رستوران‌های شبانه سیار این روزها محبوبیت زیادی بین تهرانی‌ها پیدا کرده‌اند. کانکس‌هایی که به اسم «فودکار» معروف شده‌اند، تازگی‌ها در گوشه و کنار شهر دیده می‌شوند. درحالی که بازار رستوران‌ها و انواع کافه‌ها اشباع شده‌اند ولی این کافه‌رستوران‌های سیار به نظر ایده‌های جالبی برای راه‌اندازی کسب‌وکار می‌رسند.
البته راه‌اندازی این کانکس‌ها در دنیا سابقه‌ای تقریبا ١٠ساله دارند اما در ایران هنوز ایده‌ای نو و بدیع محسوب می‌شوند که حسابی هم کارشان گرفته و با استقبال مردم روبه‌رو شده‌اند. ون‌های بزرگ که با رنگ‌ها و استیکرهای جذاب، تزیین شده و خیابان به خیابان مشتری‌ها را پای دخل مغازه متحرک خود می‌کشند، هر فردی را حداقل برای یکبار هم که شده، وسوسه می‌کنند تا سر از کار آنها دربیاورد و امتحان‌شان کند.
شب تا صبح غذا بخورید
اولین کانکس ارایه‌دهنده فست‌فود در ایران کانکسی است به نام «ما خوبیم تو تهران» که برای اولین‌بار این ایده را به کار گرفت و حالا مشتریان پروپاقرص خودش را دارد. مالک این ایده برند خود را با نام «فود بانک امید» ثبت کرده و فست‌فودهای سیار برند خود را به سطح شهر می‌فرستد که فعلا ٤ شعبه آن به صورت مستمر به مشتریان سرویس می‌دهند.
کانکس‌های این برند سرویس‌دهی خود به مشتریان را از ساعت ١١شب آغاز می‌کنند و تا پاسی از بامداد هم سرویس‌دهی مخصوص به شب زنده‌داران دارند. با وجود این‌که این کانکس‌ها در ساعات غیرمعمول شبانه‌روز سرویس‌دهی خود را شروع می‌کنند اما حالا به اندازه‌ای معروف شده‌اند که قبل از بازشدن کانکس‌ها و روشن‌شدن فرها هم صف‌های طولانی مقابل این کانکس‌ها می‌ایستند. این فودکار درحال حاضر ٤ شعبه در سطح تهران دارد و شهرت و محبوبیت قابل توجهی هم به دست آورده و به همین دلیل درحال حاضر موفق‌ترین و باثبات‌ترین فودکار در تهران محسوب می‌شود. این فودکار در روزها و ماه‌های ابتدایی آغاز به کار که هنوز مشتریان پروپاقرصی جذب نکرده بود، فقط سفارش‌های حضوری را قبول می‌کرد اما درحال حاضر به تمام نقاط تهران هم سفارش ارسال می‌کند.
جالب اینجاست که قیمت غذاهای این فودکار هم اصلا قابل قیاس با رستوران‌های تهران نیست. گران‌ترین غذای این فودکار ٤٠هزار تومان است که به راحتی برای دونفر کافی است و با توجه به مخلفات زیادی که داخل آن است، به‌صرفه به نظر می‌رسد. قیمت ساندویچ‌های این فودکار از ٣٠هزار تومان تا ٤٠هزار تومان است و برای ارسال غذا به کلیه نقاط تهران هم بین ٥ تا ١٥هزار تومان هزینه دریافت می‌شود. فعلا که این فودکار با سابقه ٢ساله روزهای اوج خود را می‌گذراند و مشتریان پروپاقرصی دارد و ایده صاحب این برند، موفقیت را برای او به ارمغان آورده است.
ون‌های کافه‌طور
ون‌های دیگری در تهران هستند که البته غذا طبخ نمی‌کنند و کافه‌طور هستند. کافه‌های سیاری که این روزها اغلب در مرکز شهر مستقر هستند، خودروهای ونی هستند که به یک یا چند دستگاه قهوه‌ساز مجهز شده‌اند و انواع قهوه و شیرینی (معمولا خانگی) را در منوی خود جای می‌دهند.
صاحبان این کافه‌های سیار کسانی هستند که نمی‌توانند هزینه پول پیش و اجاره یک کافه را پرداخت کنند. به همین دلیل یک ون اجاره کرده یا خریده‌اند و آن را به چند دستگاه مجهز کرده‌اند، البته این ون‌ها باید عوارضی هم به شهرداری پرداخت کنند و مجوز داشته باشند، وگرنه مجبور می‌شوند مدام درحال گذر از یک خیابان به خیابان دیگر باشند و مشتریان خود را از دست بدهند. البته این ون‌ها علاوه بر خرید تجهیزاتی که به آنها نیاز دارند، باید یک فکر اساسی و جالب برای طراحی ون داشته باشند تا بتوانند مشتری جذب کنند.
چطور کسب‌وکار «فودکار» راه بیندازیم؟
برای راه‌اندازی یک فودکار اول از همه یا باید یک ون خرید یا یک کانکس. این روزها سایت‌هایی مثل دیوار و شیپور پر شده‌اند از ون‌هایی که برای این کار فروخته می‌شوند و البته شرکت‌های کانکس‌ساز هم شروع به تولید کانکس‌هایی کرده‌اند که مخصوص راه‌اندازی فودکار هستند.
اگر به دنبال این باشید که فقط یک ون بخرید و بعدا وسایل لازم برای پخت غذا را به آن اضافه کنید، می‌توانید با هزینه‌ای حدود ٢٥ تا ٣٠میلیون تومان یک ون بخرید، البته ون‌ها و انواع خودروهای دیگر هم فروخته می‌شوند که کاملا مجهز هستند و دیگر لازم نیست وسیله‌ای بخرید و به خودروی خود اضافه کنید. کاملا مشخص است که قیمت ون‌های مجهز بالاتر است و نرخ آنها از ٥٥میلیون تومان آغاز می‌شود.
قیمت ون‌های مجهز بستگی به تجهیزات آنها دارد و این‌که چقدر استفاده شده‌اند و آیا مستهلک هستند یا نه. اگر هم ونی که خریداری کرده‌اید، هیچ وسیله‌ای ندارد، باید در ابتدای کار به فکر خرید وسایلی مثل فر و گرمخانه باشید. درحال حاضر خرید هر فر، گرمخانه و گاز حدود ٣ تا ٥میلیون تومان تمام می‌شود. علاوه بر این، شما به یک یخچال هم برای نگهداری مواد اولیه نیاز دارید که آن هم هزینه‌ای میلیونی را به شما تحمیل خواهد کرد که از نمونه‌های دست‌دوم قدیمی تا مدل‌های نو بین ٣ تا ٦میلیون تومان متغیر است. همچنین وجود یک موتور برق هم در ون شما لازم و ضروری است که قیمت مدل‌های ٣کیلو واتی آن ٤میلیون به بالاست.
عوامل دیگری مثل طراحی روی خودرو و مدل تجهیزاتی که در آن قرار دارد، هم روی قیمت تأثیر دارد، چون همان‌طور که گفته شد، یکی از مهمترین عواملی که در ابتدای کار مشتریان را برای خرید از کافه یا رستوران سیار ترغیب می‌کند، طراحی آن است که هرچقدر جذاب‌تر باشد، افراد بیشتری را برای خرید جذب می‌کند. البته این فقط در ابتدای کار است و آن‌چه که می‌تواند باعث موفقیت این کسب‌وکار شود، کیفیت غذاها و نوشیدنی‌هایش خواهد بود.
در مجموع با توجه به تمام هزینه‌ها برای راه‌اندازی یک کافه یا رستوران سیار دست‌کم سرمایه‌ای ١٠٠میلیون تومانی نیاز خواهد بود.
از کجا مجوز بگیریم؟
بعد از جورکردن وسایل لازم برای راه‌اندازی یک کافه یا رستوران سیار، نوبت به اخذ مجوز‌های لازم برای راه‌اندازی این بیزینس سیار می‌رسد. کافه‌ها زیرمجموعه صنف قنادان و رستوران‌های سیار زیرمجموعه صنف فست‌فود‌ها محسوب می‌شوند که باید از این اتحادیه‌ها، مجوز لازم را بگیرند.
همچنین مجوز بهداشت مهمترین مجوزی است که قبل از تجهیز خودرو باید به فکر آن باشید، چراکه بسته به فعالیت شما، ضوابطی برای بهداشتی‌سازی محیط ون شما وجود دارد که باید رعایت شود؛ برای مثال ونی که بناست در آن غذا تهیه و عرضه شود، باید تمام فضای داخلی آن با استیل ضدخش پوشانده شود. درصورتی که بخواهید ون خود را روبه‌روی مرکز خرید یا مکان نیمه‌خصوصی استقرار دهید، باید با مسئولان آن مکان هماهنگی‌های لازم را انجام دهید و در بعضی موارد مبلغی هم پرداخت کنید، اما فعالیت در پارک‌ها و خیابان‌های عمومی معمولا بلامانع است اما در مجموع باید از شهرداری و اماکن هر منطقه مجوز داشته باشید تا بتوانید با خیال راحت مشغول کسب‌وکار شوید.
البته بعید هم نیست که این ون‌ها با وجود داشتن مجوز، هر روز با تذکرات ماموران شهرداری به دلیل سد معبر مواجه می‌شوند. با این وجود به لطف قابلیت تحرک کافه‌های سیار، معمولا مالکان این خودروها هر روز یا هرچند روز یکبار محل فعالیت خود را تغییر می‌دهند تا کمتر در معرض مواجهه با مشکلات احتمالی باشند.
پریسا اسلام‌زاده
- 10
- 5
