ کاج در ضلع غربی کاخ چهل‌ستون و در بخش شمال غربی مجموعه عظیم دولت‌خانه صفوی در اواخر دوران قاجار و اوایل دوران پهلوی یکی از مراکز مهم استقرار نظامیان بوده و هم‌چنین بخشی از توپخانه قشون اصفهان در آن عصر در محوطه کاخ چهل‌ستون استقرار داشته، این گوی فلزی که شباهت زیادی به گلوله توپ دارد و یکی از گلوله‌های توپ‌های جنگی آن دوران است.

اما امروز صحبت‌های اللهیاری مبنی بر حذف حوض مرکزی میدان نقش جهان به دلیل مخالفت با آب‌تنی در آن منتشر شد.

اللهیاری درباره این موضوع به خبرنگار تسنیم گفت: در دوران صفویه، فضای میدان به صورت یک‌دست و با سنگ ریزه پوشیده شده بود، حوض‌ مرکزی میدان در ۹۰ سال اخیر به میدان الحاق شده است که  به منظور بازیابی هویت و استاندارد اصلی این میدان درصدد حذف این حوض برآمدیم.

وی با بیان اینکه یکی از دلایل دیگر حذف این حوض، مخالفت با آب‌تنی در این حوض است، تصریح کرد: میراث فرهنگی به دنبال ایجاد محدودیت در تفریح مردم ندارد اما به دنبال آن هستیم که فضای ورزش چوگان را که از ابتدای ساخت این میدان وجود داشته را احیا کنیم.

علیرضا جعفری زند، کارشناس میراث فرهنگی نیز نظر موافقی درباره حذف حوض مرکزی دارد و به خبرنگار تسنیم می‌گوید: هر تفکری که در پس این تصمیم وجود داشته باشد، با آن موافق هستم زیرا باید میدان به هویت اصلی خود برگردد.

وی با بیان اینکه حوض مرکزی میدان نقش جهان از سال ۱۳۱۱ و در دوره پهلوی اول به میدان اضافه شده است، گفت: میدان از ابتدا و در دوره صفوی هیچ‌گاه حوض نداشته است و مدتی است که مسئولان به فکر بازگرداندن میدان به هویت و شکل اصلی خود هستند.

این پژوهشگر میراث فرهنگی در پاسخ به این سوال که آیا قرار است میدان چوگان به جای این حوض جایگزین شود، گفت: درباره این تصمیم اطلاعی ندارم اما اینکه مسئولان میراث بعد از مدت‌ها به فکر بازیابی هویت میدان هستند، از این تصمیم استقبال می‌کنم.

میدان نقش جهان، یکی از بزرگترین میدان‌های تاریخی جهان از دوره صفوی تا به امروز است، حال باید دید این تصمیم مسئولان میراث فرهنگی که یا به دلایل تاریخی یا به دلیل فشارهای جانبی گرفته شده است،  آیا به احیای ورزش چوگان و  رونق گردشگری این میدان جهانی منجر می‌شود یا خیر؟

تکذیب خبر حذف حوض  نقش‌جهان

فریدون اللهیاری مدیرکل میراث اصفهان در گفت و گو با اصفهان زیبا اعلام کرد: «به هیچ وجه چنین حرفی نزده‌ام. مدتی پیش خبرنگار رسانه‌ای با من مصاحبه‌ای انجام داد و موضوعش این بود که اگر بخواهیم چوگان را در میدان راه اندازی کنیم، امکان‌پذیر است؟ من توضیح دادم که در دوره صفویه اینجا میدان چوگان بوده و از لحاظ تاریخی این موضوع ارزش ویژه دارد.»

این استاد تمام تاریخ ادامه داد: «اما میدان در دوره‌های مختلف تاریخی تحولاتی را پشت سر گذاشته و کاربری‌های جدیدی پیدا کرده و مردم هم با آن انس گرفته‌اند. بنابراین انجام بازی چوگان در #میدان نیازمند بررسی جدی و جامع از منظرهای مختلف است و البته مستلزم این که سازه‌هایی که امروز در میدان وجود دارند، جمع آوری شوند ولی این که آیا این کار اصلاً امکان‌پذیر است یا نه، مشخص نیست.»  

دو رسانه، صبح شنبه در خبری از جانب مدیرکل میراث نوشته بودند: این حوض جزو طراحی اولیه میدان امام نبوده و عمر آن نزدیک به ۷۰ سال است که در آینده‌ای نزدیک از میدان امام حذف خواهد شد. درصدد اجرای طرحی هستیم تا فضای باز میدان امام را به شاخص‌های استاندارد بازی چوگان در دوران صفوی بازگردانیم و حذف حوض بخشی از آن است.

گفتنی است میدان نقش جهان حدود چهار دهه پیش، در فهرست میراث جهانی بشر به ثبت رسیده و هر گونی تغییری در میدان می بایست با تایید نظر یونسکو انجام شود.