پس از تجمع جمعیتی اندک (گفته می‌شود ۲۳نفر) در برابر شورای شهر تهران برای مخالفت با طرح موسوم به «زیست شبانه»، کاربران موافق و مخالف این طرح در شبکه اجتماعی توییتر با یکدیگر به مجادله پرداختند. «حجت نظری»، عضو شورای شهر تهران ازجمله این افراد بود که در واکنشی توییتری از مخالفان این طرح دعوت کرد در دیداری مشترک، دلایل‌شان را برای مخالفت با خواست اکثریت شهروندان تهرانی مطرح کنند. مخالفان اما با توییت‌هایی مدعی شدند این طرح باعث ایجاد آسیب‌های اجتماعی خواهد شد. در مقابل، موافقان گفتند که استانداردهای دوگانه‌ای وجود دارد که باعث شده مخالفان این طرح با وجود تعداد اندک، فرصت تجمع علیه این طرح را به دست آورند.
شهربانو امانی، عضو شورای شهر تهران در دفاع از طرح «زیست شبانه» در حساب توییتری خود نوشت: «دغدغه برخی شهروندان درخصوص زیست شبانه را درک می‌کنم، اما به دلیل این دغدغه‌ها نمی‌توان خواسته اکثریت شهروندان و آزادی آنان را نادیده گرفت. ما شرایط را تامین می‌کنیم و شهروندان آزاد هستند براساس فرهنگ و نیاز خود از آن استفاده کنند.» این توئیت عضو شورای شهر تهران باب تازه‌ای را برای گفت‌وگوی مخالفان و موافقان باز کرد. به همین دلیل هم «شهروند» در گفت‌وگو با او هم به دغدغه مخالفان و موافقان پرداخت و هم از برنامه‌های جدید شورای شهر در مورد این طرح پرسید.
از جمله دلایلی که مخالفان طرح زیست شبانه مطرح می‌کنند دامن زدن آن به ناهنجاری‌ها و بزهکاری‌هاست، نظر شما در این مورد چیست؟
نخست این‌که طرح زیست شبانه یک مصوبه قانونی است که شورای شهر و نهاد شهرداری اجرا یا عملیاتی کردن آن را برعهده دارند و طبیعتا در نهادینهکردن این طرح ما تابع قانون خواهیم بود و همه عناصر و ابعاد قانونی را در مسیر عملیاتی‌کردن آن در نظر خواهیم گرفت. ناگفته نماند که مسئولیت محیط اجتماعی، خیابان و محیط شهری با نهاد شهرداری و شورای شهر است و در مدیریت آن هماهنگی‌های لازم با نهادهای مختلف صورت گرفته است. در اجرایی‌کردن طرح زیست شبانه مراحل قانونی آن در شورای شهر طی شده است، حتی برای اجرایی‌کردن این طرح ما دست به آزمایش‌های میدانی زده‌ایم یا از نزدیک تجاربی را کسب کرده‌ایم تا تردیدها یا مشکلات احتمالی را در نظر داشته و درصدد رفع آن برآییم. در بازدیدهای مختلفی که در ماه مبارک رمضان به همراه شهردار از مناطق مختلف تهران داشتیم، مزایا یا مواهب این طرح را لمس کردیم.
بر این اساس تمهیدات و امکانات لازم برای عملیاتی کردن یا نهادینهکردن این طرح را در نظر گرفتیم. در همین بازدیدهای شبانه‌ای که به همراه شهردار داشتیم، شاهد بودیم که موسیقی زنده وجود دارد، توزیع مواد غذایی در میان شهروندان در برخی از پارک‌ها و اماکن تفریحی، همچنین بساط فروشندگی وجود داشت و حتی در بسیاری از پارک ها و اماکن تفریحی و سیاحتی مشاهده کردیم که برخی از مردم از ساعت ۱۱ یا ۱۲ به بعد تازه بساط پهن می‌کنند، حتی برخی از مردم و شهروندان شب را به صبح می‌رسانند و خواب خود را در چادر می‌گذرانند. از طرفی هم برای مثال نظارتی بر توزیع‌کنندگان مواد غذایی به لحاظ بهداشت غذایی که با سلامتی شهروندان در ارتباط است، وجود نداشت، یعنی حتی یخچال برای نگهداری مواد غذایی نداشتند. زمانی هم که می‌گفتیم برای فروش مواد غذایی‌تان به این سبک از کجا مجوز گرفته‌اید؟ می‌گفتند مجوزی نداریم. در این‌جا دو نکته وجود دارد؛ یکی این‌که زیست شبانه در بسیاری از نقاط تهران به شکل طبیعی وجود دارد و دوم این‌که نظارت کافی برای ساماندهی این نوع زیست وجود نداشت. در این‌جا به یک نکته مهم هم اشاره می‌کنم؛ مگر نه این است که در بستر جامعه به تناسب شیوه، شرایط و سبکی که برخی از شرکت‌ها، نهادها، کارخانجات و … دارند، بحث شب‌کاری و روزکاری در آنها مطرح می‌شود. درواقع در بسیاری از نقاط کشور یا اماکن شرایط زیست مردم به گونه‌ای است که طرح زیست شبانه ناخودآگاه اتفاق افتاده و جریان دارد، بنابراین معتقدم که هر جا مردم و خانواده‌ها حضور دارند، به تبع آن امنیت وجود دارد و با کاهش هنجارها، شرایط برای ارزش‌های اجتماعی فراهم می‌شود.
مخالفان طرح زیست شبانه معتقدند که این طرح مناسب فرهنگ ما نیست و در این فرهنگ جای خانواده در شب خانه است، نه بیرون از خانه، در این مورد نظر شما چیست؟
اولا این‌که شرایط زیست جامعه در هر کشوری به تناسب گذر عمر و شرایط زمانه تغییر و به صورت طبیعی پوست‌اندازی می‌کند. آیا نیازها و مطالبات و سبک زندگی جامعه ایرانی با صد‌سال گذشته را می‌توان در یک راستا قرار داد؟ قطعا این‌گونه نیست. اشاره کردم که هر جا مردم حضور دارند، امنیت هم وجود دارد، جای پاتوق‌های شبانه بزهکاران را پاتوق خانواده می‌گیرد. خانواده‌ها در طرح زیست شبانه می‌دانند فرزندانشان کجا می‌روند، چه کار می‌کنند و به چه مشغول هستند. براساس مطالعات انجام‌شده، همزمان با اجرایی‌شدن این طرح، ارتباطات اجتماعی مردم هم قوی‌تر می‌شود و تعامل شهروندان و خانوادها با یکدیگر در حوزه‌های مختلف رونق می‌گیرد. الان که در آستانه ماه محرم هستیم، دستجات عزاداری و حضور مردم در مساجد در شب به گونه‌ای است که در راستای زیست شبانه تعریف می‌شود. ماه رمضان هم همین‌طور و بسیاری از مناسک و آیین‌های ملی و مذهبی ایرانیان که در شب جریان دارد، زیست شبانه در آن اتفاق می‌افتد. برخی از مناسبات تجاری، مالی، اقتصادی و بازاری که مستقیم با معاش مردم و البته برخی شهروندان در ارتباط است، در شب جریان دارد. وجود این چرخه را اگر نادیده بگیریم، هم حق شهروندانی را ضایع کرده‌ایم که تمایل به زیست شبانه دارند و هم معاش و مناسبات مالی و اقتصادی برخی از مردم را به خطر انداخته‌ایم.
با توجه به این‌که نیروی انتظامی هم چندان روی خوشی به این طرح نشان نداده، برنامه‌تان برای تامین امنیت آن چیست؟
در جلساتی که شهرداری و شورای شهر برای این طرح برگزار می‌کنند، نماینده محترم نیروی انتظامی هم حضور دارد و این مسأله نشان‌دهنده این است که امنیت شهروندان برای ما و پلیس در اولویت قرار دارد.
اما گویا پلیس مخالف طرح زیست شبانه بوده است؟
نه، پلیس مخالف طرح نبوده، بلکه دغدغه‌هایی داشته که آن هم با توجه به این‌که کارشناسان و صاحب‌نظران، راهکارهای لازم را در حوزه‌های مختلف بیان و تبیین کرده‌اند، طبیعتا از دغدغه‌های پلیس هم کاسته خواهد شد.
خیلی از مخالفان خواست اکثریت شهروندان را برای اجرای طرح زیست شبانه نمی‌پذیرند، چه دلایل دیگری برای پافشاری بر آن وجود دارد؟
مشهد یک شهر توریستی ـ مذهبی است؛ رفت‌وآمد زوار که به تبع آن معیشت مردم بهبود و چرخه اقتصادی این شهر توسعه پیدا کرده، ما شاهد یک «شهر زنده» هستیم. واقعا مشهد یک شهر زنده است. طبیعتا تهران هم ظرفیت این را دارد که به‌عنوان یک شهر زنده، ساحت زنده‌بودن آن را برجسته‌تر کرده و توسعه دهیم. از طرفی با ورود تکنولوژی و توسعه موبایل که به تبع آن مردم زمان بیشتری را در شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند، این روند موجب شده کانون خانواده‌ها سست شده و اعضای خانوادها عملا ارتباط چندانی با هم ندارند و در یک فضایی سیر می‌کنند که کاملا مجازی و واقعی نیست. زیست شبانه می‌تواند ارتباطات مجازی شهروندان و خانواده‌ها را به ارتباطات زنده و واقعی برگرداند.
- 19
- 5
